Tín dụng chính sách góp phần thực hiện hiệu quả 3 chương trình mục tiêu quốc gia

Đó là đánh giá của Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Nguyễn Lâm Thành, Tổ trưởng Tổ công tác Đoàn giám sát của Quốc hội trong cuộc làm việc với NHCSXH Việt Nam mới đây.

 Tổ công tác Đoàn giám sát của Quốc hội đã làm việc với NHCSXH nhằm đánh giá việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025; chương trình giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021- 2025 và chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn 2021 - 2030.

Tại buổi làm việc, Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng cho biết cùng với chính sách tổng thể thực hiện 3 CTMTQG, chính sách tín dụng ưu đãi do NHCSXH thực hiện là một cấu phần quan trọng trong các CTMTQG nói trên.

Trong 2 năm qua (2021-2022), NHCSXH tiếp tục tập trung nguồn lực đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu vay vốn của người nghèo và các đối tượng chính sách khác.

Các chương trình tín dụng chính sách được tổ chức thực hiện có hiệu quả, trong đó tập trung ưu tiên đối với vùng đồng bào DTTS&MN, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, các huyện đảo, xã đảo, vùng bãi ngang ven biển và đối tượng là hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và hộ đồng bào DTTS.

Đến ngày 31/12/2022, tổng nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đạt 297.000 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn nhận ủy thác từ ngân sách địa phương là 30.602 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 10,3%.

Kết quả việc tiếp nhận nguồn vốn ủy thác từ ngân sách địa phương là điểm nổi bật trong việc thực hiện chủ trương tập trung huy động nguồn lực để triển khai tín dụng chính sách xã hội. Đặc biệt là kể từ khi có Chỉ thị số 40-CT/TW, các địa phương đã chú trọng, quan tâm cân đối, bố trí ngân sách địa phương ủy thác qua NHCSXH để bổ sung nguồn vốn cho vay.

Tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách xã hội đến hết năm 2022 đạt 283.000 tỷ đồng với hơn 6,5 triệu khách hàng còn dư nợ.

Trong đó, dư nợ cho vay tại vùng DTTS&MN đạt 101.000 tỷ đồng, chiếm 36%/tổng dư nợ, với trên 2 triệu khách hàng còn dư nợ;

Dư nợ đối với khách hàng là hộ đồng bào DTTS là 70.000 tỷ đồng, với hơn 1,4 triệu khách hàng còn dư nợ, chiếm 25%/tổng dư nợ; mức dư nợ bình quân 49 triệu đồng/hộ.

Dư nợ cho vay tại khu vực nông thôn góp phần thực hiện CTMTQG xây dựng nông thôn mới đạt 255.000 tỷ đồng, chiếm gần 90% tổng dư nợ.

Dư nợ cho vay đối tượng là hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo góp phần thực hiện CTMTQG về giảm nghèo bền vững đạt 12.000 tỷ đồng, chiếm 43% tổng dư nợ, với hơn 2,9 triệu hộ đang còn dư nợ.

Đặc biệt, dư nợ cho vay tại các huyện nghèo đạt gần 31.000 tỷ đồng, chiếm 11% tổng dư nợ, với hơn 593.000 hộ đang còn dư nợ.

Tổng doanh số cho vay trong 2 năm 2021 - 2022 đạt 184.316 tỷ đồng với trên 4,4 triệu lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn.

Nguồn vốn này góp phần giúp gần 160.000 hộ vượt qua ngưỡng nghèo; tạo việc làm cho hơn 1,5 triệu lao động; hơn 107.000 lượt HSSV có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập, giúp mua gần 86.000 máy tính, thiết bị học tập trực tuyến; xây dựng trên 2,8 triệu công trình nước sạch và vệ sinh môi trường; trên 20.000 căn nhà ở cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác; gần 2.000 người sử dụng lao động bị ảnh hưởng do dịch COVID-19 được vay vốn để trả lương ngừng việc, phục hồi sản xuất cho hơn 1,2 triệu lượt người lao động…

Tuy nhiên, theo lãnh đạo NHCSXH, nguồn lực để thực hiện tín dụng chính sách xã hội tuy đã được cấp thẩm quyền quan tâm bổ sung hằng năm nhưng vẫn còn hạn chế so với nhu cầu thực tế của người nghèo và các đối tượng chính sách khác, nhất là tại chương trình cho vay hỗ trợ tạo việc làm do một bộ phận không nhỏ người lao động gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Do đó, nhu cầu vay vốn chương trình cho vay hỗ trợ tạo việc làm năm 2022 và 2023 trên toàn quốc rất lớn.

Bên cạnh đó, do nhu cầu phát triển kinh tế của các đối tượng chính sách và diễn biến giá cả thị trường, một số chương trình có mức vay chưa phù hợp (như: Cho vay lĩnh vực nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, cho vay hộ gia đình sản xuất, kinh doanh và thương nhân hoạt động thương mại tại vùng khó khăn…).

Để phát huy hiệu quả tín dụng chính sách xã góp phần thực hiện thành công các CTMTQG trong thời gian tới, NHCSXH kiến nghị Quốc hội nâng hạn mức phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, tạo điều kiện cho NHCSXH huy động nguồn vốn có kỳ hạn dài, ổn định, đáp ứng nhu cầu đầu tư tín dụng, đảm bảo khả năng thanh khoản.

Các bộ chủ quản chương trình tín dụng kịp thời tham mưu, đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, điều chỉnh nâng mức cho vay, kéo dài thời hạn cho vay và bổ sung một số đối tượng thụ hưởng tín dụng chính sách xã hội phù hợp với thực tiễn…

Tổng Giám đốc NHCSXH cũng đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương hằng năm cân đối ưu tiên bố trí ngân sách ủy thác sang NHCSXH nhằm bổ sung nguồn cho vay góp phần thực hiện các CTMTQG.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Nguyễn Lâm Thành, Tổ trưởng Tổ công tác đánh giá các chương trình tín dụng chính sách xã hội được tổ chức thực hiện có hiệu quả, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ tại vùng nghèo, vùng đồng bào DTTS&MN; thu hẹp khoảng cách giữa các vùng trong cả nước và góp phần thực hiện hiệu quả các CTMTQG.

Chính sách tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác đã thực sự đi vào cuộc sống, là một trụ cột quan trọng, một điểm sáng trong các chính sách giảm nghèo.

Về những kiến nghị của NHCSXH, Tổ công tác sẽ báo cáo Đoàn giám sát Quốc hội để đôn đốc các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, kịp thời tháo gỡ trong thời gian tới.

BT