Về đối tượng áp dụng Pháp lệnh ưu đãi người có công

Căn cứ các Pháp lệnh về người có công (26/2005/PL-UBTVQH11, 35/2007/PL-UBTVQH11, 04/2012/UBTVQH13) thì các cựu chiến binh có thời gian tham gia chiến đấu tại chiến trường Campuchia từ năm 1983 đến 1989 được tặng thưởng Huân chương chiến công hạng Nhất thuộc diện ưu đãi người có công với cách mạng vì đã tham gia kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế. 

Tuy nhiên cả 3 Pháp lệnh trên đều xác định căn cứ để xác nhận các đối tượng thuộc diện ưu đãi là phải có huân, huy chương kháng chiến. Trong khi đó, những huân huy chương này chỉ những đối tượng tham gia kháng chiến trước 1975 mới được thưởng (kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ). Như vậy, ngay khi ban hành các Pháp lệnh trên đây vô tình đã loại bỏ toàn bộ các đối tượng tham gia chiến tranh biên giới Tây Nam, chiến tranh biên giới phía Bắc và làm nghĩa vụ quốc tế ở Campuchia từ 1975 đến 1989.

Năm 2011, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định 62/2011/QĐ-TTg về việc trợ cấp một lần cho các đối tượng tham gia chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế hiện không hưởng lương hoặc trợ cấp từ ngân sách Nhà nước, và năm 2013 Chính phủ ban hành nghị định 31/2013/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng. Theo đó, chỉ những người có huân, huy chương kháng chiến, chiến thắng, hoặc quyết định trợ cấp một lần của Giám đốc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội mới thuộc diện ưu đãi người có công.

Ông Lai muốn được biết, những người đã tham gia chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa  vụ quốc tế sau năm 1975 và hiện đang hưởng lương, trợ cấp từ ngân sách nhà nước như trường hợp các cựu chiến binh đã nêu trên có phải là người có công với cách mạng không và căn cứ nào để xác nhận?

Về vấn đề này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trả lời như sau:

Hiện nay, Nhà nước chưa thực hiện việc tổng kết thành tích khen thưởng giai đoạn chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, biên giới Tây Nam sau năm 1975. Điều 2 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng quy định một trong những diện đối tượng được hưởng chế độ ưu đãi người có công gồm có người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế. Theo quy định tại Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng và các văn bản hướng dẫn thi hành thì các chính sách, chế độ đối với các diện đối tượng người có công với cách mạng được hiểu trong phạm vi “tham gia hoạt động cách mạng hoặc hoạt động kháng chiến” là căn cứ theo quá trình lịch sử đấu tranh cách mạng, thống nhất đất nước của dân tộc ta giai đoạn trước năm 1975. Tại Điều 30 của Pháp lệnh cũng quy định rõ diện đối tượng người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế là người tham gia kháng chiến được Nhà nước tặng Huân chương kháng chiến, Huy chương kháng chiến.

Vì vậy, Pháp lệnh ưu đãi người có công chưa có quy định đối với diện đối tượng trực tiếp tham gia chiến tranh bảo vệ tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế sau ngày 30/4/1975.

Về kiến nghị của ông, cơ quan chức năng sẽ tiếp tục nghiên cứu, báo cáo và trình cấp có thẩm quyền xem xét bổ sung chính sách trong thời gian thích hợp.

Chinhphu.vn