Tăng cường tiêm chủng vaccine và các biện pháp phòng, chống bệnh bại liệt

Công điện gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Bộ trưởng các Bộ: Y tế, Giáo dục và Đào tạo, Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Tổng Giám đốc: Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam.

Bại liệt là một bệnh truyền nhiễm cấp tính rất dễ lây do vi rút bại liệt Polio gây ra; có thể lây truyền, gây thành dịch lớn nếu miễn dịch cộng đồng thấp. Bệnh đã có vaccine phòng bệnh hiệu quả và Việt Nam đã được Tổ chức Y tế Thế giới công nhận thanh toán bệnh bại liệt trên toàn quốc vào năm 2000. 

Tuy nhiên, vừa qua nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào đã ghi nhận 01 trường hợp liệt mềm cấp có kết quả dương tính với vi rút bại liệt tuýp 01 có nguồn gốc từ vaccine (VDPV1) và sau đó ghi nhận thêm 02 trường hợp dương tính trong số 28 trẻ khỏe mạnh. Tháng 10 năm 2025, Tổ chức Y tế Thế giới thông báo Lào đã công bố dịch bệnh bại liệt và đánh giá Việt Nam có nguy cơ cao dịch bệnh xâm nhập, đồng thời khuyến nghị cần tăng cường hơn nữa công tác dự phòng và sẵn sàng ứng phó với bệnh bại liệt, do địa phương phát hiện các trường hợp bệnh bại liệt tại Lào chỉ cách tỉnh Quảng Trị của Việt Nam khoảng 164 km.

Trước tình hình đó, để chủ động, kịp thời phòng, chống bệnh bại liệt, bảo vệ thành quả thanh toán bệnh bại liệt tại nước ta, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu:

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phổ trực thuộc Trung ương chỉ đạo:

a) Theo dõi sát diễn biến tình hình, tổ chức đánh giá nguy cơ; xây dựng kế hoạch chủ động ứng phó với nguy cơ xảy ra dịch bệnh bại liệt, phù hợp và hiệu quả với tình hình dịch bệnh;

b) Triển khai quyết liệt việc sử dụng vaccine phòng bệnh bại liệt, đặc biệt là công tác tiêm chủng bù liều cho trẻ tại các nơi có nguy cơ cao, nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp, vùng lõm tiêm chủng, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để đạt tỷ lệ tiêm, uống vaccine phòng bệnh bại liệt trên 95% ở quy mô cấp xã theo quy định của Bộ Y tế và khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới;

c) Giao trách nhiệm cho chính quyền cấp xã, chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể tại địa phương phối hợp, hỗ trợ ngành y tế tăng cường rà soát, quản lý đối tượng tiêm chủng trên địa bàn; chịu trách nhiệm nếu để xảy ra tình trạng bỏ sót các trường hợp chưa được uống, tiêm hoặc uống, tiêm chưa đủ liều vaccine phòng bại liệt dẫn tới mắc bệnh bại liệt;

d) Tăng cường thông tin, truyền thông, tuyên truyền, vận động người dân bằng các biện pháp phù hợp với các đối tượng khác nhau, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, người dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo để chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh bại liệt và đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch theo hướng dẫn của ngành y tế;

đ) Bảo đảm hậu cần, thuốc, vaccine, thiết bị, vật tư, hoá chất phục vụ công tác phòng, chống bệnh bại liệt;

e) Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện công tác phòng, chống bệnh bại liệt tại các xã và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

2. Bộ trưởng Bộ Y tế:

a) Tiếp tục chỉ đạo, hỗ trợ các địa phương quyết liệt triển khai tiêm chủng vaccine phòng, chống bệnh bại liệt, đặc biệt đẩy nhanh việc tiêm chủng bù liều cho trẻ để đạt mức độ bao phủ trên 95% theo địa bàn xã, phường, đặc khu; bảo đảm đủ vaccine phòng bệnh bại liệt, cấp phát kịp thời cho các địa phương để triển khai có hiệu quả Chương trình tiêm chủng mở rộng;

b) Đẩy mạnh giám sát liệt mềm cấp đối với trẻ em dưới 15 tuổi, tăng cường giám sát môi trường để phát hiện các địa bàn có vi rút bại liệt đang lưu hành; xử lý triệt để các ổ dịch (nếu có), không để dịch bệnh lây lan;

c) Tổ chức các đoàn công tác giám sát, kiểm tra việc thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; kịp thời báo cáo, tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo triển khai công tác phòng, chống bệnh bại liệt phù hợp với diễn biến dịch bệnh;

d) Tiếp tục phối hợp với các tổ chức quốc tế theo dõi sát tình hình dịch bệnh các nước trong khu vực; kịp thời báo cáo, tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ công tác phòng, chống bệnh bại liệt phù hợp với diễn biến dịch bệnh.

3. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các cơ sở giáo dục triển khai các biện pháp phòng, chống bệnh bại liệt theo hướng dẫn của ngành y tế; phối hợp chặt chẽ với ngành y tế vận động các gia đình đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch và tổ chức rà soát tiền sử tiêm chủng của học sinh dưới 15 tuổi để tiêm chủng bù liều theo quy định.

4. Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam và các cơ quan báo chí tăng cường tuyên truyền các biện pháp phòng, chống bệnh bại liệt, đặc biệt khuyến nghị các gia đình đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ; thông tin thường xuyên, đầy đủ, chính xác về tình hình dịch bệnh; kịp thời ngăn chặn, xử lý thông tin không đúng về bệnh bại liệt.

Văn phòng Chính phủ theo chức năng, nhiệm vụ được giao, phối hợp với Bộ Y tế theo dõi, đôn đốc các Bộ, cơ quan liên quan và địa phương trong việc thực hiện ngay Công điện này; kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện./.