Đề xuất quy định về việc treo Quốc kỳ Việt Nam trong các sự kiện đối ngoại

Theo Cục Lễ tân Nhà nước và Phiên dịch đối ngoại (Bộ Ngoại giao), Thông tư số 01/2010/TT-BNG được ban hành trong bối cảnh nước ta đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng, yêu cầu về chuẩn hóa việc sử dụng biểu tượng quốc gia và nghi thức Nhà nước tổ chức hoạt động đối ngoại tại các cơ quan đại diện ngày càng cao. Đây là văn bản pháp lý đầu tiên của Bộ Ngoại giao hướng dẫn thống nhất việc sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, nghi thức Nhà nước tổ chức các hoạt động đối ngoại tại các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Trong hơn 15 năm qua, bối cảnh quốc tế có nhiều biến đổi: xu thế toàn cầu hóa, sự phát triển mạnh mẽ của ngoại giao văn hóa, ngoại giao công chúng, yêu cầu tăng cường quảng bá hình ảnh quốc gia, đòi hỏi hoạt động đối ngoại phải chuyên nghiệp, chuẩn mực hơn. Đồng thời, nhiều văn bản quy phạm pháp luật là căn cứ ban hành Thông tư đã được sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới có nhiều điều chỉnh.

Bên cạnh đó, qua tổng hợp ý kiến từ 28 cơ quan đại diện, còn một số khó khăn, bất cập liên quan đến vấn đề kỹ thuật và quy chuẩn biểu tượng quốc gia; quy định về treo Quốc kỳ; nghi thức trong phòng tiếp khách và sự kiện đối ngoại; chưa có hướng dẫn về hoạt động đối ngoại Đảng, Quốc hội, đối ngoại nhân dân; chưa có quy định về treo cờ ASEAN tại cơ quan đại diện, tại hội trường tổ chức hội nghị, mít-tinh; quy định về ứng xử trong tình huống sự cố lễ tân…

Quy định về việc treo Quốc kỳ Việt Nam, cờ đối tác trong lễ ký kết văn kiện, hội đàm

Do vậy, dự thảo Thông tư đã sửa đổi, bổ sung Điều 8 về việc treo Quốc kỳ Việt Nam, cờ đối tác trong lễ ký kết văn kiện, hội đàm. Cụ thể:

"Điều 8. Treo Quốc kỳ Việt Nam, cờ đối tác trong lễ ký kết văn kiện, hội đàm

1. Nguyên tắc chung

a) Treo quốc kỳ Việt Nam và quốc kỳ của nước hay cờ của tổ chức quốc tế tiếp nhận nếu phía Việt Nam tham gia ký kết, hội đàm là thành viên của cơ quan đại diện hoặc đại diện cơ quan nhà nước Việt Nam từ trong nước sang và đối tác tham gia hội đàm, ký kết là đại diện của cơ quan nhà nước của quốc gia có quan hệ ngoại giao chính thức với Việt Nam hoặc tổ chức quốc tế mà Việt Nam tham gia.

b) Quốc kỳ Việt Nam và quốc kỳ của nước hay cờ của tổ chức quốc tế tiếp nhận phải có kích thước tương đương và đặt song song, cao ngang bằng nhau, treo đều nhau và chất liệu, cột cờ giống nhau. Trường hợp quốc kỳ các nước có kích thước khác biệt lớn, cân nhắc điều chỉnh cân đối đảm bảo kích thước một chiều tương đương.

2. Lễ ký kết văn kiện do cơ quan đại diện chủ trì mời đến ký

Lễ ký văn kiện giữa Việt Nam và đối tác nước ngoài do cơ quan đại diện chủ trì mời đến ký, dù tổ chức tại trụ sở cơ quan, nhà riêng hoặc ngoài cơ quan đại diện, vị trí đặt cờ bàn như sau:

a) Lễ ký văn kiện giữa Việt Nam với một đối tác nước ngoài: Phù hợp với cách sắp xếp vị trí người đại diện ký kết, nếu nhìn vào từ phía đối diện người ký văn kiện, quốc kỳ Việt Nam đặt bên phải, cờ đối tác bên trái.

b) Lễ ký văn kiện giữa Việt Nam với hai hay nhiều đối tác nước ngoài: Phù hợp với cách sắp xếp vị trí của người đại diện các bên ký kết, nếu nhìn vào từ phía đối diện người ký, quốc kỳ Việt Nam đặt ở giữa, cờ của các đối tác lần lượt đặt bên trái, bên phải quốc kỳ Việt Nam, ngược chiều kim đồng hồ theo vần chữ cái A, B, C tên gọi quốc gia, tổ chức có người đại diện ký, bằng ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi tại quốc gia hay tổ chức quốc tế tiếp nhận hoặc do các bên ký kết thỏa thuận.

Quy định treo Quốc kỳ Việt Nam, quốc kỳ của quốc gia, cờ của tổ chức quốc tế tiếp nhận trong một số hoạt động đối ngoại

Dự thảo Thông tư cũng bổ sung Điều 9 quy định về treo Quốc kỳ Việt Nam, quốc kỳ của quốc gia, cờ của tổ chức quốc tế tiếp nhận trong một số hoạt động đối ngoại cụ thể. Quy định này để phù hợp với nguyên tắc tôn trọng quy định và thông lệ lễ tân của quốc gia hoặc tổ chức quốc tế tiếp nhận; thực tế địa điểm, phông tổ chức các hoạt động đối ngoại. Nội dung quy định cụ thể như sau:

"Điều 9. Quốc kỳ Việt Nam, quốc kỳ của quốc gia, cờ của tổ chức quốc tế tiếp nhận trong một số hoạt động đối ngoại khác

1. Các hoạt động đối ngoại áp dụng như: mít tinh nhân dịp quốc khánh; kỷ niệm các ngày lễ lớn của Việt Nam; kỷ niệm sự kiện quan trọng trong quan hệ với quốc gia hay tổ chức quốc tế tiếp nhận do cơ quan đại diện tổ chức có mời khách của quốc gia, tổ chức quốc tế tiếp nhận; cuộc gặp gỡ của Lãnh đạo cấp cao Việt Nam hoặc người đứng đầu cơ quan đại diện với cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại nước sở tại do cơ quan đại diện tổ chức ở trong hoặc ngoài cơ quan đại diện; các hoạt động liên quan đến quan hệ Việt Nam do các cơ quan, tổ chức nước ngoài tổ chức.

2. Vị trí treo quốc kỳ Việt Nam, quốc kỳ quốc gia tiếp nhận theo quy định và thông lệ lễ tân quốc gia hoặc tổ chức quốc tế tiếp nhận và không trái với quy định tại Khoản 1 Điều 8.

3.Trường hợp quy định của quốc gia hay tổ chức quốc tế không bắt buộc áp dụng trong các hoạt động đối ngoại của Việt Nam chủ trì, vị trí và cách thức treo quốc kỳ và cờ như sau:

a) Quốc kỳ Việt Nam treo bên phải, quốc kỳ của quốc gia hay cờ của tổ chức quốc tế tiếp nhận treo bên trái theo hướng nhìn từ ngoài vào hoặc từ dưới lên.

b) Nếu phải treo cờ của chủ thể địa phương cùng với quốc kỳ quốc gia tiếp nhận và quốc kỳ Việt Nam: Quốc kỳ Việt Nam treo bên phải, quốc kỳ của quốc gia tiếp nhận treo bên trái theo hướng nhìn từ ngoài vào hoặc từ dưới lên. Tỉ lệ kích thước cờ của chủ thể địa phương so với quốc kỳ của hai quốc gia và vị trí treo cờ của chủ thể địa phương theo quy định hay thông lệ lễ tân của quốc gia tiếp nhận.

Bổ sung quy định về treo cờ ASEAN

Dự thảo Thông tư cũng bổ sung khoản 2 Điều 7 quy định về treo cờ ASEAN. Cụ thể như sau:

"2. Cờ ASEAN

a) Treo cờ ASEAN phải tuân thủ Hiến chương ASEAN, quy định pháp luật của Việt Nam, phù hợp với thông lệ quốc tế, luật pháp sở tại, Hướng dẫn về sử dụng cờ ASEAN được Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC) thông qua.

b) Khi treo cờ ASEAN phải treo cùng Quốc kỳ Việt Nam, đảm bảo sự trang nghiêm, phù hợp với yêu cầu đối ngoại, không gian và điều kiện thực tế.

c) Cờ ASEAN được treo thường xuyên tại trụ sở các cơ quan đại diện. Không treo cờ ASEAN trong thời gian diễn ra Quốc tang.

d) Treo cờ ASEAN tại phòng hội đàm, phòng tiếp xã giao, phòng họp báo, phòng ký kết văn kiện, phòng chiêu đãi của các cơ quan đại diện khi tổ chức các hoạt động đối ngoại bao gồm các sự kiện, hoạt động trong ASEAN và hợp tác quốc tế.

đ) Chi tiết về cách thức treo cờ ASEAN tham khảo Phụ lục Hướng dẫn số 3322/HD-BVHTTDL ngày 13/9/2021 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc treo cờ ASEAN và sử dụng ASEAN ca."

Ngoài ra, tại Điều 4 Thông tư số 01/2010/TT-BNG về nguyên tắc áp dụng quy định, dự thảo Thông tư cũng bổ sung quy định cho phép cơ quan đại diện áp dụng linh hoạt việc sử dụng biểu tượng quốc gia phù hợp theo "điều kiện cụ thể của địa bàn nơi đặt cơ quan đại diện". Theo ý kiến của một số cơ quan đại diện do tính chất địa bàn (khó khăn, phức tạp, nhạy cảm) không thể triển khai việc sử dụng biểu tượng quốc gia (treo cờ…) và thực hiện nghi thức nhà nước trong các hoạt động đối ngoại theo đúng quy định.

Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.

Tuyết Thư