Tình trạng thiếu trang thiết bị y tế, thiếu thuốc khi nào được giải quyết dứt điểm?

Gia hạn 12.500 giấy phép nhập thiết bị y tế đến hết năm 2024

Đối với vấn đề về trang thiết bị, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho rằng, để đảm bảo nguồn cung về trang thiết bị y tế, Bộ Y tế đã tham mưu, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 07/2023/NĐ-CP ngày 3/3/2023, trong đó có một số giải pháp để đảm bảo nguồn cung liên quan đến hoạt động nhập khẩu trang thiết bị y tế.

Đến nay, cơ bản đã giải quyết được tình trạng thiếu trang thiết bị y tế liên quan đến thủ tục nhập khẩu.

Cụ thể, về giấy phép nhập khẩu, Bộ Y tế đã gia hạn hiệu lực cho trên 12.500 giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế đến hết ngày 31/12/2024. Về cấp số lưu hành các trang thiết bị y tế, đến nay, trang thiết bị y tế loại A có 27.847 hồ sơ, trang thiết bị y tế loại B có 14.508 hồ sơ, trang thiết bị y tế loại C, D có 1.673 hồ sơ.

Nguyên nhân thiếu thuốc hiếm

Đối với vấn đề về thiếu thuốc, đặc biệt là thuốc hiếm, Thứ trưởng cho rằng, việc thiếu nguồn cung về thuốc chỉ xảy ra đối với một số thuốc chuyên khoa, thuốc hiếm do khó khăn về nguồn cung ứng, không xác định được nhu cầu vì các bệnh ít gặp và không lường trước về thời điểm, số lượng (như các thuốc chống độc, giải độc tố , huyết thanh kháng nọc rắn).

Ngoài ra, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 và xung đột tại châu Âu, nên dẫn đến đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu đối với một số thuốc như Albumin, Globulin (các thuốc này hầu như nước nào cũng thiếu).

Để đảm bảo nguồn cung về thuốc, Bộ Y tế đã báo cáo Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 80/2023/QH15, trong đó cho phép các thuốc đủ điều kiện được gia hạn duy trì hiệu lực lưu hành đến hết năm 2024.

Theo đó, từ đầu năm 2023 đến nay, Bộ Y tế đã công bố 4 đợt với tổng số 10.572 thuốc (8.204 thuốc trong nước, 2.143 thuốc nước ngoài, 225 vaccine, sinh phẩm) được tiếp tục sử dụng giấy đăng ký lưu hành đến hết 31/12/2024.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đã cấp phép cho gần 3.000 thuốc chưa có số đăng ký theo quy định của Luật Dược, hiệu lực từ 3-5 năm. Với số mới được cấp thêm này, hiện có khoảng 22.000 số đăng ký thuốc có visa lưu hành với khoảng 800 hoạt chất các loại. Do vậy, hiện nay cơ bản đảm bảo được nguồn cung thuốc trên thị trường.

Giải pháp đảm bảo nguồn cung thiết bị y tế, thuốc

Về các giải pháp trong thời gian tới để đảm bảo nguồn cung đối với trang thiết bị y tế, thuốc, đặc biệt là thuốc hiếm, Bộ Y tế đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư để rà soát, đề xuất sửa đổi một số nội dung đưa vào dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi lần này để tháo gỡ các khó khăn trong việc mua sắm.

Theo đó, về phạm vi điều chỉnh tại dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi lần này đối với hoạt động nhà thuốc trong cơ sở y tế, vaccine dịch vụ sẽ giao cơ sở tự quyết định mua sắm.

Đồng thời, bổ sung quy định về mua, thuê mua thiết bị y tế, mua sắm theo dịch vụ kết quả đầu ra, bổ sung quy định trong trường hợp cấp bách, gồm: Gói thầu cung cấp dịch vụ phi tư vấn, thuốc, hóa chất, phương tiện, vật tư, trang thiết bị y tế, xây lắp phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh, cấp cứu người bệnh cần triển khai ngay để kịp thời bảo vệ tính mạng, sức khỏe của người dân.

Bổ sung quy định cho phép áp dụng lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt đối với gói thầu mua sắm thuốc, vaccine trong quá trình thử nghiệm, có yêu cầu đặc thù của nhà sản xuất.

Sửa đổi, bổ sung quy định về mua sắm tập trung theo hướng cho phép áp dụng các hình thức khác ngoài hình thức đấu thầu rộng rãi, có thể lựa chọn nhiều nhà trúng thầu để tăng tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế; quy định nguyên tắc, quy trình tổng quát đối với hình thức đàm phán giá, mở rộng cho các hàng hóa, dịch vụ khác ngoài thuốc.

Ngoài ra, với các thuốc đặc biệt hiếm, thuốc hạn chế nguồn cung, Bộ Y tế đã báo cáo, đề xuất Chính phủ và đã được Chính phủ đồng ý xây dựng cơ chế đảm bảo thuốc hiếm, thuốc hạn chế nguồn cung.

Bộ Y tế đã và đang khẩn trương triển khai việc hình thành 3-6 trung tâm dự trữ thuốc hiếm, thuốc hạn chế nguồn cung. Đây cũng sẽ là một giải pháp căn cơ để đảm bảo các thuốc đặc biệt hiếm, dùng trong trường hợp khẩn cấp.

Hiền Minh