Tăng cường truyền thông chính sách, pháp luật từ sớm, từ xa

Tham dự hội nghị còn có đại diện các cơ quan, đơn vị chức năng của các Ban, bộ, ngành Trung ương; đại diện Sở Tư pháp một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đại diện một số đơn vị truyền thông, các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội.

Công khai, minh bạch chính sách có tác động lớn đến xã hội

Tại hội nghị, TS. Lê Vệ Quốc, Vụ trưởng Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật (Bộ Tư pháp) cho biết Đề án xác định mục tiêu tổng quát là nhằm tổ chức truyền thông các chính sách có tác động lớn đến xã hội, nhất là những vấn đề khó, nhạy cảm, có ý kiến khác nhau trong quá trình đề xuất chính sách và xây dựng văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) thông qua các kênh thông tin, báo chí rộng rãi, tương tác đa chiều giữa người dân, tổ chức, doanh nghiệp với cơ quan chủ trì soạn thảo VBQPPL. 

Qua đó, tạo đồng thuận xã hội đối với những chính sách, quy định pháp luật cần phải được ban hành hoặc điều chỉnh để đáp ứng đầy đủ, kịp thời và thực chất theo yêu cầu của thực tiễn cuộc sống; góp phần nâng cao chất lượng chính sách, thể chế, tính khả thi của văn bản quy phạm pháp luật cũng như ý thức tôn trọng, tuân theo pháp luật của người dân, doanh nghiệp, đáp ứng mục tiêu phát triển KT-XH và bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước.

Thời gian qua, việc phổ biến, tuyên truyền chính sách pháp luật chủ yếu diễn ra đối với các VBQPPL đã được ban hành. Hoạt động truyền thông dự thảo chính sách chưa được triển khai đồng bộ, hiệu quả. 

Thực tiễn này đã và đang tạo ra khoảng trống đối với hoạt động truyền thông các dự thảo chính sách, ảnh hưởng đến chất lượng soạn thảo VBQPPL, hiệu lực, hiệu quả thực thi chính sách sau khi được ban hành. 

Theo ông Lê Vệ Quốc, hội nghị này được tổ chức không những quán triệt một số nội dung cơ bản, những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác truyền thông chính sách trong quá trình xây dựng VBQPPL trong thời gian tới theo tinh thần Kết luận số 80-KL/TW của Ban Bí thư và Quyết định số 1521/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 80-KL/TW, mà còn là diễn đàn trao đổi, thảo luận về những vấn đề thực tiễn đặt ra đối với các cấp, các ngành trong triển khai thực hiện Đề án bảo đảm khả thi, hiệu quả phù hợp với tình hình thực tế.

Cơ quan chủ trì soạn thảo chủ động cung cấp thông tin cho báo chí

Nêu bật vai trò của cơ quan quản lý báo chí trong chỉ đạo, định hướng cơ quan thông tin, báo chí tham gia truyền thông dự thảo chính sách có tác động lớn đến xã hội trong quá trình xây dựng VBQPPL, đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết Bộ sẽ phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương chỉ đạo về công tác tư tưởng, tuyên truyền, quán triệt quan điểm, chỉ đạo của Đảng đối với công tác báo chí; tăng cường phối hợp các cơ quan thông tấn, báo chí chủ động cung cấp thông tin, nhất là tình hình kinh tế - xã hội, cơ chế, chính sách, pháp luật mới; phát huy vai trò chủ động của cơ quan, đơn vị, cá nhân chủ trì soạn thảo VBQPPL trong tổ chức thực hiện truyền thông dự thảo chính sách.

Chủ động thông tin; phê phán, phản bác các thông tin sai, luận điệu xuyên tạc, suy diễn đối với các dự thảo chính sách pháp luật được xác định là những vấn đề khó, nhạy cảm, dư luận xã hội quan tâm hoặc có nhiều ý kiến khác nhau. 

Đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông cũng cho rằng cần đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật, tạo chuyển biến trong nhận thức và ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật. Khắc phục hiệu quả tình trạng đưa tin sai sự thật trên mạng, lợi dụng quyền tự do ngôn luận, bình luận không có tính xây dựng, không đưa ra các giải pháp hợp lý, phản bác lại các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước trong công tác xây dựng VBQPPL.

Để triển khai hiệu quả Đề án này, các bộ, ngành, địa phương cần xây dựng kế hoạch thực hiện cụ thể, trong đó phải dự kiến được các vấn đề đặt ra cho địa phương trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ của Đề án. 

Theo Sở Tư pháp Quảng Ninh, đây là một đề án mới triển khai trong giai đoạn 2022 - 2027, do vậy, đề nghị Bộ Tư pháp thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về tổ chức truyền thông dự thảo chính sách cho các địa phương để triển khai thực hiện một cách thống nhất, hiệu quả. 

Đổi mới, đa dạng hóa phương thức truyền thông dự thảo chính sách

Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, Phó Chủ tịch Hội đồng phối hợp PBGDPL Trung ương lưu ý một số vấn đề cần thực hiện trong thời gian tới, trong đó nhấn mạnh việc tiếp tục quán triệt, triển khai đầy đủ, chất lượng, hiệu quả Kết luận số 80-KL/TW, Quyết định số 1521/QĐ-TTg và Quyết định số 407/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Ông Nguyễn Thanh Tịnh đề nghị các cấp, các ngành cần thay đổi tư duy, thống nhất nhận thức, xác định công tác truyền thông trong quá trình xây dựng VBQPPL là nhiệm vụ của tất cả các cấp, các ngành, các tổ chức đoàn thể để phát huy dân chủ, nâng cao tính minh bạch, công khai trong quá trình xây dựng pháp luật. 

Để triển khai thực hiện hiệu quả, cần xác định rõ đầu mối của bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị tham mưu thực hiện, đồng thời bố trí cán bộ có năng lực, kinh nghiệm, được đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ liên quan để đảm nhiệm nhiệm vụ, trước hết ưu tiên đội ngũ báo cáo viên pháp luật đông đảo hiện có của bộ, ngành, địa phương.

Cơ quan, đơn vị chủ trì soạn thảo cần phát huy vai trò nòng cốt trong tổ chức truyền thông dự thảo chính sách do cơ quan, đơn vị chủ trì tham mưu xây dựng, tập trung vào các chính sách có tác động lớn đến xã hội trong quá trình xây dựng VBQPPL. Hằng năm ban hành kịp thời kế hoạch truyền thông dự thảo chính sách pháp luật của cơ quan, đơn vị, địa phương; chủ động xây dựng tài liệu định hướng thông tin để phối hợp cung cấp thông tin cho các cơ quan báo chí truyền thông. 

Trong quá trình thực hiện, cần tổ chức tiếp nhận, xử lý thông tin góp ý, phản hồi, phản biện xã hội của các cơ quan, tổ chức, người dân, doanh nghiệp về dự thảo chính sách để kịp thời sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện dự thảo VBQPPL; đồng thời cần có hình thức công khai hóa việc tiếp nhận, xử lý thông tin góp ý của người dân, doanh nghiệp về dự thảo một cách phù hợp.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cũng đề nghị các cơ quan báo chí tích cực, chủ động phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản QPPL để được cung cấp thông tin về nội dung của dự thảo chính sách một cách chính xác, kịp thời và chính thức. 

Đồng thời chủ động khai thác nguồn tin về dự thảo chính sách trên các kênh thông tin chính thức khác của cơ quan Nhà nước. Chú trọng xây dựng các chuyên mục, chiến dịch truyền thông, đưa tin vào khung giờ thu hút khán, thính giả, ứng dụng công nghệ thông tin, các sản phẩm truyền thông thu hút để truyền thông về dự thảo chính sách, pháp luật. 

Tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác truyền thông dự thảo chính sách. Xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, cá nhân chủ trì soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật với các cơ quan thông tin, báo chí nhằm thực hiện thông tin, truyền thông kịp thời, rộng rãi, có tính tương tác đa chiều để góp phần nâng cao chất lượng chính sách, thể chế, tính khả thi của văn bản quy phạm pháp luật cũng như ý thức tôn trọng, tuân theo pháp luật của người dân, doanh nghiệp. 

Các bộ, ngành và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp, cơ quan tư pháp các cấp trong triển khai Đề án; kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đề xuất, thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả trong thực hiện truyền thông dự thảo chính sách.

Lê Sơn