Tạo môi trường thuận lợi nhất để nuôi dưỡng và phát triển doanh nghiệp công nghệ số

Bộ  Khoa học và Công nghệ cho biết, ngày 14/6/2025, Quốc hội khoá XV đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số. Luật Công nghiệp công nghệ số đã khẳng định "Công nghiệp công nghệ số là ngành kinh tế - kỹ thuật dựa trên sự kết hợp của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số nhằm tạo ra các sản phẩm, dịch vụ công nghệ số; là bước phát triển tiếp theo của công nghiệp công nghệ thông tin". 

Hoàn thiện hành lang pháp lý về công nghiệp công nghệ số

Do vậy, để hoàn thiện hành lang pháp lý công nghiệp công nghệ số cần có những quy định để cập nhật, làm rõ các sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trên cơ sở pháp luật về công nghiệp công nghệ thông tin.

Thử nghiệm có kiểm soát sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số đã được quy định trong Luật Công nghiệp công nghệ số và thực hiện theo pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, tuy nhiên, chưa có quy định, hướng dẫn chi tiết để triển khai nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong công nghiệp công nghệ số.

Trong thời gian qua, vấn đề thu hút nguồn nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao còn chưa hiệu quả và gặp nhiều khó khăn. Luật Công nghiệp công nghệ số quy định các chính sách phát triển nguồn nhân lực công nghiệp công nghệ số, tuy nhiên, để tổ chức thực thi hiệu quả các quy định của Luật, Chính phủ cần có các hướng dẫn chi tiết các biện pháp thi hành nhằm giải quyết các khó khăn, vướng mắc về phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp công nghệ số, đặc biệt là vấn đề thu hút, trọng dụng và ưu đãi cho nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao, nhân tài công nghệ số.

Mục đích ban hành Nghị định nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý về công nghiệp công nghệ số; phát triển công nghiệp công nghệ số trở thành ngành kinh tế đóng góp lớn vào kinh tế đất nước; tạo môi trường thuận lợi nhất để nuôi dưỡng và phát triển doanh nghiệp công nghệ số.

Đồng thời, quy định chi tiết nội dung của Luật Công nghiệp công nghệ số về hoạt động công nghiệp công nghệ số; tiêu chí xác định nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao; thu hút, trọng dụng nhân tài công nghệ số; quy định biện pháp thi hành Luật Công nghiệp công nghệ số về thử nghiệm có kiểm soát sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số.

Phát triển nguồn nhân lực công nghiệp công nghệ số

Phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ số được xác định là một trong những yếu tố then chốt để thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành. Để chi tiết hóa chính sách phát triển nguồn nhân lực trong Luật Công nghiệp công nghệ số, dự thảo Nghị định cũng quy định các tiêu chí để xác định nhân lực công nghệ số chất lượng cao, nhân tài công nghệ số, bao gồm cả những cá nhân có thu nhập cao, các chuyên gia kỹ thuật với kinh nghiệm quốc tế, cũng như các nhà sáng lập và chuyên gia trong các lĩnh vực công nghệ tiên tiến. 

Quy định này góp phần thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước trong việc thu hút trọng dụng nhân tài phục vụ phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình.

Thử nghiệm có kiểm soát sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số

Một trong những nội dung quan trọng của dự thảo Nghị định là quy định để triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đối với các sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số. Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số sẽ thực hiện theo các nguyên tắc quy định tại Luật Công nghiệp công nghệ số và Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Nghị định sẽ quy định chi tiết quy trình, thủ tục triển khai cụ thể cơ chế thử nghiệm này.

Mục tiêu của cơ chế thử nghiệm này là tạo ra một môi trường thuận lợi để đánh giá rủi ro, chi phí, lợi ích của các sản phẩm và dịch vụ mới, đồng thời hạn chế các rủi ro có thể phát sinh khi áp dụng các công nghệ mới vào thực tế. Các sản phẩm, dịch vụ thử nghiệm cần đáp ứng các yêu cầu cụ thể về tính đổi mới sáng tạo, khả năng mang lại giá trị gia tăng cho người sử dụng và khả năng mở rộng ra thị trường sau khi hoàn thành thử nghiệm.

Các cơ quan có thẩm quyền sẽ là đơn vị xét duyệt các hồ sơ đăng ký thử nghiệm và quyết định cho phép thử nghiệm đối với các sản phẩm, dịch vụ này. Thử nghiệm sẽ được thực hiện trong một thời gian, không gian và phạm vi nhất định, tùy thuộc vào đặc điểm của sản phẩm và yêu cầu quản lý. Thời gian thử nghiệm tối đa sẽ là 03 năm, và có thể gia hạn thêm 03 năm nếu cần thiết.

Trong suốt quá trình thử nghiệm, các tổ chức, doanh nghiệp thử nghiệm phải thực hiện đầy đủ các biện pháp kiểm soát rủi ro, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, và tuân thủ các quy định về an toàn, bảo mật dữ liệu. Cơ quan có thẩm quyền cũng sẽ giám sát và kiểm tra thường xuyên để đảm bảo quá trình thử nghiệm tuân thủ đúng quy định. Nếu phát hiện các vấn đề nghiêm trọng, cơ quan có thẩm quyền có thể quyết định tạm dừng hoặc kết thúc thử nghiệm.

Kết quả của thử nghiệm sẽ là cơ sở để các cơ quan quản lý nhà nước xem xét và đánh giá rủi ro, từ đó đưa ra quyết định chính thức về việc áp dụng các sản phẩm, dịch vụ này vào thực tế. Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát giúp tạo điều kiện cho việc đổi mới sáng tạo và phát triển công nghệ trong ngành công nghiệp công nghệ số, đồng thời bảo vệ người tiêu dùng và đảm bảo an toàn cho xã hội.

Bộ Khoa học và Công nghệ đang lấy ý kiến đối với dự thảo này trên Cổng TTĐT của Bộ.

Minh Hiển