Quy định mới về thu nhận, lưu trữ, khai thác dữ liệu viễn thám quốc gia

Quyết định số 81/2010/QĐ-TTg quy định về thu nhận, lưu trữ, xử lý, khai thác và sử dụng dữ liệu viễn thám quốc gia đã có hiệu lực được gần 5 năm. Quyết định này đã thống nhất đầu mối quản lý viễn thám, tạo khởi đầu cho việc quản lý một ngành mới, trong đó quy định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến lĩnh vực Viễn thám.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Quyết định số 81/2010/QĐ-TTg đã có một số vướng mắc. Vì vậy, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định 76/2014/QĐ-TTg sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 81/2010/QĐ-TTg nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tăng cường vai trò của cơ quan quản lý nhà nước về viễn thám trong việc thống nhất quản lý hoạt động viễn thám trên phạm vi toàn quốc, phát triển lĩnh vực viễn thám trở thành lĩnh vực điều tra cơ bản có trình độ khoa học công nghệ hiện đại, đạt mức tiên tiến của khu vực và tiếp cận với trình độ tiên tiến trên thế giới.

Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì thu nhận, lưu trữ dữ liệu

Cụ thể, theo quy định tại Quyết định số 81/2010/QĐ-TTg thì việc thu nhận và lưu trữ dữ liệu viễn thám quốc gia do tổ chức có chức năng và năng lực chuyên môn thực hiện. Còn theo Quyết định mới được ban hành thì việc thu nhận và lưu trữ dữ liệu viễn thám quốc gia do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì thực hiện.

Đồng thời, Quyết định mới cũng sửa đổi, bổ sung quy định về việc thu nhận, xử lý dữ liệu viễn thám quốc gia. Theo đó, việc thu nhận tại trạm thu ảnh vệ tinh ở Việt Nam được tiến hành theo kế hoạch hàng năm, định kỳ 5 năm và theo yêu cầu nhiệm vụ đột xuất được Nhà nước giao do Bộ Tài nguyên và Môi trường quản lý.

Việc thu nhận tại trạm thu ảnh vệ tinh do nước ngoài cung cấp hoặc liên doanh với nước ngoài được tiến hành theo kế hoạch do cơ quan, tổ chức sở hữu trạm thu ảnh vệ tinh quản lý.

Về kinh phí khai thác và sử dụng dữ liệu viễn thám quốc gia, Quyết định 76/2014/QĐ-TTg nêu rõ: Khai thác và sử dụng dữ liệu viễn thám quốc gia phục vụ mục đích an ninh, quốc phòng hoặc trong tình trạng khẩn cấp chỉ phải trả chi phí cần thiết để thực hiện công việc cung cấp dịch vụ khai thác và sử dụng dữ liệu viễn thám quốc gia theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân khai thác và sử dụng dữ liệu không thuộc các trường hợp trên phải thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Ngoài ra, Quyết định 76/2014/QĐ-TTg cũng bổ sung thêm quy định "Trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản của Bộ Tài nguyên và Môi trường yêu cầu xác định khả năng chụp ảnh của vệ tinh viễn thám Việt Nam, cơ quan quản lý vệ tinh viễn thám có trách nhiệm trả lời để Bộ Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc mua tín hiệu hoặc dữ liệu ảnh viễn thám của nước ngoài".

Phương Nhi