Lắp đặt thêm hệ thống quan trắc động đất tại Kon Plông

Theo báo cáo, từ ngày 15/4 đến nay, trên địa bàn huyện Kon Plông liên tục xảy ra động đất. Đáng chú ý, vào trưa 18/4, trận động đất mạnh 4,5 độ Richter khiến rung chấn lan sang các địa phương lân cận.

Theo thống kê, từ năm 1903 đến 2020, huyện Kon Plông  xảy ra 33 trận động đất với cường độ không mạnh. Từ năm 2021 đến ngày 18/4 vừa qua, ghi nhận 169 lần động đất xảy ra ở địa bàn này. Trong đó, từ ngày 1/1 – 22/4/2022 đã xảy ra 70 lần động đất, riêng tháng 4/2022 (tính đến 22/4) xảy ra 29 lần, tần suất tăng cao từ ngày 15-21/4 (bình quân mỗi ngày có khoảng 5 đợt). Trận động đất lớn nhất xảy ra vào ngày 18/4/2022 với cường độ 4,5 độ Richter.

Trong ngày 20-21/4, đoàn công tác của Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai đã đến huyện Kon Plông và Nhà máy thủy điện Thượng Kon Tum kiểm tra thực tế. Kết quả kiểm tra không ghi nhận xảy ra thiệt hại về người và tài sản.

Đại diện Nhà máy thủy điện Thượng Kon Tum cho biết Nhà máy đã trang bị hệ thống quan trắc đập, hồ chứa, nhà máy bao gồm: Quan trắc chuyển vị PR (24 mốc); Piezomet quan trắc thấm (37 bộ); máng đo lưu lượng thấm (1 bộ); mốc khống chế quan trắc (4 mốc); thiết bị đo mực nước hồ tự động (1 bộ); thiết bị quan trắc mưa tự động (2 trạm)... Từ ngày đưa vào vận hành đến nay, các thiết bị hoạt động ổn định. Sau các đợt rung chấn, đơn vị đều tiến hành kiểm tra hiện trạng công trình và không phát hiện hiện tượng gì bất thường.

Theo đánh giá của tư vấn thiết kế Nhà máy thủy điện Thượng Kon Tum (Công ty Tư vấn xây dựng điện 1), sơ bộ kiểm toán lại ổn định đập cho thấy đập chịu được động đất cấp VIII (thang MSK-64) ứng với cao trình tích nước tại ngưỡng tràn.

TS. Nguyễn Ánh Dương, Phó Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu cho biết thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành về việc xử lý động đất tại khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum, Viện Vật lý địa cầu đã tiến hành khảo sát nghiên cứu đánh giá sơ bộ ban đầu. Theo đó, động đất không vượt quá 4,5 độ Richter (không quá cấp 6 theo thang MSK) và như vậy, không đáng lo ngại.

Viện Vật lý địa cầu kiến nghị triển khai lắp đặt thêm 5 trạm địa chấn để ghi nhận nhanh, chính xác các trận động đất xảy ra tại khu vực Kon Plong và lân cận phục vụ báo tin động đất và công tác phòng chống giảm nhẹ thiên tai. Đồng thời, thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ về vấn đề này để làm rõ nguyên nhân chuỗi phát sinh động đất xảy ra tại khu vực Kon Plông và lân cận, mối liên hệ giữa hoạt động động đất và tích nước hồ chứa.

Triển khai giải pháp để có đủ cơ sở dự báo động đất

Trên cơ sở báo cáo và ý kiến tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng nhận định từ các số liệu đo được của các trận động đất và ảnh hưởng của động đất lên công trình (thông qua hình thức khảo sát các công trình hồ, đập, công trình dân dụng và phỏng vấn người dân vùng bị ảnh hưởng) cho thấy cường độ động đất tại Kon Plông chưa đến mức độ nghiêm trọng. 

Tuy nhiên, từ khảo sát của Viện vật lý địa cầu và Vụ Khoa học công nghệ (Bộ Xây dựng) thì chưa có đủ cơ sở để dự báo được xu hướng và nguyên nhân của động đất.

Vì vậy, Viện Hàn lâm khoa học Việt Nam (Viện Vật lý địa cầu), Viện Khoa học công nghệ Bộ Xây dựng cần tổ chức lắp đặt thêm hệ thống quan trắc để có thể hoàn thiện lưới đo động đất tại khu vực làm cơ sở quan trắc động đất trong thời gian tới. Viện Vật lý địa cầu cần kiểm toán và sớm đưa ra giá trị động đất để có cơ sở tính toán kiểm tra lại độ an toàn của các công trình.

UBND tỉnh Kon Tum, với vai trò quản lý an toàn đập tại địa phương cần sớm yêu cầu chủ đập tổ chức tính toán, kiểm tra an toàn đập trên cơ sở các giá trị động đất được Viện Vật lý địa cầu công bố để có phương án ứng phó sự cố. 

Trong đó cần xem xét tính toán khả năng đảm bảo an toàn đập tương ứng với các mực nước hồ để có cơ sở điều chỉnh quy trình vận hành hồ chứa nếu cần. Yêu cầu các chủ đập tổ chức lắp đặt các thiết bị đo dao động gia tốc nền tại đập để có cơ sở xem xét đánh giá ảnh hưởng động đất đối với đập.

Thứ trưởng Lê Quang Hùng đề nghị chủ đầu tư Nhà máy thủy điện Thương Kon Tum tổ chức rà soát lại các thủ tục liên quan đến vận hành, phát điện các tổ máy, trước mắt cần có ngay các biện pháp ứng phó liên quan đến ảnh hưởng của động đất trên cơ sở kết quả kiểm toán của tư vấn thiết kế.

Dương Nương