Thúc đẩy tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp hỗ trợ và chế biến thực phẩm

Ngày 25/7/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 888/QĐ-TTg phê duyệt Đề án những nhiệm vụ, giải pháp triển khai kết quả Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (Hội nghị COP26). 

Đề án với mục tiêu để Việt Nam tham gia xu thế toàn cầu phát triển carbon thấp, huy động nguồn lực, đổi mới công nghệ để chuyển dịch mô hình tăng trưởng, tái cấu trúc nền kinh tế, đóng góp vào nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu; chuyển dịch năng lượng nhằm thực hiện cam kết đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.

Theo ông Bùi Trung Nghĩa, Phó Chủ tịch VCCI, căn cứ vào Quyết định số 888/QĐ-TTg, VCCI được giao nhiệm vụ phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường tăng cường kết nối với Hiệp hội doanh nghiệp (DN) quốc tế và các nước để kêu gọi, thu hút sự tham gia hỗ trợ tài chính và công nghệ thực hiện cam kết đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050, đồng thời huy động các hiệp hội, DN tích cực tham gia thực hiện cam kết.

Các hoạt động tuyên truyền thay đổi thói quen và nâng cao ý thức tiết kiệm năng lượng của người lao động cũng như các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật áp dụng công nghệ hiện đại, tự động hóa sản xuất và sử dụng các thiết bị tiêu thụ điện hiệu suất cao có thể tiết kiệm từ 20-40% lượng điện tiêu thụ tùy quy mô và công nghệ trong khối DN sản xuất. 

Việc DN đẩy mạnh các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong sản xuất có ý nghĩa rất quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Nhiều đối tác ngoại muốn tham gia quá trình giảm carbon của Việt Nam

Ông John Robert Cotton - Quản lý Chương trình cấp cao của ETP cho biết, ETP đang tập trung vào Indonesia, Philippines và Việt Nam, là những quốc gia trong khu vực có nhu cầu năng lượng cao, có số lượng lớn các dự án năng lượng dựa trên nhiên liệu hóa thạch, có tiềm năng đáng kể và hiệu quả về chi phí đối với các dự án năng lượng tái tạo và hiệu quả năng lượng.

Tại Việt Nam, các DN trong ngành công nghiệp chế biến thực phẩm và công nghiệp phụ trợ có tốc độ công nghiệp hóa nhanh chóng và tiềm năng lớn về tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính. 

Tuy nhiên, các DN đang gặp nhiều khó khăn trong áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng do còn thiếu thông tin về năng lượng hiệu quả, tính bền vững và sản xuất xanh. 

Bên cạnh đó, các nhà sản xuất có xu hướng bỏ qua các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả do hạn chế về tài chính, kỹ thuật, năng lực kiểm toán mức tiêu thụ năng lượng, năng lực phát triển các dự án để tiếp cận các nguồn tài chính đầu tư phù hợp.

Để thúc đẩy các mục tiêu này, ông Cotton đề cập đến việc thúc đẩy mô hình kinh doanh Công ty dịch vụ năng lượng (ESCO), vốn chưa được nhiều DN sản xuất tại Việt Nam tiếp cận.

Bà Nguyễn Thị Thanh Huyền, điều phối dự án, cho biết mục tiêu tổng thể của dự án nhằm nâng cao nhận thức trong 2 ngành công nghiệp, hỗ trợ DN tiếp cận nguồn tài chính cho các khoản đầu tư sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, kết nối mạng lưới giữa các nhà sản xuất, nhà tài chính và các ESCO, thí điểm đánh giá chuẩn năng lượng hiệu quả cho 2 ngành và xây dựng lộ trình thành lập Hiệp hội ESCO tại Việt Nam.

"Mục tiêu này sẽ được hiện thực hóa thông qua sự kết hợp của hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao năng lực về năng lượng hiệu quả, đào tạo về chuẩn bị đề xuất cho các dự án hiệu quả năng lượng khả thi về mặt tài chính. Dự án này sẽ giúp sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn, thực hành chuỗi cung ứng sản xuất có trách nhiệm, cải thiện điều kiện xã hội và môi trường, đồng thời giảm lượng khí thải carbon trong 2 ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng", bà Huyền cho biết.

Dự án sẽ được thực hiện thí điểm trong 2 năm, 2023 – 2025. Dự kiến, kết quả của dự án là 100 nhà sản xuất trong 2 ngành được tuyên truyền nâng cao nhận thức và cải thiện các phương thức quản lý sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; 10 nhà máy sẽ được hỗ trợ phát triển các dự án hiệu quả năng lượng khả thi; 3 nhà máy tiếp cận DN trong ngành công nghiệp hỗ trợ và chế biến thực phẩm ứng dụng công nghệ nâng cao hiệu suất năng lượng; thiết lập 1 mạng lưới về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả...

Ông Jørgen Hvid, Cố vấn cấp cao của Chương trình Hợp tác năng lượng Đan Mạch - Việt Nam về tiết kiệm năng lượng công nghiệp (2020 – 2025) giới thiệu về chương trình và mong muốn được hợp tác cùng VCCI và ETP trong quá trình triển khai các dự án, thông qua kết nối với các công ty ESCO, chia sẻ các nội dung đào tạo, hỗ trợ nâng cao năng lực cho DN trong qúa trình sử dụng năng lượng hướng tới mục tiêu tiết kiệm và hiệu quả.

Bà Nguyễn Thị Thanh An, Trưởng Ban Chuyển đổi năng lượng, Cơ quan Phát triển Pháp tại Việt Nam (AFD) cho biết tổ chức này cam kết hỗ trợ hơn 2,3 tỉ EUR cho hơn 100 chương trình, dự án phát triển bền vững.

"Chiến lược hoạt động của AFD chỉ có một mục tiêu duy nhất là hỗ trợ Việt Nam theo hướng tăng trưởng xanh và bền vững. AFD có thể cấp các hạn mức tín dụng xanh cho các ngân hàng, qua đó họ có thể cấp tín dụng cho DN. Trong quá trình này, AFD sẵn sàng cấp bảo lãnh cho ngân hàng để chia sẻ rủi ro", bà Nguyễn Thị Thanh An nói.

Ông Kentaro Takahashi, đại diện Văn phòng Hợp tác quốc tế chuyển đổi sang khử carbon và cơ sở hạ tầng bền vững, Cục Môi trường toàn cầu, Bộ Môi trường Nhật Bản đã cập nhật về Cơ chế Tín chỉ chung (JCM) và kinh nghiệm triển khai các dự án năng lượng hiệu quả. JCM là một cơ chế giảm phát thải carbon được đề xuất bởi Nhật Bản nhằm thúc đẩy việc hợp tác song phương với các nước đang phát triển như Việt Nam để thực hiện các hành động giảm phát thải khí nhà kính thông qua việc chuyển giao công nghệ sạch và tiên tiến từ Nhật bản tới các quốc gia này.

Anh Minh