Việt Nam: 'Viên ngọc' mới của hệ sinh thái khởi nghiệp Đông Nam Á

"Dòng chảy" đầu tư khởi nghiệp có nhiều thay đổi

Ngày 19/12, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia Việt Nam (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) phối hợp với Quỹ Đầu tư Golden Gate Ventures tổ chức Diễn đàn Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2022 (Vietnam Venture Summit 2022) với chủ đề "Dịch chuyển dòng vốn toàn cầu".

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đề nghị các đại biểu trao đổi, làm rõ bức tranh về dòng chảy đầu tư khởi nghiệp sáng tạo trên thế giới và tại Việt Nam, những lĩnh vực công nghệ thu hút đầu tư, cũng như đề xuất các chính sách, giải pháp thúc đẩy hơn nữa hoạt động đầu tư cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tại Việt Nam.

Sự dịch chuyển của dòng vốn đầu tư đã và đang diễn ra mạnh mẽ giữa các khu vực và quốc gia, trong đó các cơ hội đầu tư đang càng trở nên khó khăn hơn đối với cả các startups và các nhà đầu tư.

Theo phân tích của Crunchbase News, tổng vốn đầu tư mạo hiểm toàn cầu trong quý III/2022 đạt 81 tỷ USD, giảm 90 tỷ USD (53%) so với năm 2021 và 40 tỷ USD (33%) so với quý II/2022. Tại Đông Nam Á, thị trường đầu tư khởi nghiệp sáng tạo thu hút 3,72 tỷ USD trong quý III/2022, giảm 36,4% so với cùng kỳ năm trước và giảm 22% so với quý II/2022.

Mặc dù tổng giá trị đầu tư giảm sút, nhưng thị trường Đông Nam Á vẫn được đánh giá là tiềm năng do một số yếu tố chính như: Tốc độ tăng trưởng của khu vực dự kiến duy trì ở mức 4-5%/năm; quy mô thị trường lớn với 680 triệu dân; mức độ phủ internet sâu rộng, tổng giá trị hàng hóa của kinh tế số dự đoán đạt 200 tỷ USD trong năm 2022, sớm 3 năm so với các dự đoán trước đó. Đông Nam Á tiếp tục chứng kiến sự tăng trưởng về số lượng người dùng Internet với 20 triệu người dùng mới vào năm 2022, nâng tổng số người dùng Internet lên 460 triệu.

Theo ông Vinnie Lauria, nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Golden Gate Ventures, trong thập kỷ đầu tiên của hệ sinh thái khởi nghiệp Đông Nam Á, Singapore và Indonesia là những động lực tăng trưởng hàng đầu. Trong đó Singapore mang đến nguồn tài chính và con người, Indonesia mang đến một thị trường nội địa khổng lồ. 

Đến năm 2022, Việt Nam là trụ cột thứ 3 của "tam giác vàng" này, mang đến sự kết hợp hoàn hảo giữa tài năng công nghệ hàng đầu, một văn hóa khởi nghiệp vốn có của Việt Nam và thị trường nội địa đang phát triển nhanh chóng. Kết hợp các yếu tố này với nhau đã giải thích được tại sao ngày càng có nhiều nhà đầu tư toàn cầu đặt cược lớn vào Đông Nam Á.

"Tam giác vàng" khởi nghiệp Đông Nam Á

Theo Golden Gate Ventures, một trong những lý do khiến Đông Nam Á tiếp tục có tiềm năng dài hạn là sự kết hợp độc đáo giữa các thị trường. Trong đó, "Tam giác vàng" khởi nghiệp Việt Nam - Singapore - Indonesia đang trỗi dậy và trở thành động lực tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian tới. Báo cáo "Tam giác vàng khởi nghiệp Đông Nam Á" của Golden Gate Ventures ghi nhận sự cộng sinh của các thị trường Singapore, Indonesia và theo đó, Việt Nam sẽ mở ra cơ hội tăng trưởng tiếp theo cho Đông Nam Á. 

Việt Nam đã và đang tham gia "Tam giác vàng khởi nghiệp Đông Nam Á" bằng cách mang tới một thị trường nội địa trẻ, sôi nổi với những tài năng công nghệ lớn và sự đổi mới liên tục. Cơ hội từ tam giác vàng này khó có thể tái tạo ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới và sức mạnh của bộ ba Singapore - Indonesia - Việt Nam sẽ khiến Đông Nam Á trở thành thỏi nam châm thu hút dòng vốn đầu tư toàn cầu.

"Việt Nam hiện được đánh giá là viên ngọc quý mới nhất của Đông Nam Á và sự trỗi dậy của đất nước này là kết quả từ sức hấp dẫn của thị trường với các nhà đầu tư, cũng như sự hỗ trợ từ phía chính phủ với hệ sinh thái khởi nghiệp", ông Vinnie Lauria nhấn mạnh. 

Theo Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia Việt Nam (NIC), các công ty khởi nghiệp Việt Nam đã huy động được mức kỷ lục 1,4 tỷ USD/165 giao dịch vào năm 2021, tăng 1,6 lần so với mức 894 triệu USD và 126 giao dịch vào năm 2019. Điều này cho thấy hoạt động giao dịch trên thị trường đã được cải thiện đáng kể, lấy lại động lực sau khi sụt giảm do đại dịch COVID-19. Đà tăng trưởng này sẽ tiếp tục vào năm 2023 với mức GDP dự đoán đạt 6,7%.

Một số yếu tố khiến Việt Nam trở thành điểm sáng thu hút đầu tư bao gồm sự ổn định về chính trị, lực lượng lao động trẻ và có trình độ học vấn cao, cơ sở hạ tầng phát triển, kỹ năng số hóa và khả năng đổi mới sáng tạo… Bên cạnh đó, Việt Nam được xem là "đất lành" cho dòng vốn FDI chất lượng cao, các doanh nghiệp quốc tế lớn đang tìm kiếm cơ hội đầu tư nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng và hạn chế việc quá phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Việt Nam trở thành một trong những ứng cử viên sáng giá đón dòng vốn dịch chuyển này. 

Speech Matching - cầu nối giữa các startup và quỹ đầu tư

Bên cạnh những phiên tham luận chuyên đề và tọa đàm với sự đồng hành của các chuyên gia, diễn giả có tầm ảnh hưởng mang lại những giá trị và thông tin hữu ích, chương trình Speed Matching - không gian hỗ trợ các startup gặp gỡ và kết nối với hơn 30 quỹ đầu tư trong nước và quốc tế cũng diễn ra trong khuôn khổ Diễn đàn Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2022.

Speed Matching sẽ được chia làm nhiều phiên gặp gỡ 1-1, trong đó, mỗi startup sẽ có cơ hội kết nối trực tiếp với 3 quỹ đầu tư. Ban Tổ chức sẽ dựa trên thông tin của từng startup để kết nối với quỹ đầu tư phù hợp nhất. 

Speed Matching là cầu nối giữa các startup với các quỹ đầu tư tiềm năng, nhằm giúp các startup chia sẻ ý tưởng kinh doanh, tiếp nhận ý kiến tư vấn từ góc độ của nhà đầu tư, tiếp cận cơ hội gọi vốn và mở rộng thị trường. 

Diễn đàn Quỹ Đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam đã mang đến góc nhìn đa chiều từ các quỹ đầu tư về hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam, khu vực Đông Nam Á và toàn cầu. 

Tại đây, các chuyên gia, doanh nghiệp chia sẻ thẳng thắn các quan điểm về đầu tư, tạo mối quan hệ mật thiết giữa các quỹ đầu tư và doanh nghiệp, đề xuất chính sách cho Chính phủ Việt Nam nhằm khơi thông nguồn vốn đầu tư mạo hiểm, tạo môi trường đầu tư thuận lợi và minh bạch, thúc đẩy hoạt động đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo theo hướng bền vững./.

Minh Ngọc