Tăng cường kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng thuận lợi

Chính phủ quan tâm sự phục hồi của DN

Phát biểu tại hội nghị, ông Phạm Thanh Hà, Phó Thống đốc NHNN cho biết: "Liên quan đến vấn đề tiếp cận tín dụng và tăng khả năng hấp thụ vốn cho nền kinh tế, trong gần 9 tháng năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã rất quan tâm, chỉ đạo tổ chức 2 hội nghị, 5 cuộc họp với các bộ, ngành, hiệp hội. NHNN đã tổ chức 11 hội nghị, cuộc họp bàn, ban hành 11 văn bản chỉ đạo về các giải pháp nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng đối với một số đối tượng, ngành, lĩnh vực, về vấn đề lãi suất, phí dịch vụ ngân hàng cùng nhiều hội nghị kết nối ngân hàng với doanh nghiệp (DN)".

Từ đầu năm 2023 đến nay, NHNN đã tập trung điều hành linh hoạt, chủ động các công cụ chính sách tiền tệ nhằm ổn định thị trường tiền tệ, sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản cho các tổ chức tín dụng (TCTD); điều hành giảm lãi suất để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế...

Ngay từ đầu năm, NHNN đã định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm 2023 khoảng 14-15% (cao hơn tăng trưởng các năm trước), có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế; Đến ngày 15/9, tín dụng toàn nền kinh tế đạt gần 12,6 triệu tỷ đồng, tăng 5,56%.

Về điều hành giảm lãi suất để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, NHNN đã liên tục điều chỉnh giảm 4 lần các mức lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-2,0%/năm, trong bối cảnh lãi suất thế giới tiếp tục tăng và neo ở mức cao. Đến nay, mặt bằng lãi suất thị trường đã có xu hướng giảm (lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân của các giao dịch phát sinh mới giảm khoảng hơn 1% so với cuối năm 2022). Bên cạnh đó, NHNN thực hiện nhiều biện pháp để giảm lãi suất cho vay. Đến nay, các TCTD cam kết tổng tiền lãi được giảm khoảng 19.000 tỷ đồng.

NHNN cũng chủ động triển khai các giải pháp cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn, tăng khả năng tiếp cận tín dụng trong những ngành, lĩnh vực chủ chốt.

Đối với lĩnh vực bất động sản, NHNN đã chỉ đạo và yêu cầu các TCTD tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ đầu tư dự án. BIDV và Agribank đã ký hợp đồng tín dụng tài trợ 3 dự án nhà ở xã hội tại tỉnh Phú Thọ, Quảng Ninh, Bắc Ninh với số tiền giải ngân đạt 82,7 tỷ đồng. 

Ngành ngân hàng cũng đã triển khai chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản với quy mô khoảng 15.000 tỷ đồng, lãi suất cho vay thấp hơn tối thiểu từ 1-2%/năm so với mức lãi suất cho vay bình quân cùng kỳ hạn của chính ngân hàng cho vay, thời gian triển khai đến hết 30/6/2024. Đến nay đã có 13 ngân hàng thương mại đã đăng ký tham gia chương trình và đã thực hiện cho vay với doanh số giải ngân đạt gần 5.500 tỷ đồng (bằng 37% tổng số tiền cam kết cho vay theo chương trình), cho 2.000 lượt khách hàng vay vốn...

Riêng tại Bắc Ninh, đến 31/8, dư nợ tín dụng tại tỉnh đạt trên 154.000 tỷ đồng, tăng 5,8% so với cuối 2022 (cao hơn mức tăng toàn quốc: 5,56%)... 

Tuy nhiên, theo lãnh đạo NHNN, dù đã nỗ lực thực hiện các chủ trương, chính sách, trong đó nhiều giải pháp được thực hiện bằng chính nguồn lực của TCTD, song việc cung ứng và tiếp cận tín dụng của các DN trên cả nước nói chung và tại Bắc Ninh nói riêng hiện vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn. 

Bên cạnh đó, các kênh huy động vốn khác chưa thực sự phát huy hiệu quả, nhất là thị trường vốn (thị trường trái phiếu DN, thị trường chứng khoán) đang tồn tại một số vấn đề và chưa phát triển tương xứng với vai trò cung ứng vốn trung, dài hạn cho nền kinh tế. 

Cầu đầu tư, sản xuất kinh doanh, tiêu dùng giảm; một số nhóm khách hàng có nhu cầu nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn, nhất là nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa; tác động từ khả năng hấp thụ tín dụng của nhóm bất động sản; sau thời gian kinh tế gặp khó khăn, mức độ rủi ro bị đánh giá cao hơn, khi hoạt động của DN khó chứng minh hiệu quả. Còn các TCTD rất khó khăn trong quyết định cho vay do không hạ được chuẩn tín dụng để đảm bảo an toàn hệ thống.

Cần phối hợp đồng bộ để triển khai chính sách hiệu quả hơn

Tại hội nghị các hiệp hội, DN và các ngân hàng đã cùng chia sẻ những thuận lợi cũng như khó khăn vướng mắc nâng cao khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn tín dụng.

Bà Nguyễn Thị Bích Hồng, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và thương mại Phương Thảo Phát (Hyundai Bắc Ninh) cho biết, tài sản thế chấp, lãi suất vay vốn cao và thủ tục nhiều nấc vẫn là rào cản lớn của DN trong quá trình tiếp cận tín dụng. Các TCTD thiếu cơ sở dữ liệu đáng tin cậy về DN, đặc biệt là các thông tin về kết quả hoạt động kinh doanh của các DN dẫn đến thiếu cơ sở cho các tổ chức tín dụng ra quyết định cho vay. Đại diện DN này đề nghị, cần xây dựng các chính sách tháo gỡ khó khăn cho DN có điều kiện tài chính chưa được tốt để tiếp cận vốn trên thị trường, tiếp tục hạ lãi suất cho vay, cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho DN kịp thời, đúng lúc DN cần.

Còn ông Nguyễn Nhân Phượng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bắc Ninh cho rằng, cần tăng cường các giải pháp bảo lãnh tín chấp, nâng cao năng lực DN. Ngoài ra, chính sách tài khóa cần có hướng dẫn chi tiết, rõ ràng hơn để các DN được tiếp cận nhanh các hỗ trợ từ Chính phủ.

Dưới góc độ ngân hàng thương mại, đại diện Agribank chi nhánh Bắc Ninh cho biết, ngân hàng sẽ nỗ lực tiết giảm chi phí, huy động các nguồn vốn với lãi suất thấp, từ đó có thêm cơ hội giảm lãi suất cho vay trên tinh thần "lợi ích hài hòa, khó khăn chia sẻ". Agribank sẽ tăng cường bố trí cán bộ đồng hành cùng khách hàng hoàn thiện các hồ sơ thủ tục, rút ngắn thời gian thực hiện quy trình thẩm định, phê duyệt, giải ngân... để kịp thời đáp ứng nhu cầu vốn cho khách hàng.

Đại diện BIDV Bắc Ninh nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ với việc tiên phong trong việc áp dụng công nghệ, số hóa quy trình tiếp nhận hồ sơ, phê duyệt, giải ngân... nhằm rút ngắn thời gian. Đồng thời, BIDV tích cực đưa các sản phẩm tín dụng lên kênh số để khách hàng dễ dàng tiếp cận...

Đại diện BIDV cho biết, các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường gặp khó khăn về tài sản đảm bảo, không đáp ứng đủ để đáp ứng nhu cầu vay vốn cao. Mặc dù Chính phủ đã có cơ chế bảo lãnh tín dụng cho các DN này tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) và bảo lãnh tín dụng tại các quỹ bảo lãnh tín dụng địa phương, nhưng việc triển khai cơ chế bảo lãnh tín dụng cho các DN này chưa được triển khai hiệu quả, gặp nhiều vướng mắc khiến DN chưa tiếp cận được nhiều.

Nêu một số kiến nghị, đại diện BIDV cho rằng, ngoài ngành ngân hàng, rất cần sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương cũng như nỗ lực từ chính các DN. Các DN cần đẩy mạnh tái cấu trúc, điều chỉnh các mảng kinh doanh, tìm kiếm đầu ra giảm thiểu hàng tồn kho. Các DN cần tăng cường ứng dụng chuyển đổi số, cắt giảm chi phí, bám sát các giải pháp hỗ trợ của Chính phủ, NHNN và các TCTD để phục hồi sản xuất kinh doanh.

Lãnh đạo NHNN ghi nhận các ý kiến trao đổi và khẳng định, trong thời gian tới ngành ngân hàng tiếp tục tích cực triển khai các giải pháp ngân hàng, tín dụng cho khu vực.

Cần tiếp tục thực hiện các giải pháp điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng nhằm mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý, gắn việc đầu tư tín dụng ngân hàng để thực hiện các chương trình, dự án theo quy hoạch của tỉnh. 

Các TCTD cần tích cực triển khai các nhiệm vụ của ngành ngân hàng tại Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội trọng tâm là chương trình hỗ trợ lãi suất 2% qua hệ thống ngân hàng thương mại; các chương trình mục tiêu quốc gia; các chương trình, chính sách tín dụng đặc thù đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ (chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ; cho vay đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản...).

NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các TCTD tiếp tục tiết giảm chi phí, tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin và các giải pháp khác để có điều kiện tiếp tục giảm lãi suất cho vay đối với cả khoản vay mới và dư nợ hiện hữu; tiếp tục rà soát, đơn giản hóa quy trình, thủ tục nội bộ để tạo thuận lợi cho khách hàng tăng khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn...

"Với tinh thần đồng hành, chia sẻ cùng người dân, DN, ngành ngân hàng sẵn sàng triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Với những giải pháp của ngành ngân hàng và sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, UBND, HĐND, cùng với các sở, ban, ngành, các hội, hiệp hội sẽ giúp người dân, DN trên địa bàn tỉnh ổn định sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế-xã hội bền vững", Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà khẳng định.

Anh Minh