TOÀN CẢNH: Quốc hội thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội

Trước đó, trong sáng 27/10, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về các vấn đề kinh tế - xã hội với 22 ý kiến phát biểu, một ý kiến tranh luận. Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh và Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến tham gia giải trình về các vấn đề được quan tâm. Xem thêm nội dung thảo luận sáng 27/10 tại đây.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, qua hai ngày thảo luận, đã có 88 đại biểu phát biểu, 3 đại biểu tranh luận, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ và 5 Bộ trưởng tham gia phát biểu, giải trình thêm về một số nội dung. Nội dung thảo luận rộng, thảo luận thẳng thắn, trách nhiệm.

Đa số các ý kiến đồng tình với báo cáo; đánh giá cao sự nỗ lực của Chính phủ, các ngành, các cấp, sự nỗ lực của doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân, ghi nhận các kết quả đạt được.

Các ý kiến cơ bản thống nhất với đánh giá của Chính phủ về kết quả năm 2018 và 3 năm; vui mừng với những kết quả đạt được: Tăng trưởng kinh tế đạt và vượt mục tiêu, cao hơn giai đoạn trước, năm 2018 có khả năng vượt 6,7%; quy mô kinh tế tăng 1,33 lần so với năm 2015. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Nợ công trên GDP giảm và bảo đảm mức an toàn. Chất lượng tăng trưởng chuyển sang chiều sâu. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, giảm dần phụ thuộc vào khai khoáng và dầu khí. Tái cơ cấu kinh tế đạt kết quả. Văn hóa, giáo dục, y tế, thông tin truyền thông có tiến bộ đáng kể. Quốc phòng an ninh được giữ vững. Phòng chống tội phạm được đẩy mạnh, nhất là phòng chống tham nhũng chuyển biến mạnh...

Các đại biểu cũng nêu nhiều tồn tại, bất cập trên các lĩnh vực; quan tâm tới đời sống người dân vùng dân tộc, miền núi. Phân tích các thuận lợi và khó khăn, đa số các đại biểu đồng tình với các mục tiêu, giải pháp Chính phủ đề ra cho năm 2019 và kiến nghị nhiều nội dung.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu làm rõ một số nội dung được các đại biểu quan tâm về tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô...

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. - Ảnh: VGP

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định: “Chính phủ không hề có động thái nào về nới lỏng kiểm soát lạm phát. Chính phủ phải đẩy mạnh xã hội hoá việc cung cấp các dịch vụ công nên việc đặt ra kiểm soát lạm phát khoảng 4% là cần thiết”.

Kiểm soát lạm phát cũng là một trong các giải pháp để tiếp tục kiên định chủ trương ổn định kinh tế vĩ mô mà Đảng, Quốc hội đã xác định ngay từ đầu nhiệm kỳ. Phó Thủ tướng nhấn mạnh ổn định vĩ mô là nhiệm vụ hàng đầu của Chính phủ, bảo đảm các cân đối lớn về thu chi ngân sách, cung cấp điện, thanh toán vãng lãi, dự trữ ngoại hối hiện đang ở mức 60 tỷ USD, giữ mặt bằng lãi suất và giảm lãi suất ở những lĩnh vực ưu tiên, điều hành tỷ giá thận trọng, theo tín hiệu thị trường, phối hợp tốt các giải pháp điều hành chính sách tài khoá, tiền tệ và ngoại thương.

“Đặc biệt, Chính phủ nhất quán chính sách ổn định giá trị đồng tiền. Để hỗ trợ cho xuất khẩu, Chính phủ không bao giờ, chưa bao giờ có chủ trương phá giá đồng tiền”, Phó Thủ tướng khẳng định.

Việc ổn định kinh tế vĩ mô sẽ giúp Chính phủ củng cố hơn nữa nền tảng tăng trưởng, tăng cường sự chống chịu của hệ thống ngân hàng trước sức ép của căng thẳng thương mại, sức ép gia tăng lãi suất của các nền kinh tế thế giới, đồng thời cơ cấu lại các lĩnh vực, ngành còn nhiều hạn chế, yếu kém.

Ngoài ra, Chính phủ đang tính toán các động lực cho tăng trưởng từ nay tới năm 2020, trước khi xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế- xã hội giai đoạn 2021- 2030.

Chia sẻ với các đại biểu Quốc hội về chất lượng tăng trưởng kinh tế của quốc gia, Phó Thủ tướng nêu rõ mục tiêu xuyên suốt của Chính phủ là phải tăng trưởng kinh tế nhanh, rút ngắn khoảng cách giữa Việt Nam với các nước nhưng phải bảo đảm tăng trưởng bền vững theo các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và thực hiện các mục tiêu tăng trưởng bền vững mà Liên Hợp Quốc đã quyết nghị.

Để thực hiện Nghị quyết của Trung ương Đảng, Nghị quyết số 24 của Quốc hội về cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo thực hiện quyết liệt, nhất là trong 3 năm qua với chuyển biến tích cực, rõ rệt và quan trọng là đi đúng hướng.

Theo Phó Thủ tướng tăng trưởng của kinh tế toàn diện ở 3 khu vực nông nghiệp- công nghiệp, xây dựng và dịch vụ. Ngay trong khu vực nông nghiệp, tăng trưởng đều ở tất cả các khu vực chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ hải sản, lâm nghiệp, trồng trọt thể hiện rõ kết quả của cơ cấu lại ngành này.

Tăng trưởng của khu vực công nghiệp giảm dần phục thuộc vào lĩnh vực khai khoáng, dựa nhiều vào vai trò động lực của lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo. Du lịch- dịch vụ phát triển với nhiều ấn tượng về số lượng khách quốc tế. 

Ngoài ra, tăng trưởng không chỉ dựa vào đầu tư xuất khẩu mà còn dựa vào thị trường trong nước với mức tăng 2 con số. Năm nay tăng trưởng của thị trường nội địa tương đương với mức tăng của xuất khẩu ở mức 11- 12%. Tăng năng suất lao động hiện nay đang ở mức cao nhất trong khu vực, trung bình 3 năm tăng 5,62%, vượt xa mức 4,35% của 5 năm trước và chỉ tiêu 5%. TFP tăng lên, bình quân đạt 42,1% so với 33,5% và hơn cả mục tiêu đặt ra từ 30-35%. Chỉ số ICOR đã tốt hơn, giảm từ mức 6,91 xuống 6,32 và sức cạnh tranh của nền kinh tế tăng lên, 3 năm vừa rồi có thứ hạng cao về xếp hạng môi trường cạnh tranh quốc gia.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng thẳng thắn: “Chất lượng tăng trưởng nhanh nhưng còn chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu, không cố gắng thì nguy cơ tụt hậu vẫn còn hiệu hữu”. 

Đó là chất lượng thể chế, hạ tầng còn nhiều hạn chế. Chỉ số đổi mới khoa học công nghệ còn thấp, năng suất lao động tuy tăng nhanh nhưng so với các nước trong khu vực còn thấp. Chuyển dịch lao động từ nông nghiệp sang công nghiệp- dịch vụ còn chậm, không tương thích với chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Năng suất lao động tăng do vốn, đầu tư và một phần phụ thuộc đầu tư nước ngoài.

Để bảo đảm tăng trưởng bền vững theo Nghị quyết của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thực hiện Chương trình quốc gia tăng năng suất lao động, tăng cường cơ cấu lại kinh tế, chuyên đổi mô hình tăng trưởng, chú trọng cả thị trường quốc tế và trong nước, tăng cường đổi mới sáng tạo, đẩy nhanh tăng trưởng khu vực kinh tế tư nhân để khối này trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế, thu hút FDI chọn lọc có liên kết với doanh nghiệp trong nước...

Phó Thủ tướng cũng cho biết thêm Chính phủ quan tâm chỉ đạo ổn định và phát triển thị trường tài chính, giúp các chỉ tiêu “đi trước” kế hoạch 5 năm.  Cụ thể, quy mô thị trường chứng khoán hiện nay đã chiếm tới 80% GDP, vượt xa chỉ tiêu 70% GDP vào năm 2020, hỗ trợ cho ngân hàng cung ứng vốn cho nền kinh tế. Nợ xấu trong bảng cân đối khoảng 2% so với mức 2,56% vào đầu năm nay. Tính chung nợ xấu của toàn hệ thống hiện chỉ khoảng 6% và tiếp tục thực hiện Đề án số 1058 về cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020.

Thực hiện Nghị quyết số 07 của Bộ Chính trị về cơ cấu lại thu chi ngân sách và bảo đảm an toàn nợ công, Chính phủ đã thực hiện các giải pháp đưa các chỉ tiêu nợ công quay trở lại các chỉ số an toàn. Riêng với nợ nước ngoài của quốc gia, Phó Thủ tướng cho biết trong cơ cấu này, nợ của Chính phủ đã giảm xuống 40% và 60% còn lại là nợ của khối tư nhân. Chính phủ đã có phương án để kiểm soát tốt nợ nước ngoài của quốc gia trong thời gian tới.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân, đoàn TPHCM cho rằng kinh tế xã hội đạt kết quả đồng bộ về lượng, chất và tính bền vững. Kinh tế vĩ mô ổn định trong nhiều năm, cán cân thương mại xuất siêu 3 năm liên tiếp và 9 tháng xuất siêu tới 3,6 tỷ USD, giúp tăng dự trữ ngoại hối, nền kinh tế chống được các cú sốc từ bên ngoài. Môi trường được quan tâm, chặt chẽ, tỷ lệ hộ nghèo giảm.

Đại biểu cho rằng tình hình kinh tế thế giới sắp tới có nhiều diễn biến khó lường, với nền kinh tế có độ mở lớn, Việt Nam sẽ chịu tác động, nên cần nhìn nhận đâu là nguyên nhân chính dẫn đến thành công trong năm 2018 để chuẩn bị cho giai đoạn tới. Theo đại biểu, đó là sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng. Thứ hai, vai trò giám sát của Quốc hội và HĐND các cấp. Thứ ba, sự phối kết hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan. Thứ tư, tinh thần làm việc, nỗ lực không mệt mỏi của các thành viên Chính phủ, đặc biệt là của Thủ tướng Chính phủ.

Đại biểu bày tỏ quan tâm tới một số vấn đề cần quan tâm như kết cấu hạ tầng giao thông, việc xây dựng sân bay Long Thành, sân bay Tân Sơn Nhất.

Phiên thảo luận tại Hội trường ngày 27/10.

Đại biểu Nguyễn Bắc Việt, đoàn Ninh Thuận cho rằng bối cảnh đất nước có những điểm mừng và lo. Mừng vì các chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng nhưng lo về khâu triển khai thực hiện sao cho hiệu quả. Mừng về tăng trưởng kinh tế nhưng lo về đạo đức xã hội xuống cấp, còn nhiều gia đình khó khăn, thậm chí bế tắc trong cuộc sống. Mừng vì chương trình thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới nhưng lo tình trạng tái nghèo, tình trạng trật tự an toàn xã hội, ma túy, tín dụng đen... ở nông thôn nhiều nơi. Mừng về kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng nhưng lo trên nóng, dưới chưa nóng. Triển khai tinh giản, sắp xếp bộ máy nhưng một số bộ phận cán bộ, công chức mong có chính sách phù hợp.

Đại biểu kiến nghị về nhiệm vụ, giải pháp cho thời gian tới cần đề cập cụ thể hơn tới các nội dung nói trên.

Đại biểu Bùi Xuân Thống, đoàn Đồng Nai đề cập vấn đề được cử tri rất quan tâm là tránh lãng phí, đội vốn trong các dự án. Nhiều bộ, cơ quan có tỷ lệ giải ngân trong năm 2018 còn thấp. Tỷ lệ giải ngân thấp dẫn đến lãng phí ngân sách, trả lãi cho nguồn vốn vay nước ngoài, gây thiệt hại cho kinh tế xã hội. Theo nghiên cứu của ADB, việc chậm giải ngân làm tăng chi phí 16,5% mỗi năm cho các dự án.

Theo báo cáo của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, còn nhiều cơ quan không gửi báo cáo về vấn đề này. Theo đại biểu, thực trạng này thể hiện ý thức chưa nghiêm của nhiều cơ quan. Đại biểu kiến nghị Chính phủ chỉ đạo thực hiện tốt hơn nữa Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; tăng cường sự giám sát của Mặt trận, các đoàn thể quần chúng và nhân dân; đẩy mạnh cải cách hành chính, các chính sách về đầu tư công, quản lý và thực hiện dự án...

Đại biểu Nguyễn Quang Dũng, đoàn Quảng Nam cho rằng các thành tựu, kết quả phát triển kinh tế xã hội đã được các báo cáo và các ý kiến phát biểu đề cập. Nhắc lại đánh giá của một tờ báo quốc tế về "điều kỳ diệu Việt Nam", đại biểu cho rằng các kết quả này có được do nhiều nguyên nhân, trong đó phải kể đến sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ.

Đại biểu quan tâm tới tình trạng vi phạm quản lý đất đai; tình trạng nước thải, phế liệu, rác thải gây ô nhiễm môi trường ở nhiều nơi... và một số vấn đề kinh tế  - xã hội cụ thể tại địa phương.

Đại biểu Phương Thị Thanh, đoàn Bắc Kạn, đại biểu Nguyễn Lâm Thành, đoàn Lạng Sơn cùng đề cập vấn đề bảo vệ và phát triển rừng, hoạt động của các nông lâm trường, kiến nghị các giải pháp để nâng cao hiệu quả trong các lĩnh vực này.

Đại biểu Lý Tuyết Hạnh, đoàn Bình Định khẳng định công tác đối ngoại thời gian qua đạt kết quả rất tốt, khẳng định vị thế Việt Nam trên trường quốc tế và mở ra nhiều cơ hội phát triển đất nước. Đất nước ta hội nhập ngày càng sâu rộng, đại biểu kiến nghị cùng với việc thông tin, tuyên truyền sâu rộng cho người dân thì cũng cần chủ động làm tốt hơn việc dự báo tình hình, chuẩn bị các giải pháp phù hợp.

Đại biểu cũng nhấn mạnh vai trò của việc bảo vệ, phát triển rừng và kiến nghị một số giải pháp, xử lý nghiêm tội phạm khai thác trái phép đá, cát, phá rừng. 

Đại biễu Võ Thị Như Hoa, đoàn Đà Nẵng thống nhất với các báo cáo của Chỉnh phủ và các báo cáo thẩm tra, đánh giá cao các nỗ lực, cố gắng của Chính phủ. Đại biểu cho rằng xây dựng, hoàn thiện thể chế là giải pháp vừa cơ bản, lâu dài, vừa cấp thiết, những khó khăn vướng mắc chồng chéo trong các quy định của pháp luật còn chậm được tháo gỡ, nhất là pháp luật về đất đai, đầu tư, môi trường.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Quốc hội. - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cám ơn các đại biểu Quốc hội có rất nhiều ý kiến quanh các báo cáo của Chính phủ. Các góp ý rất sâu sắc, toàn diện để Chính phủ tiếp tục tiếp thu, nghiên cứu.

Về đánh giá tình hình chung, đại đa số các đại biểu đều nhận định tình hình chung cơ bản thuận lợi, nền kinh tế phát triển đúng hướng, các lĩnh vực văn hóa xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại... chuyển biến tích cực. Các đại biểu đều thấy có 3 nguyên nhân cơ bản: Chủ trương của Đảng, xây dựng pháp luật và giám sát của Quốc hội, chỉ đạo, điều hành của Chính phủ.

Tuy nhiên, các đại biểu cũng thẳng thắn chỉ ra những điểm nghẽn, bất cập của nền kinh tế, những rủi ro trong thời gian tới, các vấn đề đổi mới mô hình tăng trưởng, đầu tư công, tỷ lệ hộ nghèo, xử lý thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu... Các đại biểu cũng nêu các thách thức trong thời gian tới là cạnh tranh thương mại, bảo hộ mậu dịch, giá dầu; biến đổi khí hậu; tụt hậu khoảng cách phát triển. GDP bình quân đầu người tăng mỗi năm mới có 150 USD, trong hai năm tới phải tăng 800-1000 USD để đạt mục tiêu đề ra là thách thức rất lớn.

Cùng với đó, càng tham gia nhiều các hiệp định FTA thì việc thích ứng càng làm tốt hơn. Về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Thủ tướng đang chỉ đạo các bộ ngành xây dựng gấp rút chiến lược quốc gia với tầm nhìn, bước đi bài bản. Các vấn đề chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động... đều xoay quanh vấn đề công nghệ. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, Phó Thủ tướng, các bộ ngành đã xây dựng các kịch bản từ nay tới 2020 để chuẩn bị cho các thách thức.

Chúng ta cũng đã khắc phục một phần các tồn tại của nền kinh tế nhưng vẫn còn rủi ro, nguy cơ. Trong thời gian tới, vừa phải duy trì, củng cố các thành tựu đã đạt được, nhất là ổn định kinh tế vĩ mô, vừa phải đổi mới mô hình tăng trưởng, cải thiện mạnh mẽ năng lực cạnh tranh, môi trường kinh doanh, nâng cao năng suất, đưa nền kinh tế phát triển nhanh liên tục... Bộ trưởng đồng tình với các giải pháp mà đại biểu nêu, vừa ổn định kinh tế vĩ mô, vừa phát triển nhanh và bền vững, điều này cần dựa trên nền tảng phát triển khoa học và công nghệ.

Sau 3 năm thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế, các kết quả nổi bật thể hiện trong toàn bộ nền kinh tế, trong công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ đều có những chuyển biến theo đúng kế hoạch đã đề ra. Tuy nhiên, báo cáo của Chính phủ đã nêu là tái cơ cấu còn triển khai chậm và chưa tạo chuyển biến rõ nét, trong thời gian tới phải coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng, cấp bách của cả hệ thống chính trị, thực hiện quyết liệt hơn.

Về phát triển doanh nghiệp, các đại biểu nêu rất nhiều ý kiến. Các doanh nghiệp phát triển rất nhanh, năm nay dự kiến có thêm 130 nghìn doanh nghiệp. Nhưng số doanh nghiệp dừng hoạt động vẫn tăng cao do quy luật cạnh tranh, đào thải, các doanh nghiệp khó tiếp cận các yếu tố đầu vào của sản xuất như vốn, đất đai, lao động, vừa qua các địa phương rà soát, tổng hợp đầy đủ hơn về số doanh nghiệp dừng hoạt động nên con số thống kê có tăng lên.

Hiện nay chúng ta có 702 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động trên cả nước, để có thêm khoảng 300 nghìn doanh nghiệp trong 2 năm tới thì phải triển khai các giải pháp như tạo thuận lợi trong tiếp cận thị trường các yếu tố đầu vào, tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục... Hiện có 5,2 triệu hộ kinh doanh, Chính phủ đã có một số giải pháp để các hộ này chuyển sang doanh nghiệp với các chính sách thuế, hóa đơn... Bộ trưởng tin rằng sẽ đạt mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020.

Về thu hút đầu tư nước ngoài, Bộ trưởng nêu rõ các kết quả đạt được và các hạn chế lớn. Vừa qua, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ xây dựng định hướng mới trong thời gian tới, tiếp tục thu hút FDI nhưng phải có bộ lọc, không thu hút bằng mọi giá với các yêu cầu về công nghệ, môi trường...

Đại biểu Nguyễn Hoàng Anh phát biểu tại Quốc hội. - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Đại biểu Nguyễn Hoàng Anh, đoàn Cao Bằng cho rằng các báo cáo cho thấy kết quả đạt được và triển vọng là rất tích cực so với mục tiêu đề ra. Chất lượng tăng trưởng được cải thiện.

Đại biểu góp ý, mức tăng năng suất lao động 6% là nỗ lực rất lớn của Chính phủ, nhưng vẫn thấp hơn mức tăng GDP. Việc đầu tư kết cấu hạ tầng đạt nhiều kết quả quan trọng với nhiều công trình lớn, nhưng thời gian tới cần đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiệu quả, ví dụ sân bay Long Thành cần đi cùng các khu đô thị; xử lý các bất cập trong đầu tư theo hình thức đối tác công tư; tập trung nguồn lực tập trung cho các công trình lớn có tác động lan tỏa, thu hút các nguồn lực khác để tránh áp lực cho ngân sách; xây dựng các trung tâm logistics đa năng kết nối đường bộ, đường thủy, đường hàng không. Đẩy mạnh liên kết vùng, hình thành các chuỗi sản phẩm...

Đại biểu Nguyễn Văn Chiến, đoàn Hà Nội đề cập công tác tư pháp. Theo đại biểu, cần chú ý một số vấn đề như cần minh bạch sở hữu, không phân biệt đối xử, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân khi tham gia các hoạt động kinh tế. Cùng với đó, cần hoàn thiện thể chế tư pháp để thực thi hiệu quả các cơ hội đầu tư kinh doanh. Vụ việc vừa qua "đổi 100 USD bị phạt 90 triệu đồng" khiến dư luận không đồng tình, mức phạt theo quy định cũng cần xem xét lại.

Cũng theo đại biểu, cần có những giải pháp để người dân yên tâm đầu tư, với một nền tư pháp rõ ràng, thực thi nghiêm minh; việc hình sự hóa quan hệ dân sự - kinh tế dứt khoát phải được loại trừ. "Phải coi công tác tư pháp là mắt xích quan trọng trong guồng máy phát triển kinh tế", đại biểu nêu quan điểm.

Đại biểu Nguyễn Quốc Hưng, đoàn Hà Nội nhắc lại tại các phiên họp trước, đại biểu đã nhấn mạnh vai trò to lớn của văn hóa, việc phát triển nền văn hóa Việt Nam. Gần đây, Quốc hội, Chính phủ, các địa phương đã quan tâm hơn tới văn hóa, Thủ tướng luôn quan tâm tới vai trò của văn hóa trong đối nội và đối ngoại. Văn hóa chính là tiền đề quan trọng để đạt được tất cả các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội năm 2018.

Tuy nhiên, đại biểu cho biết qua tiếp xúc, cử tri cho rằng đầu tư cho văn hóa, nhất là văn hóa đỉnh cao, văn hóa cơ sở... vẫn chưa tương xứng với vị trí, vai trò của văn hóa. Cử tri mong muốn lĩnh vực văn hóa, tư tưởng cần được quan tâm, đào tạo, đầu tư như trên các mặt trận khác. Công nghiệp văn hóa ở Việt Nam vẫn còn sơ khai, nhỏ lẻ, đặc biệt chưa khai thác được ở quy mô công nghiệp. "Văn hóa là nguồn lực chiến lực để phát triển đất nước ta trong thế kỷ 21", đại biểu phát biểu.

Đại biểu Đặng Hoàng Tuấn, đoàn Long An khẳng định cử tri phấn khởi trước kết quả điều hành của Chính phủ với nền kinh tế xã hội năm 2018, đồng thời đề cập nhiều vấn đề liên quan tới phát triển nông nghiệp tại ĐBSCL. Hiện 80% hàng hóa của vùng vẫn phải chuyển tiếp qua các cảng vùng Đông Nam Bộ, hạ tầng giao thông, nhất là đường bộ vùng ĐBSCL cũng như liên vùng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu phát triển, kết nối giữa đường bộ với đường thủy còn kém. Nhu cầu vận tải hàng hóa ngày càng tăng cao, đòi hỏi kết cấu hạ tầng giao thông của vùng cần được đầu tư tương xứng.

Đại biểu kiến nghị ưu tiên đầu tư các tuyến cao tốc, quốc lộ trong vùng ĐBSCL, đầu tư đường vành đai 3, 4 cho TPHCM, tăng cường đầu tư hệ thống giao thông đường thủy. Về lâu dài, cần tập trung đầu tư hệ thống đường sắt, thu hút các nhà đầu tư các cảng biển, trước hết là cụm cảng trên sông Soài Rạp.

Đại biểu Trần Thị Hằng, đoàn Bắc Ninh nêu rõ kinh tế nước ta đang đi đúng hướng, thể hiện rõ tinh thần Chính phủ kiến tạo, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp, củng cố, tăng cường niềm tin trong nhân dân và nhà đầu tư.

Bày tỏ vui mừng với việc lần đầu tiên công bố bộ chỉ tiêu về phát triển doanh nghiệp, đại biểu kiến nghị các giải pháp phát triển các doanh nghiệp tư nhân trong bối cảnh còn nhiều doanh nghiệp dừng hoạt động, phá sản, có các giải pháp hiệu quả hơn để kết nối khối doanh nghiệp tư nhân với các doanh nghiệp FDI.

Đại biểu Nguyễn Thị Loan, đoàn Hà Nội đồng tình cao với báo cáo của Chính phủ, ghi nhận sự phát triển toàn diện trên các lĩnh vực, các giải pháp mà Chính phủ đề ra, trong đó có giải pháp phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, khuyến khích đổi mới sáng tạo.

Dẫn câu chuyện của Israel, các start-up nổi tiếng trên thế giới, đại biểu nhấn mạnh ý nghĩa của khởi nghiệp sáng tạo với nền kinh tế và xã hội. Tại Việt Nam, cần chú trọng khởi nghiệp trong nông nghiệp nhưng việc này còn nhiều khó khăn. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định về đề án hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp, đại biểu cho rằng cần có các giải pháp để sinh viên mạnh dạn khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp. Nhà nước cần có chính sách đưa Việt Nam trở thành quốc gia khởi nghiệp, nhất là khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp, đưa các đại học thành trung tâm khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Đại biểu Quách Thế Tản, đoàn Hòa Bình đồng tình với các báo cáo của Chính phủ và các Ủy ban của Quốc hội. Về kinh tế, chúng ta đã có quyết tâm cao trong cơ cấu lại các doanh nghiệp nhà nước, đầu tư công, xử lý nợ xấu, các tổ chức tín dụng. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục cũng có chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng còn một số hạn chế như năng suất lao động, năng lực cạnh tranh chưa cao. Để khắc phục các khó khăn, bất cập, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách, như Nghị định 63 về hình thức đối tác công tư với nhiều điểm mới để lấp các lỗ  hổng trong quản lý các dự án BT, BOT, đây là cố gắng của Chính phủ.

Trong cải cách hành chính, đã cắt giảm trên 50% thủ tục hành chính, 60% điều kiện kinh doanh, đồng thời vẫn còn nhiều hạn chế như còn nhiều văn bản trái luật, sai thể thức văn bản, cần giải pháp khắc phục, xử lý.

Đại biểu đề xuất cần quan tâm hơn tới công tác giáo dục thường xuyên, học tập suốt đời đối với mọi người dân và đội ngũ cán bộ, công chức, cùng với giáo dục chính quy trong nhà trường./.