TOÀN CẢNH: Quốc hội thảo luận KT-XH và ngân sách nhà nước

Tiếp tục cập nhật...    

* Clip Bộ trưởng Bộ KHCN phát biểu    

* Clip Bộ trưởng Bộ VHTTDL phát biểu     

* Clip Bộ trưởng Bộ Tư pháp phát biểu    

* Clip Bộ trưởng Bộ GTVT phát biểu       

Quốc hội thảo luận KT-XH và ngân sách nhà nước. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, qua hai ngày tiến hành thảo luận đã có 95 lượt đại biểu Quốc hội phát biểu, 5 đại biểu tham gia tranh luận. Do thời gian có hạn còn 14 đại biểu đã đăng ký nhưng chưa được phát biểu, đề nghị đại biểu gửi ý kiến đã chuẩn bị về Ban Thư ký Quốc hội để tổng hợp.

Theo Phó Chủ tịch Phùng Quốc Hiển, không khí thảo luận sôi nổi, thẳng thắn, trách nhiệm. Trong quá trình đại biểu Quốc hội thảo luận, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải; Bộ Tư pháp; Bộ Khoa học và Công nghệ; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phát biểu, giải trình làm rõ thêm một số vấn đề đại biểu quan tâm.

Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao các kết quả đạt được

Nhìn lại phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, đa số đại biểu Quốc hội cơ bản thống nhất với nhiều nội dung trong các báo cáo của Chính phủ và các báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội. 

Các đại biểu Quốc hội cho rằng, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ và của các cấp chính quyền, sự giám sát chặt chẽ của Quốc hội và các cơ quan dân cử, sự cố gắng của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, năm 2019 đã đạt được kết quả khá toàn diện và tích cực.

Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao các kết quả đạt được trong việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2019, coi đây là cơ sở quan trọng để tiếp tục thực hiện thắng lợi các mục tiêu của kế hoạch 5 năm 2016-2020.

Các đại biểu cơ bản thống nhất với đánh giá của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019 và cho rằng, tăng trưởng kinh tế ước đạt và có thể cao hơn mức ước thực hiện của Chính phủ là 6,8%. Chất lượng tăng trưởng dần được cải thiện.

Cơ cấu kinh tế và mô hình tăng trưởng chuyển biến theo hướng tích cực. Kinh tế vĩ mô xét trên các mặt như kiểm soát lạm phát, nợ công, cán cân xuất - nhập khẩu và lao động - việc làm đều có kết quả khả quan, làm cơ sở thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, góp phần tăng thu ngân sách vượt dự toán là 3,3%.

Chi cho đầu tư phát triển, đạt tỷ trọng 26,6% tổng chi ngân sách nhà nước. Đảm bảo chi cho giáo dục, y tế, khoa học - công nghệ. Kỷ cương, kỷ luật tài chính được tăng cường. Cơ cấu thu, chi ngân sách nhà nước chuyển dịch tích cực theo hướng giảm bội chi ngân sách nhà nước và giảm tỷ lệ nợ công trên GDP, đảm bảo an ninh tài chính quốc gia.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế, an sinh xã hội có nhiều tiến bộ. Công tác quốc phòng, an ninh được đảm bảo, hoạt động đối ngoại có nhiều kết quả tích cực, công tác xây dựng chính quyền, công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, phòng chống tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự xã hội có nhiều chuyển biến, niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước được nâng lên… 

Bảo đảm tăng trưởng bền vững

Đa số các đại biểu cơ bản thống nhất với mục tiêu tổng quát, các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2020 như báo cáo của Chính phủ. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng mục tiêu tăng trưởng 6,8% là khó khăn trong tình hình hiện nay, nhưng cũng có ý kiến cho rằng cần đề ra mức độ tăng trưởng cao hơn.

Nhiều ý kiến đề nghị Chính phủ bám sát Nghị quyết phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, kế hoạch tài chính - ngân sách quốc gia 5 năm và kế hoạch đầu tư công trung hạn theo các nghị quyết của Quốc hội, tiếp tục thực hiện mục tiêu ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo tăng trưởng bền vững, cần làm rõ bối cảnh, thách thức và có những giải pháp khắc phục các thách thức có thể tác động đến tăng trưởng như chiến tranh thương mại, an ninh phi truyền thống, tình hình diễn biến ở biển Đông, biến đổi khí hậu;... cần làm rõ căn cứ xác định các chỉ tiêu cụ thể về tăng trưởng GDP, nhập siêu, lao động, việc làm.

Nhiều ý kiến đề nghị đảm bảo tăng trưởng kinh tế gắn với phát triển văn hóa, xã hội và giữ vững tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội cùng nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền; tăng cường công tác xây dựng chính quyền và đổi mới hoạt động tư pháp.

Chuẩn bị đưa đất nước vào một giai đoạn phát triển mới

Về các giải pháp thực hiện để hoàn thành kế hoạch năm 2019, 2020, Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, nhiều đại biểu thống nhất các giải pháp, nhiệm vụ cụ thể để thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội những tháng còn lại của năm 2019, kế hoạch năm 2020 như báo cáo của Chính phủ, các đại biểu cũng đề xuất nhiều giải pháp, sáng kiến để có thể thực hiện nhiệm vụ năm 2020.

Đồng thời, đề nghị Chính phủ cần có các giải pháp tích cực xử lý các vướng mắc, hạn chế trong năm 2019, nhất là các vấn đề có liên quan chiến tranh thương mại, quan hệ kinh tế với một số nền kinh tế lớn; việc ổn định kinh tế vĩ mô, đẩy nhanh giải ngân đầu tư công; thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và áp dụng tiến bộ khoa học, công nghệ; thúc đẩy tiêu dùng trong nước.

Kiên quyết chống gian lận thương mại, gian lận xuất xứ hàng hóa, chuyển giá, thao túng thị trường, cạnh tranh không lành mạnh. Thực hiện tốt nguyên tắc phát triển bền vững kết hợp kinh tế, xã hội và môi trường. Cần quan tâm các biện pháp để thực hiện tốt nhiệm vụ năm 2020 gắn với việc thực hiện thắng lợi kế hoạch 5 năm 2016 - 2020. Chuẩn bị đưa đất nước vào một giai đoạn phát triển mới trong thập kỷ tới.

Các ý kiến của các đại biểu Quốc hội đã được Ban Thư ký Kỳ họp ghi âm, ghi chép đầy đủ. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển khẳng định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ nghiêm túc tiếp thu và giải trình; đồng thời chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan liên quan của Chính phủ hoàn chỉnh các dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội thông qua. 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trao đổi với các đại biểu. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Những gì thuộc về độc lập chủ quyền, chúng ta không bao giờ nhân nhượng!

Theo đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (Hậu Giang), năm 2019, trong bối cảnh đất nước và quốc tế nhiều khó khăn, thách thức nhưng Đảng, Quốc hội, Chính phủ giữ vững chỉ đạo, điều hành kinh tế đạt trên 6,8%, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát và dự trữ ngoại hối tốt.

Đặc biệt, trước diễn biến bất ổn từ cạnh tranh giữa các nước lớn, và tình hình biển Đông đe dọa an ninh nghiêm trọng nhưng với chủ trương đúng đắn, Việt Nam rất thành công trong công tác đối ngoại, mở rộng hợp tác đối ngoại song phương, đa phương với các nước và Liên minh châu Âu tạo thế và lực mới cho Việt Nam trên trường quốc tế. 

Khẳng định những kết quả này, đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (Hậu Giang) nêu rõ, trong nước, tuy có nhiều bức xúc trước chủ quyền thiêng liêng đất nước của Việt Nam bị Trung Quốc xâm phạm nghiêm trọng từ ngày 4/7 – 24/10/2019, song cử tri và nhân dân cả nước luôn tin tưởng đánh giá cao trách nhiệm của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, MTTQ Việt Nam, lực lượng vũ trang Việt Nam luôn kiên định, nhất quán chủ trương: Những gì thuộc về độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, chúng ta không bao giờ nhân nhượng!

Từ khẳng định chủ trương nhất quán đó, chúng ta đã có những hành động kiên quyết, kiên trì, bình tĩnh, khôn khéo, xử lý đồng bộ, hiệu quả các biện pháp đấu tranh chính trị, ngoại giao, pháp lý và thực địa, tạo được đồng thuận cao trong nhân dân và cộng đồng quốc tế, giữ vững được môi trường hòa bình, ổn định trong khu vực và trên biển Đông, tạo điều kiện ổn định trong nước để thu hút đầu tư, du lịch, phát triển KT-XH, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần.

Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Phải có sách lược phù hợp với từng tình huống cụ thể

Phát biểu thảo luận tại Quốc hội, Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam cho biết, thời gian qua, công tác quốc phòng, an ninh đối ngoại của chúng được tăng cường và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đảng, Nhà nước, nhân dân luôn quan tâm đặt lên hàng đầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Các lực lượng thực thi nhiệm vụ đã thực hiện đúng đường lối quan điểm của Đảng và đối sách của Đảng. Đó là kiên quyết, kiên trì bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế để giữ vững độc lập chủ quyền, quyền chủ quyền vùng đặc quyền kinh tế và lợi ích quốc gia dân tộc. Đồng thời giữ được môi trường hòa bình, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội để phát triển kinh tế và xã hội.

Theo Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, vừa qua trong dư luận có những người dân có hiến kế cách này cách khác. Đảng, Nhà nước ta luôn luôn lắng nghe những ý kiến chính đáng và tâm huyết của nhân dân, đồng thời cũng phải kiên trì, hết sức đoàn kết, kế thừa truyền thống văn hóa giữ nước của cha ông.

“Chúng ta kiên quyết, kiên trì theo tinh thần dĩ bất biến, ứng vạn biến. Những vấn đề thuộc về nguyên tắc là chúng ta kiên quyết giữ gìn, như Thủ tướng đã nói những vấn đề thuộc về độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ là chúng ta quyết không nhân nhượng. Nhưng chúng ta phải có đối sách phù hợp.”, Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa nói.

Ông nhấn mạnh, người dân Việt Nam ai cũng có khát vọng để vươn lên và tinh thần ấy hiện nay đang được khơi dậy. Khi đất nước ta chưa có độc lập thì khát vọng lớn nhất là đấu tranh giành độc lập, tự do cho đất nước. Ngày nay, khát vọng lớn nhất của chúng ta là giữ vững được độc lập chủ quyền và thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Khát vọng đó chính là niềm tin, điểm tương đồng để củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Khát vọng đó đang đứng trước thời cơ lớn, song đó cũng là quá trình liên tục lâu dài, phải phấn đấu và phải vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, gian khổ. Một trong những thách thức đó chính là bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Theo Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, chúng ta kiên trì bảo vệ độc lập chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ, nhưng trong từng tình huống cụ thể phải có sách lược phù hợp. Phải khẳng định tính đúng đắn tính chính nghĩa, phát huy sức mạnh tổng hợp của dân tộc, của đất nước, tranh thủ tối đa sự ủng hộ của quốc tế…

Ông cũng khẳng định, lịch sử pháp lý chính là một trong những căn cứ rất quan trọng để khẳng định tính chính nghĩa, khẳng định chủ quyền của ta. Chúng ta phải thông qua công tác tuyên truyền, kết hợp với đấu tranh thực địa. Phải hết sức quan tâm đến giữ vững ổn định chính trị trong nước và các giải pháp kinh tế, phải đa dạng hóa hơn để xử lý chủ động được các tình huống, bảo vệ vững chắc chủ quyền.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TPHCM). Ảnh VGP/Nhật Bắc

Không nên lấy GDP là chuẩn duy nhất để đánh giá lãnh đạo địa phương

Theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TPHCM), không nên lấy GDP là chuẩn duy nhất để đánh giá năng lực lãnh đạo và thành tích của các địa phương. Ví dụ ở những vùng mà chúng ta cần bảo vệ môi trường, những vùng biên giới của đất nước, người lãnh đạo khác chứ không thể chạy theo GDP.

“Điều này sẽ dẫn đến chuyện chạy theo con số được đo bằng tiền và tăng trưởng bằng cách đổ vốn ra làm công trình này, công trình kia, mà không quan tâm đến nhiệm vụ chính của vùng miền đó. Những nơi mà cần phải bảo vệ môi trường, bảo vệ rừng mà tàn phá rừng, thì phải đánh giá lãnh đạo nơi đó không hoàn thành nghĩa vụ”, đại biểu phân tích.

“Nếu vì đạt được 5-7 % GDP mà để cho dân của mình phải bỏ đi làm ăn nơi khác thì lãnh đạo nơi đó cũng không hoàn thành nhiệm vụ. Chúng ta đã có hệ thống phân bổ rồi. Những nơi thuận lợi ưu tiên phát triển kinh tế phải san sẻ cho những nơi khác, cho nên nếu phương pháp luận đánh giá GDP không đánh giá đúng thì sẽ dẫn đến tình trạng chạy đua khiến chệch hướng phát triển”, đại biểu kiến nghị.

“Xoay trục lại” để phát triển bền vững

Đối với vấn đề phát triển bền vững, đại biểu Trương Trọng Nghĩa đề nghị áp dụng những bài học của thế giới vào Việt Nam. Theo đó, có 3 trụ cột là nâng cao văn hóa, bảo vệ môi trường và bảo tồn di sản.

Nâng cao văn hóa gồm 2 vế là phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc và tiếp thu, tiếp cận văn hóa hiện đại của thế giới; bảo vệ môi trường thì gồm có bảo vệ môi trường thiên nhiên, không khí, đất nước, rừng, biển, mặt đất, lòng đất và bảo vệ môi trường xã hội, gia đình, nhà trường, cộng đồng; bảo tồn di sản gồm có di sản thiên nhiên, di sản lịch sử, di sản văn hóa.

“Để phát triển bền vững, song song với chuyện tạo ra tài sản vật chất, chúng ta phải định hướng xã hội, định hướng công dân, định hướng các ngành và các vùng miền vào 3 trụ cột này, chứ còn nếu chỉ định hướng bằng tiền thôi thì cứ kêu gọi đầu tư nước ngoài ào ào vào là GDP tăng lên. Cuối cùng, chúng ta đánh mất chủ quyền chúng ta lệ thuộc về kinh tế và sẽ không thể tự chủ về nhiều mặt khác nữa”, đại biểu nói.

“Chúng tôi đề nghị, xoay trục lại, xuyên suốt trong định hướng phát triển của chúng ta là 3 trụ cột: Văn hóa, môi trường, di sản. Đó chính là con người. Nếu không chúng ta sẽ có những con người sống ở đâu cũng được, qua Mỹ làm mấy nghìn USD/tháng cũng được, không cần làm cho Việt Nam. Như thế sẽ ảnh hưởng đến chủ quyền của đất nước, bản sắc của dân tộc”, đại biểu Trương Trọng Nghĩa nhấn mạnh.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM). Ảnh VGP/Nhật Bắc

Cần quan tâm hơn nữa đến thị trường trong nước

Thể hiện sự đồng tình và chung vui những kết quả đã đạt được, phân tích những yếu tố thuận lợi, không thuận lợi đối với nền kinh tế đất nước, đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) đề nghị: Chính phủ cần quan tâm hơn nữa đến thị trường trong nước, một thị trường có 96 triệu dân.

Chúng ta cũng cần triển khai có hiệu quả cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, tiến tới người Việt Nam thích dùng hàng Việt Nam.

Đồng thời, chúng ta cần kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội; giám sát chặt chẽ hệ thống ngân hàng, nâng cao chất lượng tín dụng, tránh để nợ xấu quay trở lại; tiếp tục tái cơ cấu thị trường tài chính, để thị trường chứng khoán thành kênh cung ứng vốn quan trọng trung và dài hạn cho nền kinh tế.

Chính phủ cần có sự hỗ trợ để TPHCM xây dựng phát triển thành trung tâm tài chính tiền tệ của khu vực và quốc tế - đại biểu đề xuất. 

Kết quả mang lại từ FDI chưa trọn vẹn

Cho biết thời gian qua, việc giải ngân vốn FDI liên tục gia tăng (số vốn giải ngân FDI từ năm 2016 đến nay đã đóng góp 40% vốn đầu tư xã hội, 20% GDP), tuy nhiên, “kết quả mang lại từ FDI chưa trọn vẹn”, đại biểu đề nghị Chính phủ, các địa phương khi cấp phép đầu tư cho đầu tư vốn nước ngoài cần ưu tiên yếu tố an ninh - quốc phòng, môi trường và công nghệ lên hàng đầu, đúng định hướng Nghị quyết 50 của Bộ Chính trị về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài. 

Để kinh tế nước ta tiếp tục tăng trưởng nhanh và bền vững, đại biểu Trần Hoàng Ngân đề nghị, tiếp tục  dành nguồn lực xây dựng hệ thống luật pháp đồng bộ và ổn định.

Cần có sự khởi động sớm xây dựng khuôn khổ pháp lý liên quan đến cách mạng công nghiệp 4.0, kinh tế số, kinh tế chia sẻ, quản lý và hỗ trợ cho sự phát triển mô hình kinh doanh mới, đổi mới sáng tạo.

Đồng thời, hoàn thiện pháp luật về sở hữu trí tuệ và triển khai có hiệu quả các tài sản trí tuệ người dân Việt Nam nước ta tạo ra trên thế giới. Tiếp tục hoàn thiện kinh tế vùng, để các địa phương trong một vùng liên kết cùng phát triển. 

Đại biểu Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa).

Dành tỷ trọng tăng lương cho người về hưu trước năm 1993

Đại biểu Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa), đánh giá cao Chính phủ có quyết tâm thực hiện theo Nghị quyết của Quốc hội, đó là năm 2020 tiếp tục điều chỉnh lương cơ sở từ 1.490.000 đồng lên 1.600.000 đồng, tăng 7,33%,

Tuy nhiên, đại biểu cũng nêu vấn đề, trong nhiều năm chúng ta tăng tiền lương cho khu vực công, cho lực lượng vũ trang, người về hưu, nhưng đối với người về hưu khi điều chỉnh “vẫn còn vấn đề rất đáng lo nghĩ”. Trong tổng số 3 triệu người về hưu thì chỉ có hơn 200.000 người lương hưu từ 10 triệu trở lên.

Điều đáng quan tâm là tiền lương hưu cho người về hưu trước năm 1993, tức là nằm trong tổng số 22% ngân sách nhà nước đã chi trả, đối tượng này rất cần điều chỉnh.

Chỉ rõ thực tế này, đại biểu đề nghị Quốc hội khi điều chỉnh tăng lương 7,33% thì cần dành tỷ trọng tăng lương cho người về hưu trước năm 1993 từ 10 - 12%, (vẫn bảo đảm tỷ trọng tăng lương chung là 7,33%).

Tinh gọn bộ máy, giảm biên chế để cải cách tiền lương

Đối với vấn đề an sinh xã hội, theo lộ trình, chúng ta bắt đầu chuẩn bị cải cách tiền lương từ năm 2021. Đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết 18, Nghị quyết 19 về tự chủ tự chịu trách nhiệm và giảm biên chế. Muốn có nguồn, ngoài nguồn tiết kiệm, tăng thu ngân sách, thì nguồn hết sức quan trọng là phải giảm được biên chế…

Cùng với tăng lương cơ sở, cải cách chính sách tiền lương, đại biểu đề nghị, Chính phủ cần quan tâm đến nhà ở cho người nghèo, đối tượng thu nhập thấp. Theo số liệu điều tra dân số và nhà ở công bố tháng 4/2019, chúng ta vẫn còn 4800 hộ chưa có nhà ở cần được Chính phủ xử lý.

Chúng ta thương cả hiện tại và thương cả lâu dài đối với người lao động

Đại biểu cũng đề nghị Chính phủ nên có tổng kết tình hình thực hiện Nghị quyết 93 của Quốc hội về bảo hiểm xã hội một lần. Vì theo đại biểu, từ năm 2014 - 2018, mỗi năm bình quân số lượng tham gia bảo hiểm xã hội là 1 triệu, nhưng số người hưởng bảo hiểm xã hội tăng 5 năm là 2,7 triệu người.

“Không hiểu rằng Nghị quyết 28 có đạt mục tiêu bao phủ bảo hiểm xã hội toàn dân hay không. Đề nghị tổng kết vấn đề này, để hạn chế hưởng chính sách bảo hiểm xã hội một lần”, đại biểu nói. Thực tế, trong 2,7 triệu người này, 93% mới đóng bảo hiểm xã hội được 10 năm rút ra khỏi bảo hiểm xã hội; trong 93% đó thì 50% đóng được dưới 1 năm đến dưới 3 năm.

Điều này chúng ta cũng giải thích cho người lao động để người lao động biết cái lợi hiện nay, thì đến khi về hưu, người về hưu mới có chính sách bảo đảm cuộc sống khi về già. Đây là vấn đề an sinh xã hội mà Đảng, Nhà nước chúng ta chăm lo cho người dân.

“Không phải nhìn thấy cái trước mắt người dân khó khăn mà chúng ta thương, chúng ta thương cả hiện tại và đề nghị Quốc hội thương cả lâu dài đối với người lao động”, đại biểu kiến nghị.

Đại biểu Bùi Sỹ Lợi cũng đề nghị Chính phủ tiếp tục nâng mức hỗ trợ từ 30% - 25%  - 10% người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, để phấn đấu đạt nhanh tốc độ bảo hiểm xã hội toàn dân theo tinh thần Nghị quyết 28 của Thủ tướng Chính phủ. 

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp).

Văn hóa phải trở thành vốn kinh tế 

Theo đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp): Văn hóa được xác định là nền tảng tinh thần cho hoạt động kinh tế, là mục tiêu, động lực của phát triển KT-XH. Chỉ khi nào văn hóa trở thành vốn kinh tế và con người được coi là nhân tố quyết định cho sử dụng các nguồn lực khác và tạo dựng môi trường văn hóa cho hoạt động kinh tế thì lúc đó chúng ta mới có sự phát triển bền vững.

Nhấn mạnh quan điểm này, đại biểu cho rằng, chúng ta vui mừng trước các kết quả kinh tế, nhưng kinh tế không phải yếu tố duy nhất cải thiện chất lượng đời sống của người dân, thậm chí nếu tăng trưởng nóng về kinh tế mà không làm tốt an sinh xã hội thì đến lúc nào đó sẽ có hậu quả khôn lường về mặt xã hội. 

Chỉ ra một loạt thực trạng buồn về văn hóa, xã hội thời gian qua, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa đề nghị, Chính phủ cần quan tâm nhiều hơn đến chất lượng đời sống của người dân, bao gồm cả đời sống vật chất và tinh thần. Một số hiện tượng xã hội cần được nghiên cứu, phân tích để có biện pháp xử lý thỏa đáng.

Cụ thể, gia tăng nạn sử dụng bạo lực để giải quyết các quan hệ xã hội, gia đình có nguyên nhân từ đâu? Có phải dấu hiệu của bệnh trầm cảm, sự tổn thương, uất ức trong mỗi con người, mà nguyên nhân sâu xa từ việc các vấn đề xã hội chưa được kịp thời xử lý? Hay hiện tượng lệch lạc trong xu hướng thần tượng đã dẫn đến “chiến tranh trên mạng” có xuất phát từ sự lệch lạc về nhận thức? Đại biểu đề nghị các cơ quan chức năng cần quan tâm nghiên cứu từ góc nhìn văn hóa để có giải pháp kịp thời.

Cần đưa các hoạt động văn hóa về giá trị thực chất

Theo đại biểu, các hoạt động văn hóa chủ yếu là sự kiện, lễ kỷ niệm. Không phủ nhận sự công phu, ấn tượng của các sự kiện đó, nhưng cử tri băn khoăn về sự lãng phí của những cuộc kỷ niệm lớn với số lượng người tham dự lớn, những màn diễu hành hoàng tránh… Bên cạnh đó, nhiều công trình mang danh tâm linh ảnh hưởng đến di tích, quang cảnh, môi trường, an ninh - quốc phòng. Nhiều lễ hội bị lạm dụng và biến tướng. 

“Dường như chúng ta chưa có nền văn hóa phát triển bền vững”, đưa ra nhận định này, đại biểu cho rằng, muốn thực hiện được mục tiêu phát triển văn hóa bền vững cần đưa các hoạt động văn hóa về giá trị thực chất, khơi dậy ở người dân ý thức bảo vệ văn hóa, đạo đức truyền thống.

Ví dụ, trong xây dựng văn hóa trong nông thôn mới không phải xây dựng các thiết chế văn hóa để đạt tiêu chí nông thôn mới. Điều quan trọng là phải thông qua nông thôn mới khơi dậy văn hóa làng xã, với tình làng, nghĩa xóm, tối lửa tắt đèn có nhau, đặc biệt là phát huy tinh thần làm chủ của người dân trong xây dựng nếp sống văn hóa, gắn văn hóa với phát triển kinh tế. Theo đại biểu, “trong lĩnh vực văn hóa đôi khi không phải vấn đề ngân sách mà là cách làm”. 

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang).

Không để những kẻ "luồn lách" thu lợi trên sức khỏe người dân

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) cho rằng, thời gian qua có rất nhiều vấn đề ô nhiễm môi trường đã xảy ra, tình hình ô nhiễm không khí, đặc biệt ở thành phố lớn đã lên mức báo động đỏ. Khí thải độc hại không phải chỉ ở phương tiện giao thông đường bộ mà có đến 75% từ các nguồn thải khác. 

Chính vì vậy, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, cần sự can thiệp chính sách, sự phối hợp của nhiều ban, ngành địa phương mới có khả năng khắc phục vấn đề này. Không thể cải tạo không khí bằng các biện pháp đơn lẻ, như che giấu kết quả quan trắc, hay xử phạt vi phạm mà cần sự vào cuộc thực sự của cơ quan chức năng.

Chúng ta có Quỹ bảo vệ môi trường nhưng hoạt động của Quỹ này vẫn là dấu hỏi lớn cho cử tri. “Liệu chúng ta có thể đưa tiêu chí rất cụ thể cải thiện chất lượng môi trường năm sau không xấu hơn năm trước”, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu nêu vấn đề.

Vừa qua, vấn đề nước sạch đã tạo ra hình ảnh rất đặc biệt ở thủ đô Hà Nội như thời bao cấp để người dân đi xếp hàng hứng nước. Theo đại biểu, “sự việc này lộ ra sự quản lý lỏng lẻo trong quản lý nguồn nước, tạo ra nhiều khe hở để những cho những kẻ luồn lách thu lợi trên sức khỏe người dân”. Do đó, cần rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật đã ký với công ty cấp nước cổ phần hóa để bảo đảm cấp nước sạch trên phạm vi cả nước, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu đề nghị.

Cũng theo đại biểu, các dự án xẻ núi, phá rừng cần được rà soát để tìm thấy bất cập, khuyết điểm, tránh khi bị nhân dân, báo chí phanh phui lại tìm ra cách che đậy không từ thủ đoạn nào dẫn đến tội ác. Đấy là chưa kể một bộ phận những người có trách nhiệm đã cho qua với suy nghĩ đơn giản “môi trường là cái gì rất chung chung, không chết ngay đâu mà sợ”.

Khẩn trương sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã

Về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã theo Nghị quyết 37/NQ-TW 2018 của Trung ương và Nghị quyết 653/2019/UBTVQH14 của Quốc hội, đại biểu Nguyễn Sơn (Hà Tĩnh) đề nghị, phải xem đây là nhiệm vụ quan trọng, khẩn trương của năm 2020.

Theo đó, cần có quyết tâm cao, nguồn lực lớn để tạo được sự thống nhất trong hệ thống chính trị và sự đồng thuận lớn trong nhân dân, sớm hoàn thành trước thềm đại hội đảng và bầu cử các cấp sắp tới.

Ở đây, “cần quan tâm tới chính sách và phương thức thực hiện thuận lợi cho các bộ, ngành”, đại biểu Nguyễn Sơn nêu rõ.

Tạo động lực phát triển mới cho nông nghiệp

Để chất lượng tăng trưởng được cải thiện tốt, đại biểu Mai Thị Ánh Tuyết (An Giang) cho rằng, cần đẩy nhanh tiến trình chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế, trong đó tái cơ cấu ngành nông nghiệp có vai trò quan trọng. Thời gian qua với sự nỗ lực của ngành nông nghiệp đã đạt kết quả đáng ghi nhận, song chuyển dịch cơ cấu có kết quả chưa rõ nét. Ngành nông nghiệp nước ta chậm chuyển dịch so với xu thế chung của nông nghiệp thế giới hiện nay là sản xuất tập trung, chất lượng cao, tăng cường liên kết, gắn bó lợi ích trong các chủ thể. 

Về thị trường xuất khẩu nông sản, tuy thời gian qua kim ngạch xuất khẩu nông sản tăng, nhưng dư địa xuất khẩu nông sản Việt Nam có biểu hiện thu hẹp dần. Nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, trong đó có gạo có giá trị thấp, có nguy cơ mất thị trường xuất khẩu. Đặc biệt, sức ép cạnh tranh ngày càng lớn, xuất khẩu nhóm hàng nông, thủy sản gặp nhiều khó khăn và thị trường Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu chủ lực, còn phụ thuộc vào nhiều thị trường tiểu ngạch. Ngành có nhiều thế mạnh là thủy sản có nhiều bất lợi do khu vực châu Âu chưa gỡ “thẻ vàng”… 

Những hiện tượng này trong thời gian qua có nhiều cố gắng khắc phục, nhưng hiệu quả chưa cao, vì thế đại biểu đề nghị Chính phủ sớm có giải pháp tháo gỡ trong thời gian tới. Cụ thể là, cần có quy hoạch định hướng dựa trên dự báo thị trường để tránh người dân đổ xô trồng thanh long, dưa hấu và đang đổ xô trồng cam, xoài… dẫn tới nguy cơ phải “giải cứu”; tháo gỡ tình trạng khó tiếp cận đất đai của doanh nghiệp; có chính sách thu hút doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, xây dựng chuỗi giá trị thích ứng với thị trường, phù hợp với điều kiện, khả năng, trình độ của Việt Nam… 

Ngoài ra, sản xuất hàng hóa quy mô lớn không thể thực hiện nếu không có hệ thống giao thông, thủy lợi có khả năng kết nối, đáp ứng yêu cầu. Để tạo động lực phát triển mới cho nông nghiệp, đại biểu cho rằng việc xây dựng bộ tiêu chuẩn chất lượng là đặc biệt cần thiết, là công cụ làm căn cứ cho nhiều hoạt động như: Tổ chức tín dụng xác định vay vốn; doanh nghiệp và nông dân đầu tư theo thị trường…

Đại biểu Vũ Thị Nguyệt (Hưng Yên). Ảnh VGP/Nhật Bắc

Xử lý nghiêm đối tượng hành hung cán bộ y tế

Theo đại biểu Vũ Thị Nguyệt (Hưng Yên), hiện nay môi trường hành nghề của những người làm việc trong ngành y tế rất nhiều nguy cơ và thiếu an toàn.  

Đại biểu cho rằng, nguyên nhân bắt nguồn từ hai phía: Về phía người bệnh và người nhà người bệnh, với tâm lý lo lắng sốt ruột khi tới bệnh viện đã có những hành động nóng nảy, thái quá, đôi khi mất kiểm soát. Về phía cán bộ y tế, phải nhìn nhận lại rằng có một nguyên nhân bắt nguồn từ chính phương pháp làm việc, việc giao tiếp ứng xử với người bệnh của một số cán bộ y tế là chưa hợp lý.

Theo đại biểu, bệnh viện là môi trường rất đặc biệt, giải pháp đầu tiên là có thái độ và sự chia sẻ của cán bộ y tế, cần phải nâng cao tính chuyên nghiệp, không những phải giỏi về chuyên môn, có kiến thức xã hội, kiến thức tâm lý và hiểu được nỗi lo của người bệnh để có ứng xử cho phù hợp.

Đồng thời, cần có cơ chế xử lý nghiêm các hành vi hành hung cán bộ y tế, bởi đây là một nghề đặc thù, hành nghề y tế là một nghề cao quý.

Đặc biệt cần xây dựng một môi trường làm việc an toàn, thân thiện cùng hưởng ứng chương trình bảo vệ "blouse trắng" để những cán bộ y tế tận tâm, tận lực phục vụ người bệnh.

Đại biểu Dương Xuân Hòa (Lạng Sơn). Ảnh VGP/Nhật Bắc

Tăng cường năng lực toàn diện cho y tế cơ sở

Đại biểu Dương Xuân Hòa (Lạng Sơn) cho biết, ước tính cả nước hiện còn khoảng 35% số trạm y tế xã cần được đầu tư, chủ yếu là vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Nhiều xã chưa có trạm y tế phải đi mượn cơ sở hoặc xã có trạm nhưng bị xuống cấp hư hỏng nặng. Trang thiết bị phục vụ khám, chữa bệnh từ nhiều nguồn, nhiều thời điểm khác nhau nên thiếu tính đồng bộ.

Bên cạnh đó, chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế. Có xu hướng bác sĩ có trình độ năng lực chuyên môn chưa thực sự yên tâm làm việc tại tuyến y tế cơ sở mà muốn làm việc ở tuyến trên. Đội ngũ cộng tác viên y tế thôn, bản còn có mặt hạn chế về chất lượng, hiệu quả hoạt động chưa cao, người dân chưa thực sự tin tưởng với chất lượng khám, chữa bệnh ban đầu tại tuyến y tế cơ sở.

Đại biểu kiến nghị, để góp phần khắc phục cơ bản tình trạng quá tải bệnh viện tuyến trên, cần xem xét, đổi mới cơ chế tài chính cho tuyến y tế cơ sở , bảo đảm đầu tư cơ sở vật chất, đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực. Đồng thời có chính sách thu hút, tăng cường năng lực toàn diện cho tuyến y tế cơ sở.

Bên cạnh đó, thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát và hướng dẫn việc chấp hành pháp luật về bảo vệ, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân, bảo đảm mọi người có quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, bình đẳng trong sử dụng các dịch vụ y tế và nghĩa vụ thực hiện các quy định về phòng, khám, chữa bệnh.

Trung tướng Trần Việt Khoa. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Cảnh giác, tỉnh táo, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống

Phát biểu tham luận, Trung tướng Trần Việt Khoa, Giám đốc Học viện Quốc phòng (đại biểu Quốc hội Hà Nội) cho rằng: Năm 2019, tình hình an ninh chính trị thế giới có rất nhiều biến động, đặc biệt là các nước lớn đã điều chỉnh về chính sách và chiến lược quốc phòng quân sự, tăng chi ngân sách quốc phòng và tăng cường luyện tập, diễn tập thực binh ở quy mô vừa và quy mô lớn.

Tình hình khu vực biển Đông có rất nhiều diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến an ninh an toàn biển có tuyến hàng hải quan trọng bậc nhất trên thế giới; đồng thời đe dọa đến an ninh khu vực và an ninh thế giới.

Trước tình hình này, Trung ương, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các lực lượng hải quân, cảnh sát biển, biên phòng, kiểm ngư thường xuyên bám sát nắm chắc tình hình; tuyên truyền bằng nhiều thứ tiếng, khẳng định khu vực chủ quyền và quyền chủ quyền không thể chối cãi  của Việt Nam theo Công ước, Luật pháp quốc tế, Luật Biển năm 1982.

Theo Trung tướng Trần Việt Khoa: Dựng nước đi đôi với giữ nước là quy luật tồn tại của dân tộc ta,... Tình hình hiện nay với đặc điểm, những yếu tố tác động tới sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, đòi hỏi chúng ta có giải pháp phù hợp để đấu tranh trong việc giữ vững môi trường độc lập, phát triển đất nước.

“Việc bảo vệ độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Phải luôn phải cảnh giác, tỉnh táo và sẵn sàng các phương án cao nhất với các tình huống có thể xảy ra. Vì lợi ích quốc gia của dân tộc, vì độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, chúng ta phải sẵn sàng bảo vệ và đẩy lùi các nguy cơ chiến tranh, giữ vững môi trường hòa bình ổn định để phát triển đất nước”, Trung tướng Trần Việt Khoa phát biểu.

Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ). Ảnh VGP/Nhật Bắc

Tăng trưởng nhanh nhưng Việt Nam vẫn chưa “hóa rồng, hóa hổ”

Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ), thời gian qua kinh tế đất nước phát triển nhanh, ổn định nhưng Việt Nam vẫn là quốc gia có thu nhập trung bình thấp, chưa “hóa rồng, hóa hổ”.

Cho rằng để tìm được căn nguyên của vấn đề này thì cần nhìn lại cả quá trình phát triển, đại biểu dẫn chứng: Cách đây hơn 30 năm, khi bắt đầu đổi mới, mở cửa, Việt Nam có GDP bình quân đầu người 100 USD thì thế giới bình quân là hơn 4.000 USD. Đến 2017, Việt Nam khoảng 2.385 USD thì thế giới khoảng 10.700USD; năm 2018 Việt Nam khoảng 2.590 thì thế giới khoảng 11.000.

Tăng trưởng của Việt Nam là nhanh, bình quân 7%/năm trong hơn 20 năm, giai đoạn này thấp hơn 7% nhưng vẫn là cao so với khu vực và thế giới. Tuy nhiên, xét về số tuyệt đối thì GDP của thế giới ngày một cách xa so với Việt Nam.

Cách đây 30 năm, GDP bình quân đầu người của thế giới hơn Việt Nam 3.900 USD, nhưng đến nay khoảng cách đã là hơn 8.000, gấp đôi, và khoảng cách vẫn tăng qua các năm (2017 khoảng cách là khoảng 8.300; 18 khoảng 8.400).

“Nói cách khác, Việt Nam đi được nhiều bước, có lúc tốc độ tăng trưởng cao vào tốp đầu của khu vực và thế giới, song đó là những bước ngắn, nên vẫn tụt hậu so với nhiều quốc gia khác trên thế giới dù bước chậm, nhưng lại đi được những bước dài hơn” – đại biểu ví von và cho rằng, nếu không khắc phục được những bất cập mà Chính phủ đã chỉ rõ trong báo cáo thì Việt Nam có nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình, do đó cần có mũi nhọn đột phá trọng tâm để thoát khỏi nguy cơ tụt hậu. 

Cần đột phá vào các vấn đề cốt lõi

Theo đại biểu, có ba vấn đề cốt lõi cần dành nguồn lực thực hiện bằng được để tăng trưởng theo chiều sâu gồm: Trình độ lao động; phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo.

Đại biểu phân tích: Chỉ có nâng cao trình độ lao động và đẩy mạnh ứng dụng khoa học mới có thể tăng trưởng theo chiều sâu. Nhưng để làm được cần đổi mới mạnh mẽ, gắn giáo dục, đào tạo với yêu cầu của thực tiễn, nhu cầu của doanh nghiệp; có giải pháp thúc đẩy ứng dụng khoa học, công nghệ. Chỉ có đổi mới sáng tạo mới tạo ra giá trị gia tăng đột phá và có thể tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Muốn vậy phải có kênh, nguồn vốn, chính sách cho khởi nghiêp sáng tạo và phải chấp nhận rủi ro vì theo thống kê chỉ có khoảng 6% ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo thành công còn 94% là thất bại nhưng nếu thành công thì mang lại lợi ích và giá trị gia tăng rất lớn.

Theo đại biểu, ba vấn đề trên không mới, song nó đã được minh chứng ở nhiều quốc gia, quan trọng là triển khai thực hiện. Tụt hậu về kinh tế, nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình là do chúng ta chưa đột phá thành công các vấn đề cốt lõi của tăng trưởng theo chiều sâu và là căn nguyên dẫn đến chúng ta tăng trưởng nhanh nhưng chưa hóa rồng, hóa hổ…

Đại biểu Nguyễn Thanh Hiền (Nghệ An). Ảnh VGP/Nhật Bắc

Tinh thần đổi mới chưa được hưởng ứng toàn diện, đầy đủ

Đại biểu Nguyễn Thanh Hiền (Nghệ An): Điều đáng lo ngại là, tinh thần kiến tạo, đổi mới của Chính phủ chưa được hưởng ứng, thực hiện một cách đầy đủ, toàn diện trong toàn hệ thống.

Vẫn còn tổ chức, cá nhân trong bộ máy công quyền, thiết chế công sợ sai, sợ chịu trách nhiệm, vì vậy trong thực hiện có lợi cho cá nhân, an toàn, đùn đẩy trách nhiệm.

Những tồn tại này tuy không mới nhưng đang có xu hướng ngày càng nhiều hơn. Thực trạng này đang là lực cản lớn trong sự phát triển đất nước của chúng ta, cần được quan tâm và có những giải pháp khắc phục đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở.

Đại biểu cho rằng, cùng với việc tăng cường kiểm tra, xử lý thông tin phản ánh từ cơ sở, kịp thời điều chỉnh ngay những bất cập, chồng chéo trong văn bản pháp luật, cần có cơ chế, chính sách để khuyến khích những cán bộ dám nghĩ dám làm trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ. 

Từ thực tế có những vụ việc thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan nhà nước nhưng đến khi vụ việc bị phát hiện, phản ánh hoặc xảy ra sự cố, gây thiệt hại về người, tài sản thì mới được quan tâm tuyên truyền, đại biểu kiến nghị, Chính phủ cần tăng cường quản lý, tránh tình trạng "mất bò mới lo làm chuồng" đang được tái diễn trên nhiều ngành, lĩnh vực như xây dựng cơ bản, quản lý đất đai, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, môi trường, giáo dục đào tạo...

Nghiên cứu, tổ chức bộ máy phù hợp

Cũng theo đại biểu, Nguyễn Thanh Hiền, qua hơn 30 năm đổi mới nhưng đến nay chúng ta vẫn chưa tổ chức được bộ máy phù hợp, đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước.

Chúng ta đã nhiều lần sắp xếp bộ máy quản trị, các ngành, lĩnh vực. Bên cạnh những kết quả tích cực vẫn còn tình trạng thay đổi về mô hình, tổ chức còn thiếu khoa học dẫn đến tình trạng tách ra, nhập vào thực hiện liên tục trong khi chức năng, nhiệm vụ không có sự thay đổi lớn, một số sự sáp nhập còn được thực hiện một cách cơ học.

Đại biểu đề nghị, Quốc hội, Chính phủ cần quan tâm nghiên cứu đầy đủ, toàn diện, khoa học và tổ chức bộ máy phù hợp. Thời điểm này hết sức quan trọng để chúng ta tập trung khắc phục, xử lý những vấn đề trên. 

Đại biểu Dương Minh Ánh (Hà Nội).

Văn hóa là gốc rễ của mọi vấn đề

Đại biểu Dương Minh Ánh (Hà Nội) cho rằng, trong năm qua, lĩnh vực văn hóa đã đạt được những thành tựu đáng kể nhưng xét về tổng thể, văn hóa chưa được coi trọng tương xứng với tiềm lực kinh tế đang phát triển của đất nước.

Theo đại biểu, văn hóa là gốc rễ của mọi vấn đề. Với một đất nước đang trên đà phát triển như nước ta lại càng cần phải coi trọng và tập trung nguồn lực đầu tư cho văn hóa.

Đại biểu đề nghị Chính phủ ưu tiên bố trí tăng cường nguồn ngân sách tu bổ các công trình văn hóa, bảo đảm phát huy giá trị di sản văn hóa; có giải pháp quản lý chặt chẽ, thận trọng hơn đối với việc cấp phép phát hành các tác phẩm điện ảnh, các ấn phẩm; chỉ đạo các bộ ngành địa phương nghiên cứu kỹ sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập, tránh sắp xếp cơ học, nóng vội, duy ý chí.

Bên cạnh đó, đại biểu Dương Minh Ánh cũng đề nghị Chính phủ lắng nghe ý kiến của cử tri lĩnh vực giáo dục và nghiên cứu hoàn thiện phương thức thi THPT quốc gia trong thời gian tới...

Đại biểu Hoàng Văn Trà (Phú Yên). Ảnh VGP/Nhật Bắc

Nếu khơi thông các điểm nghẽn, chắc chắn kết quả thu được sẽ ấn tượng hơn

Cho rằng các hạn chế và nguyên nhân đã được nêu ra trong báo cáo của Chính phủ cơ bản là đầy đủ, thẳng thắn và trách nhiệm, đại biểu Hoàng Văn Trà (Phú Yên) đề nghị Chính phủ sớm có giải pháp khả thi và quyết liệt trong khắc phục, khơi thông các điểm nghẽn đang kìm hãm sự phát triển.

Theo đại biểu: “Nếu tiến độ thực hiện tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công tốt hơn, khai thác sử dụng các nguồn lực cho phát triển như đất đai, tài nguyên khoáng sản và tài sản công hiệu quả hơn, các công trình đầu tư từ vốn ngoài ngân sách nhất là các dự án về hạ tầng, giao thông được triển khai xây dựng và khai thác đúng kế hoạch thì chắc chắn kết quả thu được còn cao hơn, ấn tượng hơn”.

Quy định rõ trách nhiệm trong xây dựng VBQPPL

Đề cập đến hạn chế, tồn tại trong xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện đưa pháp luật vào cuộc sống, đại biểu cho rằng, có thể nói đây vừa là hạn chế, tồn tại nhưng cũng là nguyên nhân làm ảnh hưởng đến sự chỉ đạo, điều hành đến phát triển kinh tế, quản lý xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, trật tự an toàn xã hội…

Đại biểu kiến nghị, trong định hướng nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong năm 2020, Quốc hội, Chính phủ cần tập trung đầu tư hơn cả về nhân lực và vật lực để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng làm luật, xây dựng các văn bản hướng dẫn thi hành.

Đồng thời, cũng cần có quy định rõ và cụ thể hơn về thẩm quyền, trách nhiệm và chế tài xử lý vi phạm trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Chính phủ phải có giải pháp hữu hiệu, khả thi để xây dựng được đội ngũ cán bộ công chức chuyên nghiệp, ngang tầm nhiệm vụ, thu hút được những người có bản lĩnh, trí tuệ, có tâm, có tầm vào khu vực công; có cơ chế chính sách, khung pháp lý để những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm được trọng dụng và có môi trường tốt để hoạt động, sáng tạo và yên tâm làm việc, cống hiến.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc (Thái Bình).

Chúng ta đã có một năm thành công!

Theo đại biểu Vũ Tiến Lộc (Thái Bình), Khẳng định, chúng ta đã có một năm thành công! Cả 12 chỉ tiêu kinh tế xã hội đã hoàn thành. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiềm chế dưới 3%. Thất nghiệp dưới 4%. Tăng trưởng ước đạt 6,8% cho cả năm. Trên 130.000 doanh nghiệp thành lập mới. Đầu tư xã hội được mở rộng. Chất lượng tăng trưởng được cải thiện.

Năm 2019 là năm đầu tiên động lực tăng trưởng chính đã đến từ khu vực chế biến, chế tạo. Tỷ trọng xuất khẩu và đầu tư của khu vực kinh tế tư nhân trong nước cũng tăng lên…

Việt Nam duy trì được tốc độ tăng trưởng cao nhất ASEAN và nằm trong nhóm các nền kinh tế tăng trưởng tốt nhất ở châu Á. Đây là những thành quả rất quan trọng và không dễ dàng. 

Nếu không cải cách mạnh mẽ chúng ta sẽ tụt lại phía sau!

Trước những diễn biến không thuận của tình hình kinh tế thế giới và trong nước, đại biểu cho rằng, để duy trì được nhịp độ tăng trưởng 6,8%, đồng thời cải thiện được chất lượng tăng trưởng trong năm tới là rất gian nan.

Theo đại biểu, động lực chính để bảo đảm cho sự tăng trưởng là nâng cao sức cạnh tranh của cộng đồng doanh nghiệp. 

Vì vậy, sự đồng cam cộng khổ của cả hệ thống chính trị, của cả người lao động với doanh nghiệp để duy trì và phát triển sản xuất kinh doanh là rất quan trọng… Nếu không cải cách mạnh mẽ chúng ta sẽ tụt lại phía sau!

“Khoác tấm áo pháp lý mới cho hộ kinh doanh”

Góp ý giải pháp phát triển của hộ kinh doanh, đại biểu cho rằng, về bản chất thì hộ kinh doanh cá thể chính là một loại hình doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ nhưng do chưa được định danh rõ ràng về mặt pháp lý, nên với bên ngoài, hộ kinh doanh bị hạn chế về quyền kinh doanh…

Đại biểu cho rằng chúng ta không thể xóa bỏ hộ kinh doanh, không thể ép buộc hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, mà chỉ có thể khoác tấm áo pháp lý mới cho hộ kinh doanh: Đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp với những quy định pháp lý tối giản nhưng minh bạch, bảo đảm sự bình đẳng của hộ kinh doanh với các loại hình doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa.

Theo đại biểu, chỉ có như vậy mới: Góp phần thúc đẩy sự phát triển có hiệu quả của hộ kinh doanh trong nền kinh tế nước ta và cũng là để bảo đảm thực thi một nguyên tắc nền tảng trong Hiến pháp là quyền và nghĩa vụ của mỗi công dân và tổ chức phải được quy định trong văn bản luật.

Đại biểu Lưu Thành Công (Vĩnh Long). Ảnh VGP/Nhật Bắc

Rào cản lớn nhất là sự ngăn cách thông tin

Cho rằng rào cản lớn nhất trong sản xuất nông nghiệp hiện nay là sự ngăn cách thông tin giữa người sản xuất và thị trường, đại biểu Lưu Thành Công (Vĩnh Long) đề nghị Chính phủ quan tâm nhiều hơn đến việc cung cấp thông tin sản xuất nông nghiệp cho nông dân.

Theo ông, trở ngại lớn nhất đối với nông dân hiện nay không phải vốn, không phải kỹ thuật canh tác mà là chính là thông tin về thị trường. Nông dân hiện nay chỉ nhận thông tin từ đại lý thu mua, thương lái, không hề có một tư vấn nào khác về thị trường nên họ không biết chính xác cách thức sản xuất của mình có đúng quy luật thị trường hay không.

 “Chừng nào thông tin chính thống về giá cả thị trường chưa đến với nông dân thì bi kịch tiêu thụ hàng nông sản sẽ tiếp diễn, không bao giờ chấm dứt”, đại biểu nhấn mạnh và đề nghị, các ngành bằng mọi cách đưa thông tin đến tận người dân để họ quyết định vật nuôi, cây trồng cho đáp ứng nhu cầu thị trường.

Khuyến khích tập trung ruộng đất 

Một rào cản thứ hai trong sản xuất nông nghiệp được đại biểu Lưu Thành Công đề cập là tích tụ và tập trung ruộng đất. Ông cho rằng, cần phân biệt rõ tích tụ ruộng đất và tập trung ruộng đất. Tích tụ ruộng đất gắn hẳn với chuyển nhượng quyền sở hữu đất, người nông dân sẽ mất quyền sở hữu, sử dụng. Quản lý nhà nước hiện nay là cấm tích tụ ruộng đất để đầu cơ, kinh doanh.

Ngược lại làm sao khuyến khích mô hình tập trung ruộng đất, liên kết các mảnh đất khác nhau của nhiều người để cùng khai thác. Hiện nay tập trung ruộng đất ở nước ta khá phổ biến, nông dân đồng tình.

Theo đại biểu, đây là mô hình tiến bộ, nhân bản nhất, giải quyết tâm lý sở hữu đất của nông dân. Nông dân có thể yên tâm vì mình vẫn sở hữu đất, trong khi có thể tập trung canh tác quy mô lớn.

Nhiều quốc gia đã thực hiện thành công mô hình này. Chúng ta cần khuyến khích mô hình tập trung ruộng đất theo quy mô phù hợp năng lực, trình độ sản xuất hiện nay do một nông dân, hợp tác xã đứng lại thuê để canh tác.

Đại biểu đề nghị nhà nước cần có chính sách đặc thù, ưu đãi  cho loại hình này. Nếu rào cản này được tháo gỡ sẽ tác động lớn đến nông nghiệp như giúp dễ tiếp cận công nghệ mới, tập trung ruộng đất, sản xuất giá trị cao.

Quốc hội dành 2 ngày để thảo luận về KTXH và ngân sách nhà nước. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Năm thứ hai liên tiếp đạt và vượt toàn bộ 12 chỉ tiêu chủ yếu

Theo báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2019; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2020.   

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, dự kiến chúng ta sẽ hoàn thành toàn diện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2019, là năm thứ 2 liên tiếp đạt và vượt toàn bộ 12 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó 5 chỉ tiêu vượt kế hoạch. Tăng trưởng kinh tế vượt mục tiêu đề ra trong khi vẫn duy trì ổn định kinh tế vĩ mô vững chắc hơn, lạm phát được kiểm soát tốt và các cân đối lớn của nền kinh tế được củng cố, mở rộng. Đời sống của nhân dân trên mọi miền đất nước đều chuyển biến rõ nét. Thế và lực của ta không ngừng được củng cố; uy tín quốc tế được nâng lên.

Sau 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cơ đồ đất nước ta chưa bao giờ có được như ngày hôm nay - như lời đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã phát biểu, góp phần quan trọng tạo sự phấn khởi, củng cố niềm tin của các tầng lớp nhân dân trong toàn xã hội và cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư trong nước, quốc tế.

Những kết quả quan trọng, toàn diện đạt được là rất ấn tượng trong bối cảnh đất nước gặp nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là tác động, ảnh hưởng lớn của tình hình thế giới, khu vực và thiên tai, dịch bệnh; tiếp tục khẳng định đường lối đúng đắn của Đảng, Nhà nước trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành đất nước và cũng là minh chứng rõ nét của tinh thần đoàn kết, nỗ lực vượt khó, đổi mới, sáng tạo và ý chí quyết tâm phấn đấu vươn lên của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta.

Các tổ chức quốc tế uy tín và nhiều quốc gia, đối tác đánh giá cao và khẳng định Việt Nam tiếp tục là một điểm sáng trong khu vực, toàn cầu. Nước ta được xếp thứ 8 trong số các nền kinh tế tốt nhất thế giới để đầu tư năm 2019, tăng 15 bậc so với năm 2018. Diễn đàn Kinh tế Thế giới đánh giá năng lực cạnh canh của Việt Nam cải thiện vượt bậc trên cả 3 trụ cột thể chế, cơ sở hạ tầng và kỹ năng, xếp thứ 67/141 quốc gia, vùng lãnh thổ, tăng 10 bậc so với năm 2018.

Tăng GDP thuộc nhóm đầu khu vực và thế giới

Báo cáo nêu rõ một số kết quả nổi bật sau:

Trước hết, tăng trưởng kinh tế đạt khá cao, năng suất lao động và chất lượng tăng trưởng tiếp tục được cải thiện; kinh tế vĩ mô ổn định vững chắc hơn. Tốc độ tăng GDP cả năm ước đạt trên 6,8%, thuộc nhóm các nước tăng trưởng cao hàng đầu khu vực, thế giới.

Kết quả này thể hiện nỗ lực, cố gắng rất lớn của các cấp, các ngành và cả nước trong khi khu vực nông nghiệp chịu ảnh hưởng bất lợi của dịch tả lợn châu Phi và nắng nóng, hạn hán; giá nhiều nông sản giảm mạnh; thị trường xuất khẩu nhiều mặt hàng chủ lực gặp khó khăn.

Năng suất lao động tăng 5,9%; đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đạt 42,7%.

Mô hình tăng trưởng chuyển dịch tích cực, giảm dần phụ thuộc vào khai khoáng và tăng tín dụng; đóng góp của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng tăng.

Nhiều địa phương nỗ lực phấn đấu vươn lên, thu hút mạnh các nguồn lực, đạt tốc độ tăng trưởng cao, đóng góp quan trọng cho kết quả chung của cả nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành thảo luận.

Vốn đầu tư nước ngoài đạt kỷ lục

Theo báo cáo, trong điều kiện thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế biến động mạnh, chúng ta vẫn duy trì được nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định vững chắc.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) dưới 3%, thấp hơn mục tiêu đề ra. Thị trường tài chính, tiền tệ và tỷ giá được điều hành chủ động, linh hoạt và duy trì ổn định phù hợp; dự trữ ngoại hối đạt khoảng 73 tỷ USD.

Hệ số tín nhiệm quốc gia được nâng hạng từ BB- lên BB với triển vọng “tích cực”.

Tổng thu NSNN vượt 3,3% dự toán; tỷ trọng chi đầu tư phát triển tăng, đạt 26,6%; bội chi NSNN khoảng 3,4% GDP; nợ công giảm còn 56,1% GDP (năm 2016 là 64,6% GDP).

Tập trung tháo gỡ khó khăn nhiều mặt nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án kết cấu hạ tầng trọng điểm. Huy động được nhiều nguồn lực cho đầu tư phát triển, nhất là đầu tư tư nhân với nhiều dự án lớn được triển khai mạnh mẽ.

Tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội ước khoảng 33,8% GDP; tỷ trọng đầu tư của khu vực ngoài nhà nước tăng lên 45,3%, theo đúng định hướng tăng cường thu hút các nguồn lực xã hội.

Vốn đầu tư nước ngoài thực hiện 9 tháng đạt 14,2 tỷ USD, cao nhất từ trước đến nay.

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu suy giảm, xuất khẩu vẫn tăng khoảng 7,9%; xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước tăng mạnh; xuất siêu năm thứ tư liên tiếp. Xử lý nghiêm nhiều vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại.

Sản xuất công nghiệp tăng mạnh; xây dựng NTM đạt kết quả vượt bậc

Cơ cấu lại nền kinh tế thực chất hơn; các ngành, lĩnh vực chủ yếu vẫn phát triển ổn định, tích cực trong bối cảnh khó khăn.

Sản xuất công nghiệp tăng mạnh; trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò động lực tăng trưởng kinh tế. Bảo đảm an ninh năng lượng; phát triển mạnh các dự án năng lượng tái tạo.

Khu vực nông nghiệp phát triển ổn định; xây dựng và đưa vào hoạt động nhiều nhà máy chế biến lớn; xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt trên 41 tỷ USD.  Xây dựng nông thôn mới đạt kết quả vượt bậc, đến cuối năm có khoảng 53 - 54% số xã và 110 huyện đạt chuẩn, hoàn thành trước thời hạn gần 2 năm.

Khu vực dịch vụ duy trì đà tăng khá cao; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng khoảng 11,5 - 12%; thương mại điện tử tăng mạnh. Khách quốc tế ước đạt 18 triệu lượt, tăng 16,1%. Cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu đạt kết quả tích cực; tỷ lệ nợ xấu nội bảng còn 1,91%; bảo đảm an toàn hệ thống.

Thực hiện nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước (DNNN); tập trung xử lý các dự án, doanh nghiệp thua lỗ, thất thoát lớn, trong đó có dự án bước đầu có lãi và một số dự án từng bước khắc phục khó khăn, vận hành trở lại.

Gắn kết hài hòa giữa phát triển kinh tế với văn hóa xã hội

Bên cạnh đó, môi trường kinh doanh tiếp tục được cải thiện. Tập trung đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính, tiết giảm chi phí, hỗ trợ tiếp cận thị trường và các nguồn lực; 

Khoa học công nghệ được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực; hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia phát triển mạnh; tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển kết cấu hạ tầng, đô thị và thúc đẩy liên kết vùng; 

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội được chú trọng, cơ bản gắn kết hài hòa với phát triển kinh tế, chất lượng cuộc sống của nhân dân tiếp tục được cải thiện rõ rệt;

Nhận thức về trách nhiệm bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu và sử dụng hiệu quả, bền vững các nguồn tài nguyên có những chuyển biến mạnh mẽ; 

Công tác xây dựng thể chế, cải cách hành chính được đẩy mạnh; phòng, chống tham nhũng, lãng phí được triển khai quyết liệt; 

Quốc phòng, an ninh được tăng cường; trật tự an toàn xã hội được giữ vững; các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh; 

Công tác thông tin truyền thông được đẩy mạnh, góp phần tạo đồng thuận xã hội; công tác phối hợp giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị tiếp tục được tăng cường.

Mục tiêu tổng quát năm 2020

Về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2020, báo cáo đặt mục tiêu tổng quát: Tập trung ổn định kinh tế vĩ mô; kiểm soát lạm phát; nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Đẩy mạnh đổi mới, hoàn thiện thể chế, khơi thông nguồn lực; tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, thuận lợi. Thúc đẩy mạnh mẽ cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng; đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án quan trọng quốc gia, công trình trọng điểm; phát huy vai trò của các vùng kinh tế trọng điểm, các đô thị lớn.

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững.

Gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường với củng cố quốc phòng, an ninh. Chú trọng các lĩnh vực văn hóa, xã hội; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

Tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. Tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy; tinh giản biên chế; cải cách hành chính, cải cách tư pháp, nâng cao hiệu lực, hiệu quả chỉ đạo điều hành và thực thi pháp luật. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, phòng chống tham nhũng, lãng phí.

Làm tốt công tác thông tin truyền thông, tạo đồng thuận xã hội. Củng cố quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế, thực hiện tốt vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020,  Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2020 - 2021; giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia và môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển; nâng cao uy tín và vị thế của nước ta trên trường quốc tế.

Bức tranh KTXH 2019

Năm 2020, phấn đấu GDP tăng khoảng 6,8%

Chính phủ dự kiến một số chỉ tiêu chủ yếu năm 2020 như sau:

Về kinh tế: Tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng khoảng 6,8%; tốc độ tăng giá tiêu dùng bình quân dưới 4%; tổng kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 7%; tỷ lệ nhập siêu so với tổng kim ngạch xuất khẩu dưới 3%; tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội khoảng 33 - 34% GDP.

Về xã hội: Tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều) giảm 1 - 1,5%, riêng các huyện nghèo giảm 4%; tỷ lệ thất nghiệp của lao động trong độ tuổi ở khu vực thành thị dưới 4%; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt khoảng 65%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ đạt khoảng 25%; số giường bệnh trên một vạn dân (không tính giường trạm y tế xã) đạt 28 giường bệnh; tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế đạt 90,7%.

Về môi trường: Tỷ lệ khu công nghiệp, khu chế xuất đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường đạt 90%; tỷ lệ che phủ rừng đạt 42%.

10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu

Để thực hiện những mục tiêu nêu trên, báo cáo nhấn mạnh các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Tập trung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo mọi thuận lợi thúc đẩy phát triển KTXH. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo hướng đồng bộ, hiện đại, hội nhập. Đổi mới cơ chế huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực; phát triển đồng bộ các loại thị trường; tiếp tục khơi thông và tạo ra những động lực tăng trưởng mới. Cải thiện mạnh mẽ môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, phấn đấu sớm vào nhóm các nước dẫn đầu ASEAN, nâng cao hơn nữa các chỉ số xếp hạng quốc tế. Tiếp tục rà soát, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, hoàn thiện và thực thi hiệu quả các cơ chế, chính sách. Tăng cường công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình và có cơ chế kiểm soát quyền lực hiệu quả.

Tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, tạo nền tảng cho phát triển nhanh và bền vững. Điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng; phối hợp đồng bộ, hiệu quả với chính sách tài khóa và các chính sách khác. Nâng cao chất lượng tín dụng, tập trung cho các lĩnh vực ưu tiên. Điều hành lãi suất, tỷ giá linh hoạt, phấn đấu tăng dự trữ ngoại hối nhà nước. Tăng cường kỷ luật tài chính - NSNN; đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công; triệt để tiết kiệm chi thường xuyên; bảo đảm công khai, minh bạch. Kiểm soát chặt chẽ bội chi NSNN; quản lý, sử dụng hiệu quả nợ công, tài sản công; thúc đẩy phát triển thị trường chứng khoán. Thực hiện lộ trình giá thị trường phù hợp đối với điện và các dịch vụ công thiết yếu. Mở rộng, đa dạng hóa thị trường; áp dụng hiệu quả các biện pháp phòng vệ phù hợp với cam kết quốc tế; phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, xuất xứ hàng hóa. Chủ động giải quyết hài hòa quan hệ với các đối tác lớn. Phát huy mạnh mẽ vai trò của thị trường trong nước, thúc đẩy thương mại điện tử.

 Đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế mạnh mẽ, thực chất hơn. Tiếp tục thực hiện hiệu quả các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ chiều rộng sang chiều sâu dựa vào tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động và hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng và phát huy các nguồn lực của nền kinh tế; tạo đột phá trong việc xây dựng nền tảng phát triển kinh tế số. Tập trung tháo gỡ khó khăn, thực hiện hiệu quả Luật quy hoạch và các quy định pháp luật liên quan.

Khắc phục hiệu quả những hạn chế, tồn tại và có giải pháp thúc đẩy mạnh mẽ hơn các trọng tâm cơ cấu lại về đầu tư công, các tổ chức tín dụng và DNNN. Thực hiện nghiêm việc cơ cấu lại, cổ phần hóa, thoái vốn DNNN theo lộ trình, bảo đảm công khai, minh bạch và nâng cao hiệu quả hoạt động; phát huy vai trò của Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Xử lý kiên quyết, dứt điểm các dự án, doanh nghiệp thua lỗ, kém hiệu quả. Đẩy mạnh đổi mới đơn vị sự nghiệp công lập theo tinh thần Nghị quyết Trung ương. Tạo môi trường thuận lợi, cạnh tranh, khuyến khích khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và phát triển mạnh kinh tế tư nhân. Hỗ trợ hiệu quả kinh tế tập thể, doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Đẩy mạnh cơ cấu lại giữa các ngành và nội ngành dựa vào lợi thế so sánh và tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ; tập trung phát triển những ngành công nghiệp mũi nhọn, có tiềm năng, lợi thế, giá trị gia tăng cao, sử dụng nhiều lao động; tăng tỷ trọng các ngành chế biến, chế tạo. Phát triển mạnh công nghiệp hỗ trợ, tăng cường kết nối với các doanh nghiệp FDI; tham gia ở mức cao hơn, sâu hơn trong chuỗi giá trị khu vực, toàn cầu. Thúc đẩy phát triển nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao gắn với xây dựng nông thôn mới, phấn đấu khoảng 58% số xã đạt chuẩn. Sử dụng linh hoạt diện tích đất trồng lúa, chuyển đổi sang sản xuất nông nghiệp khác có hiệu quả, thu nhập cao hơn. Kiên quyết chấm dứt tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp, không quản lý và khai báo. Phát triển mạnh các ngành dịch vụ, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh, chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ, nhất là du lịch. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách, nâng cao chất lượng quy hoạch để thúc đẩy mạnh mẽ các vùng kinh tế trọng điểm, liên kết vùng và phát huy vai trò động lực của các đô thị lớn. Phát triển mạnh kinh tế biển theo tinh thần Nghị quyết Trung ương.

Huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, đẩy mạnh xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng và phát triển đô thị. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng các tuyến đường sắt đô thị, đường bộ cao tốc Bắc - Nam, Cảng hàng không quốc tế Long Thành và thực hiện các dự án quan trọng, cấp bách, có tính kết nối và lan tỏa vùng, miền. Phát triển hạ tầng số trên nền tảng công nghệ thông tin đồng bộ, hiện đại. Đồng hành cùng thế giới đưa mạng 5G vào hoạt động với thiết bị sản xuất trong nước; phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái số Việt với các nền tảng dùng chung, các dịch vụ, mô hình kinh doanh mới; từng bước tiến đến làm chủ các công nghệ nền tảng cho chuyển đổi sang nền kinh tế số. Tháo gỡ những điểm nghẽn, phát triển đô thị thông minh, hiện đại. Đa dạng hoá các hình thức huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực xã hội, thúc đẩy thu hút mạnh mẽ đầu tư tư nhân, hoàn thiện pháp luật về đối tác công tư. Thu hút có chọn lọc và nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài theo tinh thần Nghị quyết 50 của Bộ Chính trị.

Tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực gắn với đổi mới sáng tạo và phát triển, ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại. Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu thị trường với số lượng, cơ cấu ngành nghề hợp lý; có cơ chế phù hợp thu hút, trọng dụng nhân tài. Phát triển mạnh mẽ thị trường khoa học công nghệ và phát huy vai trò của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo với doanh nghiệp là trung tâm; có cơ chế, chính sách vượt trội để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự là động lực chủ yếu của tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh theo tinh thần Nghị quyết 52 của Bộ Chính trị về chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Sớm đưa vào hoạt động Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia và các trung tâm khởi nghiệp. Có chính sách đột phá phát triển các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới, ứng dụng công nghệ cao; tăng cường bảo hộ sở hữu trí tuệ.

Chú trọng phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội và nâng cao đời sống nhân dân.Thực hiện tốt các chính sách người có công, bảo đảm an sinh xã hội, giải quyết việc làm, giảm nghèo bền vững. Tiếp tục mở rộng bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; bố trí nguồn NSNN và huy động các nguồn lực xã hội, tạo điều kiện để người dân vùng dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa tiếp cận và sử dụng hiệu quả các dịch vụ xã hội cơ bản, giảm nghèo và phát triển bền vững. Phát triển toàn diện, đồng bộ các lĩnh vực văn hóa, xã hội; phát huy những giá trị tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu những tinh hoa văn hoá nhân loại. Xử lý tốt mối quan hệ giữa kinh tế và văn hoá. Thực hiện tốt phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá". Tập trung khắc phục những hạn chế, tồn tại, tạo sự chuyển biến căn bản về giáo dục, đào tạo và dạy nghề. Nâng cao chất lượng giáo dục đại học, cao đẳng; làm tốt công tác thi cử; bảo đảm an ninh, an toàn, vệ sinh trường học; phòng chống xâm hại trẻ em. Nâng cao chất lượng dịch vụ y tế; tập trung chỉ đạo để sớm hoàn thành các bệnh viện tuyến trung ương, tuyến cuối; tăng cường công tác y tế dự phòng; giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em và bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Thực hiện tốt công tác chăm sóc người cao tuổi, giáo dục và bảo vệ trẻ em, vì sự tiến bộ của phụ nữ và phát triển thanh niên. Chú trọng thực hiện các chính sách dân tộc, tôn giáo. Tiếp tục đẩy mạnh phát triển thể dục, thể thao. Làm tốt công tác phòng, chống tệ nạn xã hội, nhất là tệ nạn ma túy.

Ưu tiên bố trí nguồn lực, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai; tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật đất đai, Luật bảo vệ môi trường; có giải pháp huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực từ đất đai, tài nguyên. Tăng cường hợp tác quốc tế về sử dụng bền vững nguồn nước sông Mê-kông; quản lý chặt chẽ, sử dụng hiệu quả và bảo đảm an ninh nguồn nước. Kiểm soát chặt chẽ nguồn xả thải; giảm thiểu rác thải nhựa; thu gom, tái chế chất thải rắn; đề cao trách nhiệm của doanh nghiệp và người dân; từng bước phát triển nền kinh tế tuần hoàn. Nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thiên tai; đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án ứng phó biến đổi khí hậu, sạt lở bờ sông, bờ biển.

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và quyết liệt phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, bảo đảm tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả gắn với cải cách tiền lương theo Nghị quyết Trung ương. Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp gắn với nâng cao năng lực quản lý, điều hành của các cấp, các ngành. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu. Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng Chính phủ điện tử và ứng dụng công nghệ thông tin trong các cơ quan trong hệ thống chính trị. Cắt giảm thực chất hơn thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tiếp tục triển khai quyết liệt công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí gắn với hoàn thiện thể chế, pháp luật.

Củng cố  tiềm lực quốc phòng, an ninh; giữ vững ổn định chính trị, xã hội; nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế. Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả nhiệm vụ quốc phòng, an ninh với phát triển KTXH. Đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động. Tăng cường các biện pháp phòng chống và đấu tranh triệt phá các loại tội phạm. Thực hiện đồng bộ các giải pháp bảo đảm an toàn giao thông và phòng chống cháy nổ. Kiên trì, kiên định đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; tiếp tục củng cố quan hệ với các nước, đối tác. Thực hiện tốt vai trò Chủ tịch ASEAN, Chủ tịch AIPA 41 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Tổ chức triển khai hiệu quả Hiệp định CPTPP và trình Quốc hội phê chuẩn các hiệp định thương mại, đầu tư với Liên minh châu Âu. Thực hiện tốt công tác người Việt Nam ở nước ngoài; tạo mọi thuận lợi để kiều bào ta tham gia, đóng góp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đẩy mạnh công tác thông tin, báo chí, truyền thông; phát triển hiệu quả, lành mạnh hệ thống báo chí; chủ động, kịp thời cung cấp và tiếp nhận thông tin phản ánh của doanh nghiệp, người dân, nhất là trong đấu tranh phòng chống suy thoái đạo đức, lối sống, tham nhũng, lãng phí; biểu dương nhân tố tích cực, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt. Ngăn chặn, xử lý kịp thời các thông tin xấu, độc trên mạng xã hội.

Phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các cơ quan của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và tổ chức, đoàn thể các cấp. Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước ở tất cả các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị; tổ chức thành công Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X. Phát huy hơn nữa ý thức trách nhiệm, tinh thần đổi mới sáng tạo và nỗ lực vượt khó, vươn lên của từng cán bộ, công chức, viên chức và từng người dân, doanh nghiệp đóng góp cho phát triển đất nước.

Trần Mạnh