Bạch Thông phát huy kinh tế tập thể, nâng tầm sản phẩm OCOP

Với sự quyết liệt trong lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền và sự hưởng ứng của người dân, bức tranh kinh tế nông thôn của địa phương những năm gần đây đã có bước chuyển mình rõ rệt, hình thành các vùng sản xuất tập trung, mở rộng quy mô hợp tác xã (HTX) và tăng mạnh các sản phẩm đạt chứng nhận OCOP.

Chuyển dịch cơ cấu nông - lâm nghiệp tạo nền tảng phát triển

Là địa phương có thế mạnh về nông - lâm nghiệp, Bạch Thông xác định chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng hàng hóa là nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn hiện nay. Toàn xã có trên 2.800 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó 1.200 ha trồng lúa với năng suất trung bình 48 tạ/ha. Tổng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp đạt 125 tỷ đồng, tăng 1,2 lần so với năm 2020. Những con số này phản ánh cách làm mới của địa phương trong tổ chức sản xuất và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào canh tác.

Không chỉ tập trung vào cây lúa, xã chủ động mở rộng nhiều mô hình cây trồng có giá trị kinh tế cao như cam, quýt, ổi, bưởi, hồng không hạt… Nhiều hộ dân chuyển đổi diện tích lúa kém hiệu quả sang cây ăn quả, tạo nguồn thu ổn định hơn. Các chương trình trồng cây ăn quả, chăm sóc cây có múi theo tiêu chuẩn VietGAP đang giúp hình thành vùng sản xuất tập trung gắn với phát triển du lịch nông nghiệp.

Tại thôn Nà Pán, ông Lý Tiến Lợi là một trong những hộ tiêu biểu mạnh dạn chuyển đổi sang trồng cây ăn quả. Với hơn 2 ha cam, quýt, mỗi năm gia đình ông thu về trên 150 triệu đồng. Ông chia sẻ: "Trước đây làm lúa chỉ đủ ăn, nhưng giờ trồng cây ăn quả cho thu nhập cao hơn nhiều. Tôi mong xã tiếp tục hỗ trợ người dân về kỹ thuật cũng như liên kết tiêu thụ để giữ vững sản phẩm OCOP của địa phương".

Trong lĩnh vực chăn nuôi, Bạch Thông chú trọng phát triển theo hướng an toàn sinh học, kiểm soát dịch bệnh và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Các hộ duy trì ổn định đàn gia súc, gia cầm; diện tích mặt nước phục vụ nuôi trồng thủy sản được mở rộng, góp phần nâng cao tổng giá trị sản xuất toàn ngành.

Là xã có diện tích rừng lớn, Bạch Thông đặc biệt coi trọng công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Hiện xã có hơn 967 ha rừng trồng, nâng độ che phủ lên trên 75%. Từ lợi thế này, trên địa bàn hình thành 12 xưởng chế biến gỗ, vừa giải quyết việc làm, vừa tạo chuỗi giá trị từ nguyên liệu rừng trồng.

Đáng chú ý, người dân và các HTX đã phát triển mô hình trồng cây dược liệu dưới tán rừng như khôi nhung tía, chè hoa vàng diện tích 5,5 ha. Các mô hình này mang lại hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng. Chị Hoàng Thị Lan, thôn Bản Mún, cho biết: "Trồng chè hoa vàng dưới tán rừng ít sâu bệnh, chăm sóc không vất vả, giá lại ổn định. Có hộ thu gần 100 triệu đồng mỗi vụ".

Hợp tác xã phát triển mạnh, nâng cao giá trị sản phẩm OCOP

Phát triển kinh tế tập thể là trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển nông thôn của Bạch Thông. Hiện xã có 12 HTX hoạt động trong các lĩnh vực trồng trọt, chế biến nông sản, dịch vụ nông nghiệp… Các HTX đang trở thành "hạt nhân" liên kết sản xuất, tạo vùng nguyên liệu ổn định và nâng cao thu nhập cho người dân.

Trong những năm gần đây, nhiều HTX chuyển hướng hoạt động theo mô hình sản xuất an toàn, ứng dụng công nghệ, đầu tư bao bì, xây dựng thương hiệu. Cùng với đó, xã khuyến khích thành lập tổ hợp tác, liên kết sản xuất theo chuỗi, tạo nền tảng để tăng sức cạnh tranh cho nông sản địa phương.

HTX Nông nghiệp công nghệ cao BK Foods là một ví dụ. Trước khi HTX ra đời, người dân sản xuất nhỏ lẻ nên khó tiêu thụ. Khi HTX hoạt động, bà con được tập huấn kỹ thuật, sản xuất theo quy trình an toàn và ký hợp đồng bao tiêu ổn định. Chị Lê Thị Hương, Giám đốc HTX, chia sẻ: "Khi có vùng nguyên liệu chất lượng, chúng tôi thuận lợi hơn trong chế biến, xây dựng thương hiệu. Hiện HTX có 2 sản phẩm là trà hoa vàng và măng sấy được công nhận OCOP 3 sao".

Toàn xã hiện có 8 sản phẩm được công nhận OCOP, bao gồm trà hoa vàng, trà dược liệu, sâm bố chính khô, cam, quýt… Mỗi sản phẩm đều mang dấu ấn đặc trưng của địa phương, được người tiêu dùng đánh giá cao. Một số sản phẩm đã bước đầu vào hệ thống siêu thị và thị trường tỉnh lân cận, mở ra cơ hội phát triển ổn định và bền vững.

Bạch Thông đặt mục tiêu duy trì 12 HTX hoạt động hiệu quả, thành lập mới ít nhất 3 HTX trong nhiệm kỳ; tăng thêm 3 sản phẩm OCOP, hướng tới có 1 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao cấp tỉnh. Định hướng chung của xã là tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh thái; ưu tiên phát triển các loại cây có giá trị cao; đồng thời mở rộng rừng gỗ lớn phục vụ chế biến và xuất khẩu.

Chủ tịch UBND xã Hà Ngọc Việt cho biết: "Thời gian tới, xã tiếp tục thúc đẩy ứng dụng công nghệ trong sản xuất, chuyển đổi số trong hoạt động HTX; hỗ trợ quảng bá sản phẩm qua các sàn thương mại điện tử. Bạch Thông coi chương trình OCOP là giải pháp quan trọng để nâng cao giá trị nông sản. Cùng với đó, chúng tôi thu hút doanh nghiệp đầu tư, hoàn thiện hạ tầng sản xuất, hỗ trợ liên kết chuỗi và tiêu thụ sản phẩm để tạo nền tảng phát triển bền vững".

Song hành với phát triển kinh tế, địa phương chú trọng bảo vệ môi trường, giữ gìn văn hóa bản địa, từ đó tạo điều kiện để mở rộng du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng - lĩnh vực được xem là hướng phát triển đầy tiềm năng trong tương lai.

Nhìn từ thực tiễn có thể khẳng định, phát triển kinh tế tập thể gắn với sản phẩm OCOP đã trở thành động lực quan trọng giúp Bạch Thông đổi mới mô hình sản xuất, nâng cao thu nhập và xây dựng nông thôn mới nâng cao. Những kết quả đạt được đang mở ra hướng đi bền vững cho một vùng quê đang từng ngày thay đổi tích cực.

Thiện Tâm