Đà Nẵng: Hàng loạt khu 'đất vàng' bị bỏ hoang lãng phí

Nhiều khu đất "vàng" để... treo ngay trung tâm 

Nhắc đến dự án "treo" tại TP. Đà Nẵng, nhiều người biết đến 3 dự án với gần 30.000 m² "đất vàng" ngay xung quanh Nhà hát Thành phố gồm: Dự án Đà Nẵng Center của Công ty cổ phần Địa ốc Vũ Châu Long; dự án Trung tâm thương mại, văn phòng, khách sạn, căn hộ cao cấp Viễn Đông Meridian của Công ty cổ phần Địa ốc Viễn Đông Việt Nam; dự án khu phức hợp cao cấp thương mại, văn phòng, khách sạn và chung cư cao cấp Golden Square của Công ty cổ phần Địa ốc Đông Á. 

Trong đó, Dự án Đà Nẵng Center được UBND TP. Đà Nẵng cấp giấy chứng nhận đầu tư năm 2008 tại khu đất 7.878 m² (số 8 đường Phan Châu Trinh, phường Hải Châu 1, quận Hải Châu). Đây là dự án khu phức hợp gồm căn hộ, trung tâm thương mại, khách sạn tiêu chuẩn 5 sao quy mô gần 40 tầng. Tiến độ thực hiện dự án được cấp phép từ tháng 3/2008 đến tháng 3/2011, được giãn tiến độ đến ngày 31/10/2018.

Theo ghi nhận, trên khu đất, chủ đầu tư đã thi công một số hạng mục tường vây, cọc khoan nhồi... Hiện khu đất này gần như bỏ hoang, ao tù nước đọng gây mất vệ sinh môi trường. Người dân nhiều lần gửi đơn kiến nghị lên chính quyền TP. Đà Nẵng nhưng vẫn chưa được xử lý. 

Bà Nguyễn Thị Kim Dung, Tổ dân phố 31, phường Hải Châu 1 cho biết: "Dự án treo 14 năm nay, khu đất trở thành hồ nước mênh mông, cây cối um tùm, là nơi sinh sôi muỗi, chuột, rắn… Tổ dân phố, chi bộ phản ánh lên HĐND về vấn đề môi trường mà đến nay vẫn chưa được giải quyết".

Còn Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng, khách sạn, căn hộ cao cấp Viễn Đông Meridian tại số 84 Hùng Vương, phường Hải Châu 1, quận Hải Châu được cấp giấy chứng nhận đầu tư năm 2008, trên diện tích 11.170 m² đất. 

Tương tự như Dự án Đà Nẵng Center, Dự án Viễn Đông Meridian cũng chỉ dừng lại ở việc thi công cọc khoan nhồi, tường vây, rồi bỏ bê suốt nhiều năm qua. 

Ngày 14/11/2019, UBND TP. Đà Nẵng có thông báo chấm dứt hoạt động dự án này. Khu đất được chuyển nhượng cho Công ty TNHH MTV Kinh Bắc Đà Nẵng và chủ đầu tư đã nộp hồ sơ chấp nhận chủ trương đầu tư xây Trung tâm thương mại, văn phòng, khách sạn, căn hộ cao cấp Diamond Square với quy mô 31 tầng. 

Tuy nhiên dự án này cũng đang gặp vướng, không đủ điều kiện để chấp thuận chủ trương đầu tư, cần phải điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 phù hợp với mục đích sử dụng đất mới có thể tiếp tục triển khai dự án.

Cũng giống 2 dự án trên, Dự án Khu phức hợp thương mại, văn phòng, khách sạn và chung cư cao cấp Golden Square với quy mô 36 tầng của Công ty cổ phần Địa ốc Đông Á được cấp giấy chứng nhận đầu tư năm 2008 tại khu đất 10.664 m² thuộc phường Hải Châu 1, quận Hải Châu. Dự án được cấp phép thi công đến tháng 2/2011, được giãn tiến độ đến ngày 31/10/2018.

Tuy nhiên đến nay Dự án mới chỉ hoàn thành phần tường vây, 2 tầng hầm và 4 tầng nổi. UBND TP. Đà Nẵng nhiều lần làm việc với nhà đầu tư, cho phép chấm dứt hoạt động dự án, chuyển nhượng đất và tài sản cho nhà đầu tư có năng lực hơn. Ngày 17/3/2022, chủ đầu tư có công văn thông báo đang làm việc với Ngân hàng TMCP Đông Á để tiến hành đấu giá, bán tài sản, chuyển quyền sử dụng khu đất này.

Bên cạnh Hải Châu, tại khu vực quận Sơn Trà cũng có nhiều khu đất "đóng băng" lâu năm gây lãng phí, ô nhiễm môi trường. Đơn cử như 2 thửa đất thương mại dịch vụ, diện tích gần 14.000 m² tọa lạc tại góc đường Phạm Văn Đồng-Ngô Quyền, phường An Hải Bắc, quận Sơn Trà. 

Khu đất này nằm ngay đầu cầu sông Hàn nhưng vẫn bị để trống nhiều năm nay. Đến tháng 6/2019, khu đất được chuyển nhượng cho Công ty cổ phần Century Bay Đà Nẵng để thực hiện các thủ tục pháp lý triển khai dự án.

Tuy nhiên theo UBND TP. Đà Nẵng, đến nay, thời gian gia hạn tiến độ sử dụng đất đã hết. Công ty chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục về xây dựng, đầu tư, môi trường để đưa đất vào sử dụng. UBND TP. Đà Nẵng đã giao các sở, ngành kiểm tra, rà soát để đưa ra phương án sử dụng đất đối với Công ty cổ phần Century Bay Đà Nẵng.

Sớm tháo gỡ, xử lý tình trạng 'treo'

Ngoài các khu đất trên, tại Đà Nẵng hiện còn nhiều dự án, khu đất khác được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà các chủ đầu tư chưa đưa vào sử dụng, tiến độ sử dụng đất chậm. 

Theo báo cáo của UBND TP. Đà Nẵng, tổng số dự án và diện tích đất tồn đọng chưa đưa vào sử dụng, chưa được xử lý đến ngày 31/12/2021 là 326 khu đất với tổng diện tích trên 2 triệu m² đất. Qua rà soát có 81 dự án, khu đất được gia hạn quyền sử dụng đất; 6 dự án, khu đất hết hạn nhưng chưa nộp tiền sử dụng đất; 31 dự án, khu đất đã hết thời gian gia hạn 24 tháng nhưng vẫn chưa đưa đất vào sử dụng.

Về nguyên nhân nhiều khu đất hết thời gian gia hạn 24 tháng nhưng chưa đưa vào sử dụng, theo UBND TP. Đà Nẵng, một số dự án có những lý do không phải lỗi từ phía chủ đầu tư như: Vướng mắc trong điều chỉnh quy hoạch, vướng mắc trong thực hiện các thủ tục pháp lý để đủ cơ sở đưa đất vào sử dụng, tiếp tục triển khai dự án; do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, giãn cách xã hội…

Bên cạnh đó, một số dự án, khu đất đã được gia hạn tiến độ sử dụng đất, nhưng chủ đầu tư, người sử dụng đất đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất và dự án cho chủ đầu tư khác khi gần hết thời gian gia hạn tiến độ sử dụng đất, gây khó khăn trong việc áp dụng các quy định thu hồi đất.

Đối với những trường hợp này, nếu thực hiện việc thu hồi đất, không bồi thường về đất đai và tài sản gắn liền trên đất ngay khi hết thời gian gia hạn tiến độ đất, sẽ gặp khó khăn, có khả năng tạo điểm nóng về khiếu nại, khiếu kiện.

Để khắc phục tình trạng trên, TP. Đà Nẵng có chủ trương cho phép một số chủ đầu tư hoàn thiện dự án. UBND Thành phố đã chỉ đạo các sở, ngành có liên quan rà soát, phối hợp triển khai nhanh các thủ tục có liên quan để tiếp tục triển khai dự án, yêu cầu các chủ đầu tư có cam kết về tiến độ thực hiện dự án.

UBND TP. Đà Nẵng cũng xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ ban hành quy định về các trường hợp bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh..., để có cơ sở giải quyết các trường hợp đã được gia hạn tiến độ sử dụng đất nhưng chủ đầu tư vẫn không đưa đất vào sử dụng vì những lý do trên, không phải do lỗi của chủ đầu tư.

Đối với các trường hợp còn thời gian gia hạn sử dụng đất mà chủ đầu tư chuyển nhượng dự án và quyền sử dụng đất thì cần có chế tài xử lý, yêu cầu người nhận chuyển nhượng cam kết cụ thể về việc đưa đất vào sử dụng, kế thừa các quyền và nghĩa vụ liên quan của người chuyển nhượng.

Nói về việc thu hồi các dự án 'treo', khu đất 'treo", ông Tô Văn Hùng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Đà Nẵng cho hay, theo quy định của pháp luật thì các dự án chậm triển khai sẽ được gia hạn 24 tháng, sau thời gian này mà không đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi và không bồi thường về đất và tài sản trên đất. Tuy nhiên, thực tế đến nay trên địa bàn cả nước chưa có trường hợp nào thực hiện được theo quy định này.

"Hiện nay UBND Thành phố đã giao cho Sở rà soát tất cả các trường hợp và các lý do về bất khả kháng để xử lý các dự án "treo", khu đất "treo" bảo đảm hợp tình, hợp lý.  Nếu đúng là do bất khả kháng nên chưa đưa đất vào sử dụng thì Thành phố sẽ xem xét, còn những trường hợp nào nhà đầu tư, chủ sở hữu cố tình không đưa đất vào sử dụng sau 24 tháng gia hạn thì sẽ xử lý theo quy định của pháp luật", ông Tô Văn Hùng nói.

Nhật Anh