Tham vấn Chương trình hành động quốc gia về thực hành kinh doanh có trách nhiệm

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi nêu rõ: Chìa khóa để cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững của Việt Nam chính là thúc đẩy thực hành kinh doanh có trách nhiệm.

 Hiện nay, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR) được hiểu là mang tính khuyến khích; còn thực hành kinh doanh có trách nhiệm (RBP) là mang tính bắt buộc, thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp đối với các chủ thể liên quan như người lao động, người tiêu dùng, cộng đồng dân cư chịu tác động từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; trong đó tuân thủ quy định pháp luật liên quan chỉ là yêu cầu tối thiểu.

Thực hành kinh doanh có trách nhiệm sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, uy tín của doanh nghiệp và cả quốc gia; giảm thiểu các rủi ro, nhất là rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp cũng như quốc gia trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng; tạo lập sự nhất quán, đồng bộ trong hệ thống chính sách, pháp luật liên quan đến doanh nghiệp.

Thực hành kinh doanh có trách nhiệm đòi hỏi doanh nghiệp không chỉ dừng lại ở việc tuân thủ pháp luật mà còn phải thực hiện các biện pháp đánh giá rủi ro đối với các yếu tố con người, xã hội và môi trường, đồng thời giải quyết các nguy cơ tiềm ẩn như phòng ngừa, giảm thiểu hoặc tiến hành biện pháp khắc phục thích hợp khi xảy ra các vi phạm. Đây là trách nhiệm chính của doanh nghiệp; tuy nhiên, Nhà nước và xã hội cũng có trách nhiệm để thúc đẩy và bảo đảm tuân thủ.

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam đã đặt ra yêu cầu về "Thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp", "xây dựng văn hóa doanh nghiệp, doanh nhân và kinh doanh"; "khuyến khích doanh nhân thực hiện trách nhiệm xã hội và tham gia phát triển xã hội", và "Khuyến khích làm giàu theo pháp luật… gắn với nâng cao trách nhiệm xã hội". 

Trong thời gian qua, Bộ Tư pháp đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, với sự hỗ trợ của UNDP và Đại sứ quán Vương quốc Thụy Điển tại Việt Nam, tiến hành nhiều hoạt động nghiên cứu, rà soát, hội thảo tham vấn để xây dựng dự thảo Đề án ban hành Chương trình hành động quốc gia hoàn thiện chính sách và pháp luật nhằm thúc đẩy thực hành kinh doanh có trách nhiệm tại Việt Nam. 

Đề án này tập trung vào 3 định hướng lớn, gắn với các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để triển khai, bao gồm: Nâng cao nhận thức, năng lực về thực hành kinh doanh có trách nhiệm cho các cơ quan nhà nước, các doanh nghiệp và xã hội; hoàn thiện chính sách, pháp luật về thực hành kinh doanh có trách nhiệm; và thúc đẩy hiệu quả, chất lượng của công tác tổ chức thi hành chính sách, pháp luật liên quan.

"Các doanh nghiệp không tuân thủ thông lệ quốc tế về quyền con người và phát triển bền vững sẽ phải đối mặt với những thách thức trong việc giữ chân những khách hàng ngày càng đòi hỏi cao và tiếp cận thị trường nước ngoài. Vì vậy, tôi rất vui khi được biết Việt Nam sẽ thông qua Kế hoạch hành động quốc gia vào năm 2023, tạo nên một phần của kỷ nguyên mới về cách thức kinh doanh tại Việt Nam, đó là tập trung vào các hoạt động kinh doanh có trách nhiệm như một chuẩn mực mới", Đại sứ Vương quốc Thụy Điển tại Việt Nam, bà Ann Måwe phát biểu tại Hội thảo.

Trưởng Đại diện thường trú UNDP Ramla Khalidi chúc mừng Bộ Tư pháp với vai trò lãnh đạo và cam kết xây dựng Chương trình hành động quốc gia hoàn thiện chính sách và pháp luật nhằm thúc đẩy thực hành kinh doanh có trách nhiệm tại Việt Nam.

"Việc có một Kế hoạch hành động quốc gia không chỉ thể hiện các cam kết của Việt Nam đối với việc bảo vệ quyền con người và phát triển bền vững, mà còn là một bằng chứng sống động cho thấy Việt Nam đã sẵn sàng, thậm chí đi trước cuộc chơi, trở thành một bên tham gia có trách nhiệm trên thị trường toàn cầu, và một lần nữa chứng minh cho các quốc gia khác trong và ngoài khu vực hướng tới một tương lai bền vững, công bằng và toàn diện hơn," bà Khalidi nói.

Bà Khalidi cũng đề cập đến 3 trong số các tiêu chí quan trọng để có Kế hoạch hành động quốc gia hiệu quả theo Hướng dẫn của Liên Hợp Quốc. Đó là, kế hoạch hành động cần được xây dựng dựa trên Các quy tắc hướng dẫn về kinh doanh và quyền con người của LHQ; kế hoạch hành động cần cung cấp cơ chế thực hiện, theo dõi, đánh giá và xây dựng và thực hiện Kế hoạch hành động một cách minh bạch và bao trùm.

Hội thảo tham vấn sẽ giúp Bộ Tư pháp tiếp tục hoàn thiện dự thảo Chương trình hành động quốc gia hoàn thiện chính sách và pháp luật nhằm thúc đẩy thực hành kinh doanh có trách nhiệm tại Việt Nam để trình Thủ tướng Chính phủ Đề án vào năm 2023.

Lê Sơn