Nâng chất lượng đề tài, thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu

Ông Lê Đình Hanh, Phó Giám đốc NAFOSTED cho biết, triển khai các quy định của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Quỹ đã tổ chức 6 đợt kêu gọi đề xuất nhiệm vụ nghiên cứu và tiếp nhận được 1.654 hồ sơ từ các tổ chức nghiên cứu trong nước. 

Trải qua các quy trình tuyển chọn, xét chọn, có 346 hồ sơ được phê duyệt, chấp nhận tài trợ, chiếm hơn 20% tổng số hồ sơ xét duyệt.

“Tỷ lệ và số lượng này tương đương với mức tài trợ của một số quỹ nghiên cứu quốc tế”, ông Hanh nhấn mạnh.

Theo đại diện NAFOSTED, phần lớn hồ sơ gửi về đúng định hướng, đáp ứng các tiêu chí tối thiểu. Tuy vậy, chất lượng vẫn còn không đồng đều. Một số hồ sơ chưa đạt yêu cầu do trình bày chưa rõ ràng, đặc biệt ở các mục liên quan đến tiếp cận thị trường và phương án thương mại hóa sản phẩm sau nghiên cứu. 

“Hồ sơ không nêu rõ khả năng thương mại hóa và triển khai ứng dụng kết quả sẽ khó được ưu tiên tài trợ”, ông Hanh nói thêm.

Sự chênh lệch chất lượng còn thể hiện giữa các tổ chức nghiên cứu, có đơn vị chuẩn bị hồ sơ rất tốt, nhưng cũng có nơi chất lượng hồ sơ còn hạn chế, dẫn tới tỉ lệ đề tài được xét duyệt khác nhau rõ rệt. 

Một phần nguyên nhân, theo ông Hanh, nằm ở việc truyền tải thông tin và hướng dẫn thao tác theo tinh thần đổi mới của Luật vẫn chưa được đầy đủ và hiệu quả như kỳ vọng. Trong thời gian tới, công tác tập huấn và truyền thông sẽ được tăng cường để đồng bộ hóa chất lượng hồ sơ.

Trước đó, ngày 27/11, Bộ KH&CN đã tổ chức Lễ công bố khai trương Hệ thống quản lý trực tuyến các nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo thời gian thực, đồng thời thực hiện ký hợp đồng điện tử đối với các đề tài nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng đã được phê duyệt. Đây là hệ thống được kỳ vọng tạo nên bước chuyển quan trọng trong số hóa quy trình quản lý khoa học và công nghệ.

Trong khuôn khổ sự kiện, Quỹ NAFOSTED đã ký kết 309 đề tài nghiên cứu. Ông Đào Ngọc Chiến, Giám đốc Quỹ, khẳng định đây là dấu mốc mở đầu cho giai đoạn phát triển mới của khoa học Việt Nam, nơi minh bạch, tự chủ và trách nhiệm giải trình được đặt ở vị trí trung tâm.

Theo ông Chiến, việc ký kết lần này chính thức đưa vào áp dụng loạt cơ chế mới theo tinh thần Luật KHCN và đổi mới sáng tạo: Chuyển từ quản lý đầu vào sang quản lý đầu ra; từ kiểm soát hóa đơn – chứng từ sang kiểm soát kết quả nghiên cứu; từ chi theo dự toán sang khoán chi; từ cơ chế kết quả nghiên cứu thuộc sở hữu Nhà nước sang thuộc về tổ chức nghiên cứu.

Điều này không chỉ tạo động lực mạnh mẽ hơn cho các tổ chức nghiên cứu mà còn mở đường cho thương mại hóa các sản phẩm khoa học, giúp kết quả nghiên cứu thực sự đi vào cuộc sống.

Ông Chiến cho biết thêm, thời gian tới Quỹ sẽ tiếp tục đồng hành với các nhà khoa học, cơ quan quản lý, hội đồng khoa học sử dụng hệ thống trực tuyến thuận tiện nhất; đồng thời phối hợp với các bộ, ngành và địa phương trong việc chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ triển khai. Mục tiêu là hình thành bản đồ số nhiệm vụ KH&CN toàn quốc, góp phần nâng cao năng lực điều hành và hoạch định chính sách ở tầm quốc gia.

Thu Giang