Xăng không đảm bảo chất lượng là nguyên nhân chính gây cháy xe

Nhóm nghiên cứu trình bày một số kết quả tại buổi họp báo. Ảnh: VGP/Mạnh Hùng

Nghiên cứu do các nhà khoa học của Trung tâm Nghiên cứu công nghệ lọc hóa dầu (RPTC) và Phòng Thí nghiệm trọng điểm động cơ đốt trong thuộc Trường ĐH Bách khoa - ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh thực hiện.

3 nguyên nhân chính gây cháy xe

Nhóm nghiên cứu đã thực hiện trên các mẫu nhiên liệu có trên thị trường như xăng RON 83, 92, 95 và các mẫu nhiên liệu được pha chế với các hàm lượng Methanol, Ethanol, Aceton khác nhau và 1 loại phụ gia tiết kiệm xăng có xuất xứ Trung Quốc.

Đối với ảnh hưởng của các yếu tố kỹ thuật của phương tiện đến nguy cơ cháy, nhóm nghiên cứu đã thực hiện khảo sát sự hình thành các vùng nhiệt độ cao trên phương tiện khi sử dụng các loại nhiên liệu kém chất lượng (chỉ số RON thấp và các mẫu xăng được pha hàm lượng Methanol, Ethanol, Aceton kém chất lượng khác nhau) và nghiên cứu khả năng chập mạch và gây ra nguồn lửa từ hệ thống điện của phương tiện.

Qua quá trình thực nghiệm và nghiên cứu, phân tích số liệu từ việc tiếp cận các vụ cháy và từ các cơ quan chức năng nhóm nghiên cứu đã đưa ra 3 nguyên nhân chính gây cháy.

Theo đó, việc sử dụng nhiên liệu kém chất lượng như xăng pha methanol, ethanol chất lượng thấp và không đúng kỹ thuật là nguyên nhân đầu tiên. Theo nhóm nghiên cứu thì đây là tác nhân phá hủy hệ thống ống dẫn nhiên liệu dẫn đến rò rỉ xăng hoặc do áp suất hơi cao. Bên cạnh đó, có thể do bất cẩn của người sử dụng, nguồn xăng bị rò rỉ tiếp xúc với nguồn nhiệt đủ nóng sinh ra từ hoạt động của động cơ.

Sự chập mạch của hệ thống điện trong trường hợp hệ thống bảo vệ cầu chì bị vô hiệu hóa hoặc không đúng yêu cầu kỹ thuật sẽ gây nguồn lửa đồng thời kết hợp với sự có mặt của chất rễ cháy của phương tiện.

Các yếu tố khách quan hay chủ quan của người sử dụng như việc gây ra nguồn lửa, để các vật dụng rễ cháy, nổ (quẹt gas, nước hoa,…) trong các vùng nóng cục bộ của phương tiện như thùng chứa mũ bảo hiểm,…hoặc sự tiếp xúc các vật liệu rễ cháy như bao nilon, vải,… vào bộ phận ống xả. Đặc biệt, việc sử dụng xăng có chỉ số RON thấp như xăng RON 83, hoặc xăng pha methanol, ethanol kém chất lượng, không tương thích với yêu cầu động cơ sẽ gây ra các vùng nóng cục bộ và nguy cơ cháy tăng.

Ông Phan Minh Tân, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hồ Chí Minh cho biết, năm 2011 qua kiểm tra 154 mẫu xăng, cơ quan quản lý đã phát hiện 35 mẫu có pha Methanol. Do đó, việc đưa ra nghi vấn yếu tố xăng không đảm bảo chất lượng là một trong những nguyên nhân gây ra cháy, nổ phương tiện là có cơ sở.

Theo ông Phan Minh Tân, việc pha trộn Methanol có giá thấp vào xăng A83 để biến thành xăng A92 có giá bán cao đã khiến nhiều đơn vị vì lợi nhuận đã làm việc này, gây nguy cơ cháy nổ xe cho người tiêu dùng.

Nhưng do người tiêu dùng khó phân biệt đâu là xăng kém chất lượng và xăng đạt tiêu chuẩn, vì vậy, Sở Khoa học và Công nghệ đang kiến nghị cơ quan quản lý cần phải quản lý chặt đường đi của methanol nhập khẩu. Yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối cung cấp xăng dầu trên địa bàn công bố danh sách các đại lý để tiện cho công tác quản lý. Tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý những doanh nghiệp hay đại lý cung cấp xăng kém chất lượng.

Một số khuyến nghị

Cũng theo ông Phan Minh Tân, những kết quả công bố lần này mới chỉ là những nghiên cứu ban đầu, còn nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu trong thời gian tới.

Đối với người sử dụng phương tiện, nhóm nghiên cứu đã khuyến cáo nên sử dụng loại xăng phù hợp, đặc biệt là chỉ số RON theo tiêu chuẩn của động cơ như hướng dẫn của nhà sản xuất.

Không nên sử dụng bất cứ nguồn nhiên liệu xăng nào bất hợp pháp hay loại phụ gia chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép sử dụng trên thị trường.

Bên cạnh đó, nên kiểm tra định kỳ đối với phương tiện đang sử dụng, đặc biệt đối với hệ thống truyền dẫn nhiên liệu trên động cơ, hệ thống điện. Trong trường hợp thay thế các chi tiết xe thì nên đến các trung tâm bảo dưỡng của nhà sản xuất phương tiện.

Trong quá trình sử dụng cần tránh tràn nhiên liệu ra ngoài, không nên lắp đặt thêm các thiết bị phụ trợ khác, không chứa các vật liệu dễ gây cháy nổ,…

Nhóm nghiên cứu cũng kiến nghị cơ quan chức năng xem xét bổ sung thêm một số tiêu chuẩn trong nhiên liệu xăng A92, A95 hiện hành, chấm dứt lưu hành xăng A83 vì đây là xăng có chỉ số Octan thấp, không phù hợp với động cơ mới hiện nay, dễ gây kích nổ, làm nóng động cơ, tăng nguy cơ cháy. Đồng thời, sự tồn tại loại xăng này sẽ tạo điều kiện cho việc pha chế methanol vào để tăng chỉ số RON.

Mạnh Hùng