Chi nhánh hạch toán phụ thuộc có cần bổ nhiệm kế toán trưởng?

Công ty của ông Công đang bố trí chức danh trưởng phòng tài chính kế toán đối với các đơn vị hạch toán phụ thuộc thực hiện chức năng nhiệm vụ của người đứng đầu bộ phận kế toán. Tuy nhiên Luật Kế toán và các văn bản liên quan chưa có bất kỳ hướng dẫn và quy định nào về tiêu chuẩn chức danh trưởng phòng kế toán.

Ông Công hỏi, chi nhánh hạch toán phụ thuộc có bắt buộc bổ nhiệm kế toán trưởng hay không? Có thể bố trí phụ trách kế toán ở các chi nhánh phụ thuộc hay không?

Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán - Bộ Tài chính trả lời vấn đề này như sau:

Tại Khoản 1, Điều 3 Nghị định số 174/2016/NĐ-CP ngày 30/12/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Kế toán quy định:

"Đơn vị kế toán trong lĩnh vực kinh doanh bao gồm doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam; chi nhánh doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam; hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; ban quản lý dự án, đơn vị khác có tư cách pháp nhân do doanh nghiệp thành lập".

Tại Khoản 1, Điều 20 Nghị định số 174/2016/NĐ-CP quy định:

"Đơn vị kế toán phải bố trí kế toán trưởng trừ các đơn vị quy định tại Khoản 2 Điều này. Trường hợp đơn vị chưa bổ nhiệm được ngay kế toán trưởng thì bố trí người phụ trách kế toán hoặc thuê dịch vụ làm kế toán trưởng theo quy định. Thời gian bố trí người phụ trách kế toán tối đa là 12 tháng, sau thời gian này đơn vị kế toán phải bố trí người làm kế toán trưởng".

Tại Khoản 2, Điều 18 Nghị định số 174/2016/NĐ-CP quy định:

"Việc tổ chức bộ máy kế toán tại các đơn vị kế toán do cơ quan có thẩm quyền thành lập đơn vị quyết định. Trường hợp tổ chức, đơn vị không có cơ quan có thẩm quyền thành lập thì do người đại diện theo pháp luật của đơn vị quyết định.

Việc tổ chức bộ máy và công tác kế toán của các đơn vị cấp dưới không phải là đơn vị kế toán hoặc đơn vị trực thuộc không phải là đơn vị kế toán do người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán quyết định. Các đơn vị trong lĩnh vực kế toán nhà nước không được bố trí kế toán trưởng, phụ trách kế toán ở các đơn vị không phải là đơn vị kế toán.

Báo cáo tài chính của đơn vị kế toán phải bao gồm thông tin tài chính của các đơn vị cấp dưới và đơn vị trực thuộc".

Tại Khoản 1, Điều 8 Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp quy định:

"Doanh nghiệp có trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc phù hợp với đặc điểm hoạt động, yêu cầu quản lý của mình và không trái với quy định của pháp luật".

Tại Khoản 1, Điều 9 Thông tư số 133/2016/TT-BTC ngày 26/8/2016 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa quy định:

"Doanh nghiệp có trách nhiệm tổ chức bộ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc phù hợp với đặc điểm hoạt động, yêu cầu quản lý của mình và không trái với quy định của pháp luật".

Như vậy, căn cứ vào các quy định nêu trên, chi nhánh hạch toán phụ thuộc của doanh nghiệp không phải là đơn vị kế toán trong hoạt động kinh doanh nên pháp luật kế toán hiện hành không có yêu cầu bắt buộc doanh nghiệp phải tổ chức bộ máy kế toán ở các đơn vị hạch toán phụ thuộc (ví dụ như chi nhánh hạch toán phụ thuộc).

Việc tổ chức bộ máy kế toán, bố trí kế toán trưởng, người phụ trách kế toán của đơn vị hạch toán phụ thuộc (ví dụ như chi nhánh hạch toán phụ thuộc của doanh nghiệp) do người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp quyết định căn cứ vào đặc điểm hoạt động, yêu cầu quản lý của đơn vị.

BT