Tạo điều kiện tối đa để viên chức phát huy năng lực, đồng thời ngăn trục lợi chính sách

Sáng 13/11, thảo luận ở hội trường về dự án Luật Viên chức (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội cơ bản thống nhất với nội dung của dự thảo luật; đánh giá dự luật có nhiều điểm đổi mới mang tính đột phá, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu quản lý hiện đại, hiệu quả; đồng thời phát huy được vai trò của cơ quan quản lý, đơn vị sự nghiệp công lập và năng lực, sở trường, trí tuệ của đội ngũ viên chức trong phục vụ nhân dân.

Các đại biểu đã góp ý chi tiết cả về nội dung, kết cấu lẫn kỹ thuật lập pháp, làm sâu sắc thêm các vấn đề đặt ra, bảo đảm dự thảo luật có chất lượng cao, đồng bộ và khả thi khi đi vào thực tiễn.

Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình trân trọng cảm ơn các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các đại biểu.

Ông cho biết, ngay sau phiên họp, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ phối hợp với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội tổng hợp đầy đủ, tiếp thu tối đa các ý kiến để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo, bảo đảm chất lượng và tiến độ trình Quốc hội xem xét thông qua.

Tại phiên thảo luận, một số đại biểu đề nghị không quy định nội dung về tổ chức và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập tại Điều 5 của dự thảo, mà nên để Luật về tổ chức và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập điều chỉnh.

Bộ trưởng Đỗ Thanh Bình cho biết đây cũng là vấn đề Chính phủ đã cân nhắc kỹ lưỡng. Luật Viên chức chủ yếu quy định về tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức, trong khi tổ chức đơn vị sự nghiệp công lập là nội dung thuộc tổ chức bộ máy.

Tuy nhiên, quy định hiện hành tại Điều 9 và Điều 10 của Luật Viên chức năm 2010 sửa đổi, bổ sung năm 2019 quy định về đơn vị sự nghiệp công lập làm căn cứ để Chính phủ quy định về tổ chức hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập.

Do đó, trong thời gian chưa ban hành Luật về tổ chức, hoạt động đơn vị sự nghiệp, Bộ trưởng đề nghị Quốc hội cho giữ quy định tại Điều 5 dự thảo Luật để làm cơ sở cho các văn bản dưới luật có căn cứ ban hành và giữ sự ổn định trong quá trình vận hành đơn vị sự nghiệp công lập.

Đổi mới cơ chế quản lý, sử dụng viên chức theo vị trí việc làm

Nhiều đại biểu quan tâm đến đổi mới cơ chế quản lý, sử dụng viên chức theo vị trí việc làm – được xem là trung tâm của công tác tuyển dụng, sử dụng, đánh giá và xếp loại viên chức. Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, sẽ rà soát, hoàn thiện các quy định liên quan đến căn cứ, nguyên tắc, phương thức tuyển dụng cũng như chính sách tiền lương, tiền thưởng và các chế độ khác gắn với vị trí việc làm.

Liên quan đến thẩm quyền tuyển dụng viên chức, Bộ trưởng cho biết tại kỳ họp này, Chính phủ cũng trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá trong phát triển giáo dục và đào tạo, trong đó có quy định về thẩm quyền tuyển dụng viên chức là nhà giáo, đồng thời quy định trường hợp có sự khác nhau về cùng một nội dung giữa nghị quyết này với luật thì áp dụng quy định của nghị quyết, do đó các quy định đặc thù đối với nhà giáo sẽ được thực hiện theo quy định tại nghị quyết này. 

Đối với các nội dung khác, cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với các cơ quan rà soát, đảm bảo sự thống nhất giữa dự thảo luật với các quy định của các luật quản lý viên chức chuyên ngành.

Một nội dung nhận được nhiều sự quan tâm là việc cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ nghề nghiệp với cơ quan, tổ chức ngoài đơn vị sự nghiệp công lập đang công tác. 

Các đại biểu cơ bản thống nhất cao, cho rằng quy định này giúp tạo cơ chế liên thông nhân lực giữa khu vực công và tư, đồng thời tạo điều kiện để viên chức tăng thu nhập chính đáng. Tuy vậy, nhiều ý kiến đề nghị cần có cơ chế cụ thể để bảo đảm viên chức hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, tránh xung đột lợi ích hoặc lợi dụng chính sách. 

Tiếp thu ý kiến, Bộ Nội vụ sẽ rà soát, chỉnh lý, bảo đảm nguyên tắc để tạo điều kiện tối đa cho viên chức trong hoạt động nghề nghiệp, nhưng đồng thời phải đảm bảo tính minh bạch, không để tình trạng xung đột lợi ích và trục lợi chính sách.

Xây dựng đội ngũ viên chức chuyên nghiệp, phục vụ nhân dân tốt hơn

Về đánh giá, xếp loại viên chức, các đại biểu nhấn mạnh cần đánh giá thực chất, khách quan, đa chiều, gắn với sản phẩm, kết quả công việc. Bộ Nội vụ sẽ tiếp thu, chỉnh lý để việc đánh giá được thực hiện thường xuyên, liên tục, dựa trên chất lượng dịch vụ sự nghiệp công và mức độ hài lòng của người dân; đồng thời ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức, bảo đảm công khai, minh bạch.

Ngoài các nội dung trên, cơ quan soạn thảo cũng sẽ tiếp thu ý kiến về kỷ luật, đào tạo, bồi dưỡng, thi đua, khen thưởng, miễn trách nhiệm, chế độ nghỉ hưu, thôi việc và các quyền, nghĩa vụ khác của viên chức, nhằm xây dựng đội ngũ ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân trong giai đoạn mới.

Thu Giang