Cần 'cởi trói' chính sách để du lịch quốc tế phục hồi

Thông tin đưa ra tại Hội nghị bàn tròn: Phục hồi kinh tế và doanh nghiệp 2023: Giải pháp tạo bứt phá từ trụ cột “Dịch vụ hàng không-du lịch” do Báo Nhân dân phối hợp với Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) tổ chức với sự tham gia của các chuyên gia, doanh nghiệp hàng không, lữ hành.

Theo ông Chris Farwell, đại diện Hội đồng Tư vấn du lịch (TAB), về tổng quan, du lịch Việt Nam đã có sự tăng trưởng mạnh hơn dự báo ở thị trường nội địa, gia tăng hơn 100 triệu lượt khách so với kế hoạch đề ra là 85 triệu khách. Tuy nhiên, du lịch quốc tế không đạt tốc độ phục hồi như dự kiến khi ước tính cả năm, Việt Nam đón khoảng 3,5 triệu lượt khách du lịch quốc tế, thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu đã đề ra trước đó (5 triệu lượt khách đến vào năm 2022 và tạo doanh thu khoảng 4,5 tỷ USD).

Rào cản thị thực "làm khó" khách du lịch quốc tế

Trong khi đó, các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Singapore, Indonesia đều vượt mục tiêu về thu hút khách quốc tế, phục hồi ngành du lịch. Thái Lan đã đạt mốc mục tiêu 10 triệu lượt khách du lịch quốc tế đặt ra cho cả năm 2022 ngay từ đầu tháng 12, mang lại tổng thu 14 tỷ USD. Trong 2 tháng cuối năm 2022, một số thị trường chính của Thái Lan ở châu Âu đã trở lại đạt gần với mức trước dịch COVID-19. 

"Không có thị trường trọng điểm nào của Việt Nam phục hồi đạt mức 50% so với thời điểm trước dịch COVID-19. Vấn đề tăng thời gian miễn thị thực trên 30 ngày cho khách quốc tế là một trong những nguyên nhân chính của tình trạng này", ông Chris Farwell nói. 

Cùng quan điểm, PGS.TS. Trần Đình Thiên cho rằng, vào thời điểm sau ngày 15/3, khi Việt Nam mở cửa lại hoạt động du lịch trong điều kiện bình thường mới, Việt Nam có “cơ hội tốt” để bùng nổ du lịch khi được đánh giá là thị trường an toàn bậc nhất thế giới. Thế nhưng, kết quả lại không đạt được như kỳ vọng.

"Tới nay, Việt Nam mới chỉ miễn thị thực cho một số nước hạn chế; thời hạn thị thực cũng chỉ kéo dài 15 ngày thay vì 30 ngày như trước đây. So sánh với một số quốc gia láng giềng như Thái Lan, Singapore… có thể thấy chính sách thị thực của Việt Nam đang “không đồng nhịp với thế giới”, PGS.TS.Trần Đình Thiên nhận định.

Ông Đinh Việt Phương, Giám đốc điều hành hãng hàng không Vietjet cũng nêu ý kiến để phục hồi du lịch quốc tế thì rào cản đầu tiên cần tháo gỡ chính là vấn đề thị thực. 

“Vietjet Air đã tiên phong “gõ cửa” thị trường Ấn Độ nhằm bù đắp thiếu hụt khi các thị trường truyền thống như Trung Quốc, Đông Bắc Á chưa mở cửa trở lại. Thực tế cho thấy nhu cầu của thị trường này rất lớn nhưng lại vướng vấn đề thị thực. Chúng tôi đề nghị cần sớm giải quyết vấn đề này để ngành hàng không và du lịch sớm có điều kiện phục hồi”, ông Phương dẫn chứng.

Nói thêm về trở ngại của khách nước ngoài khi muốn đến Việt Nam, ông Hoàng Nhân Chính  đại diện Hiệp hội Du lịch cho biết, nhiều khách quốc tế băn khoăn đến Việt Nam vẫn phải mua bảo hiểm chi trả COVID-19. “Chúng ta nên tìm cách sớm gỡ bỏ, đây là rào cản kỹ thuật. Trong khi nhiều nước đã bỏ quy định này”, ông Nhân Chính nêu vấn đề. 

Còn ông Nguyễn Ngọc Bích, Giám đốc điều hành Công ty du lịch Mekong Rustic lại dẫn chứng: “Khách đến Việt Nam, muốn ở lại 1 tháng, lại tính cách ở 2 tuần rồi bay sang nước khác vài ngày rồi bay lại Việt Nam mới có thể ở thêm 2 tuần. Vấn đề kỹ thuật của visa cũng gây khó cho hành khách".

Bàn về giải pháp, ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietravel & Vietravel Airlines cho rằng: Cần coi du lịch là một ngành kinh tế tổng hợp, bao gồm nhiều bộ phận, tiểu ngành khác nhau. Theo ông Kỳ, muốn gỡ khó cho du lịch thì visa chỉ là nút thắt đầu tiên, ngoài ra còn các vấn đề về: Vận chuyển, lữu hành, lưu trú, dịch vụ cũng như nhân lực. 

Sau đại dịch, nhu cầu của khách du lịch đã thay đổi

Ngoài đề xuất tháo gỡ về thị thực, ông Nguyễn Ngọc Bích nêu giải pháp về việc bản thân các doanh nghiệp lữ hành cần phải làm đa dạng sản phẩm của mình, tránh tình trạng “khách tới chỉ tắm biển mà không biết làm gì thêm”.

“Sau đại dịch COVID-19, nhu cầu của khách hàng đã thay đổi. Chúng ta phải phát triển, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao năng lực phục vụ; hình thành các nhóm lợi thế về du lịch xanh, du lịch nông thôn trong thời gian tới đây”, ông Bích nói.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng đề xuất ngành du lịch cần cải thiện cách thức quảng bá xúc tiến du lịch, rà soát, thay đổi và làm mới bắt đầu từ một chiến lược marketing mới.

Từ thực tế tham gia nhiều chương trình xúc tiến, quảng bá tại nước ngoài, ông Nguyễn Quang Trung, Trưởng ban Kế hoạch và Phát triển của Vietnam Airlines cho rằng, cần có kế hoạch tổng thể, cụ thể về phát triển du lịch theo hướng nào, trọng tâm, trọng điểm với các giải pháp cụ thể và phải có cơ quan theo dõi, thúc đẩy. 

Đặc biệt, cần xem xét việc tổ chức tại thị trường nguồn, như vậy mới có thể phát huy hiệu quả bởi sau dịch COVID-19, các thị trường đang rất thiếu thông tin về thị trường Việt Nam. Thậm chí, cần tính đến việc thành lập các văn phòng du lịch tại các thị trường nguồn. 

Đánh giá cao các kiến nghị tại hội thảo, đại diện Tổng cục Du lịch, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công an khẳng định sẽ ghi nhận, tổng hợp và báo cáo các cấp có thẩm quyền để sớm tháo gỡ các nút thắt đang “níu chân” ngành du lịch hiện nay.

Ông Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đánh giá cao các nhóm kiến nghị được đưa ra tại hội nghị. Ông Lê Quốc Minh cho rằng, đây không chỉ là câu chuyện của riêng ngành du lịch mà là một vấn đề rất lớn giúp đất nước phát triển. Có những kiến nghị cần phải giải quyết ngay lập tức, nhưng cũng có nhiều kiến nghị phải lâu dài, không có dịch bệnh vẫn phải làm như: Đa dạng hóa sản phẩm, phải thu hút du khách đến ở lại lâu hơn.

Phan Trang