Viện Vật lý địa cầu đề xuất giải pháp khi động đất liên tiếp xảy ra tại Kon Tum

Cần thiết lập mạng trạm quan trắc động đất tại huyện Kon Plông

Chỉ từ đêm qua đến sáng nay (21/4), khu vực huyện Kon Plông của tỉnh Kon Tum lại ghi nhận thêm 3 trận động đất, nâng tổng số trận động đất trong một năm trở lại đây lên khoảng 180 trận. 

Trận động đất đầu tiên xảy ra lúc 00 giờ 55 phút 28 giây với độ lớn 3.2 và độ sâu 8.3km. Sau đó, lúc 01 giờ 05 phút 23 giây một trận động đất có độ lớn 2.9 ở độ sâu 8.6km lại xảy ra ở huyện Kon Plông. Mới nhất, động đất xảy ra lúc 4 giờ 12 phút 48 giây rạng sáng nay ở Kon Plông với độ lớn 2.5, độ sâu khoảng 8.1km.

Trao đổi với Báo điện tử Chính phủ, ông Nguyễn Xuân Anh, Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ) cho biết, chỉ tính từ tháng 4/2021 đến nay, khu vực Kon Plông đã ghi nhận khoảng 180 trận động đất, gấp hơn 5 lần tổng số động đất xảy ra trong suốt thời gian từ năm 1903 đến 2020.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, các cơ quan chức năng đang tích cực vào cuộc. Viện Vật lý địa cầu đã cử cán bộ tham gia đoàn công tác Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai đi khảo sát thực tế tại địa bàn Kon Tum để đánh giá sơ bộ hoạt động động đất.

"Cần phải thiết lập ngay mạng trạm quan trắc động đất (khoảng 10 trạm) tại khu vực huyện Kon Plông và lân cận để phục vụ thông tin, số liệu về động đất", ông Nguyễn Xuân Anh đề xuất giải pháp.

Từ đó, các cơ quan chức năng sẽ thực hiện các nghiên cứu chuyên sâu về độ nguy hiểm và rủi ro động đất đối với khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum. Đồng thời cũng cần rà soát, đánh giá về công tác thiết kế kháng chấn đối với các dự án thủy điện và các công trình quan trọng trên địa bàn tỉnh Kon Tum.

Theo ông Nguyễn Xuân Anh, việc nghiên cứu nguyên nhân phát sinh chuỗi động đất xảy ra tại huyện Kon Plông và lân cận, tiến hành đánh giá mức độ rủi ro cũng như xây dựng các kịch bản ứng phó rủi ro có thể xảy ra cho khu vực huyện Kon Plông và lân cận đang được các cơ quan chức năng tích cực triển khai. Tuy nhiên trước mắt, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về hiện tượng động đất và ứng phó động đất cho người dân nằm trong khu vực chịu ảnh hưởng của động đất.

"Do trước đây, động đất xảy ra ở khu vực này không nhiều nên nhiều người dân vẫn chưa biết tới, dẫn tới tâm lý hoang mang, lo lắng. Trong bối cảnh hiện nay, cơ quan chức năng cần phải tăng cường tuyên truyền cho người dân bằng nhiều phương thức như phát tờ rơi, hoặc tổ chức các buổi tuyên truyền", ông Nguyễn Xuân Anh cho hay.

Nâng cao kỹ năng phòng tránh rủi do động đất cho cộng đồng

Theo ông Nguyễn Xuân Anh, không chỉ ở Kom Tum, trong thời gian tới, công tác tuyên truyền về động đất cũng cần được đẩy mạnh hơn nữa ở các địa phương, bởi trước tác động của biến đổi khí hậu, Việt Nam là một trong những nước đã xảy ra nhiều trận động đất và dễ bị tổn thương do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. 

Theo thống kê của Viện Vật lý địa cầu, tại Việt Nam, tuy động đất không quá lớn và thường xuyên như một số quốc gia khác. Nhưng 2 năm gần đây, Viện Vật lý địa cầu đã ghi nhận được hàng trăm trận động đất có độ lớn trên 2.5 và rất nhiều động đất nhỏ khác xảy ra trên lãnh thổ nước ta.

Tuy nhiên kiến thức về động đất, sóng thần, giải pháp phòng, chống, giảm nhẹ rủi ro của cộng đồng dân cư và các cấp quản lý đang còn hạn chế. Việc tuyên truyền phổ biến kiến thức về động đất và các kỹ năng phòng tránh rủi do động đất cho cộng đồng sẽ góp phần giảm thiểu rủi ro, nâng cao kỹ năng ứng phó.

Về công tác dự báo động đất, theo Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu, đến nay, rất khó để dự báo được chính xác thời điểm xảy ra động đất. Các nhà khoa học chỉ có thể dự báo được độ lớn của động đất. Ngay cả Nhật Bản là một nước thường xuyên xảy ra động đất, các nhà khoa học cũng không dự báo được  thời điểm xảy ra động đất. Hiện Ấn Độ mới dự báo được một số vụ động đất kích thích không phải tự nhiên.

Chính vì vậy, các quốc gia trên thế giới thường nghiên cứu chuyên sâu để đánh giá được mức độ lớn của động đất, đồng thời tập trùng tìm các biện pháp giảm nhẹ hậu quả động đất, ưu tiên nghiên cứu xây dựng những công trình có khả năng chịu động đất cao, cũng như huấn luyện cho người dân những kỹ năng tồn tại và sống sót sau thảm họa…

Trước việc liên tiếp xảy ra một số trận động đất tại khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum, ngày 20/4, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành về xử lý động đất tại khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum.

Trong đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành giao Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam chỉ đạo Viện Vật lý địa cầu tiếp tục thực hiện quan trắc, giám sát động đất tại khu vực nêu trên, báo tin kịp thời cho các cơ quan và nhân dân biết để chủ động ứng phó phù hợp.

Các Bộ: Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông vận tải theo chức năng quản lý nhà nước được giao chỉ đạo theo dõi, đánh giá, chủ động triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn hồ đập thủy điện, thủy lợi và công trình kết cấu hạ tầng giao thông trong khu vực có thể chịu ảnh hưởng do động đất, không để xảy ra sự cố bất ngờ, mất an toàn công trình.

Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và các cơ quan liên quan tổ chức kiểm tra, nghiên cứu, đánh giá cụ thể nguyên nhân, mức độ và nguy cơ ảnh hưởng của động đất và công bố để chính quyền và nhân dân biết chủ động ứng phó phù hợp, tránh gây tâm lý hoang mang trong nhân dân.

Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum chỉ đạo cơ quan chức năng triển khai việc tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn nhân dân biết các biện pháp ứng phó, tránh hoang mang, hoảng loạn khi xảy ra động đất.

Hoàng Giang