Chính quyền địa phương 2 cấp Quảng Ngãi: Quyết liệt số hóa, gỡ vướng tận nơi

'Cầm tay chỉ việc' để tháo gỡ vướng mắc

Trên tinh thần quyết liệt cải cách, nâng cao hiệu quả phục vụ, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương đồng loạt triển khai nhiều giải pháp, bảo đảm mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vận hành thông suốt, ổn định.

Trọng tâm là việc hướng dẫn tổ chức trụ sở, ban hành quy chế vận hành và nhanh chóng đưa Trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã vào hoạt động ổn định, không để gián đoạn việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ của người dân, doanh nghiệp.

Ngay sau khi có chủ trương, UBND tỉnh đã khẩn trương khảo sát, bố trí địa điểm, chỉnh trang trụ sở, tận dụng tối đa thiết bị sẵn có và giao Sở KH&CN hỗ trợ nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin. Từ ngày 1/7/2025, toàn tỉnh đã đồng loạt đưa vào vận hành 96 Trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã, cơ bản bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị để tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính.

Theo ông Nguyễn Hoàng Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, tỉnh vẫn đang tiếp tục theo sát hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp, kịp thời khắc phục khó khăn, tháo gỡ vướng mắc. UBND tỉnh Quảng Ngãi đã thành lập các Tổ công tác hỗ trợ các địa phương.

Ông Nguyễn Hoàng Giang khẳng định, chính quyền địa phương hai cấp vẫn là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, đặc biệt, trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến gắn với người dân và doanh nghiệp.

Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Tấn Liêm cho biết, Sở là một trong những đơn vị nhận được nhiều yêu cầu hỗ trợ nhất từ các xã, đặc biệt trong việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.

Khó khăn lớn hiện nay, theo ông Liêm, là hạ tầng công nghệ ở một số xã miền núi còn yếu, trong khi trình độ và kỹ năng số của cán bộ chưa đồng đều. Để khắc phục, Sở KH&CN đã thành lập hai tổ công tác cơ động, mỗi tổ gần 20 thành viên, phối hợp chặt chẽ với VNPT và Viettel, trực tiếp lên xã hỗ trợ cơ sở.

Ông Liêm chia sẻ: “Chúng tôi làm việc theo phương châm 'cầm tay chỉ việc'. Khi xã nào có yêu cầu, tổ công tác sẽ lập tức lên đường, hướng dẫn từng thao tác và xử lý dứt điểm tại chỗ. Trong những trường hợp chưa thể đến kịp, chúng tôi hỗ trợ trực tuyến qua video call.”

Nhờ cách làm linh hoạt này, nhiều vướng mắc tại cơ sở được giải quyết nhanh chóng, không để tồn đọng. Hình ảnh những chuyến xe công tác lên tận xã, có mặt kịp thời khi cơ sở cần, vừa tạo niềm tin cho chính quyền cấp xã, vừa bảo đảm hoạt động hành chính công thông suốt, góp phần làm cho tiến trình số hóa đi vào thực chất.

Cùng với đó, hệ thống truyền hình trực tuyến phục vụ họp liên cấp đã được triển khai, giúp rút ngắn thời gian chỉ đạo điều hành. Đến nay, các hoạt động giải quyết thủ tục hành chính, quản lý văn bản, triển khai chữ ký số và bảo đảm an toàn thông tin tại Quảng Ngãi cơ bản ổn định, phục vụ hiệu quả người dân và doanh nghiệp.

Cải tiến quy trình, chuẩn hóa dịch vụ công

Để tối ưu hóa vận hành, Quảng Ngãi đã cấu hình lại toàn bộ quy trình nội bộ, bảo đảm 100% thủ tục hành chính của tỉnh được kết nối, liên thông với Cổng Dịch vụ công Quốc gia và Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh. Nhờ đó, dữ liệu từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã tự động điền vào hồ sơ, giảm thao tác thủ công, tiết kiệm thời gian cho cán bộ và người dân.

Tỉnh cũng đang triển khai biểu mẫu điện tử (eForms) cho 30 dịch vụ công thiết yếu, phát sinh nhiều hồ sơ nhất. Các đơn vị được giao nhiệm vụ tiếp tục rà soát, cải tiến biểu mẫu để tăng tính thân thiện, dễ sử dụng.

Trong tháng 7–8/2025, Quảng Ngãi đã cấp mới hơn 500 chứng thư số, thay đổi thông tin cho 4.000 thiết bị, mở khóa khoảng 400 thiết bị; tổ chức tập huấn chữ ký số. Tính đến nay, toàn tỉnh có hơn 15.200 chứng thư số đang hoạt động, cơ bản đáp ứng yêu cầu ký số văn bản, số hóa hồ sơ và giải quyết thủ tục hành chính.

UBND tỉnh cũng tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng số, nghiệp vụ hành chính cho gần 800 cán bộ, công chức tại 96 xã, phường, đặc khu. Các sở ngành như KH&CN, Nông nghiệp, Tư pháp… tổ chức nhiều lớp tập huấn chuyên ngành, bảo đảm đội ngũ cơ sở có thể vận hành trơn tru.

Những nỗ lực tại Quảng Ngãi đã bước đầu cho thấy hiệu quả của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp gắn với chuyển đổi số giúp hồ sơ được xử lý nhanh hơn, người dân cùng doanh nghiệp tiếp cận dịch vụ thuận tiện hơn. 

Tuy nhiên, để số hóa thực sự đi vào chiều sâu và đạt tính đồng bộ từ cấp xã đến Trung ương, tỉnh Quảng Ngãi kiến nghị Trung ương sớm nâng cấp các hệ thống thông tin dùng chung; đồng bộ hóa trạng thái xử lý hồ sơ giữa các phần mềm chuyên ngành với hệ thống của tỉnh; đồng thời phân cấp, phân quyền cho địa phương trong việc khai thác, sử dụng dữ liệu, nhằm phát huy tối đa hiệu quả chuyển đổi số tại cơ sở.

Xây dựng nền tảng số chung

Mới đây, tại hội nghị giao ban công tác quý III với các Sở KH&CN, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh việc chuyển đổi số cần thực sự đi vào thực chất, nhanh chóng chuẩn hóa toàn bộ quy trình nội bộ lên môi trường số, tránh tình trạng hồ sơ “đi vòng” từ trực tuyến trở lại giấy tờ. 

Ông cũng nhấn mạnh ưu tiên số một hiện nay của ngành KH&CN là tháo gỡ vướng mắc trong giải quyết thủ tục hành chính khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, nhất là ở cấp xã.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, phân cấp, phân quyền không phải là Bộ "đẩy" hết trách nhiệm cho địa phương rồi đứng ngoài cuộc. Phân cấp, phân quyền cho địa phương phải đi kèm cơ chế và nguồn lực.

"Khi giao quyền cho địa phương, thì trung ương càng phải tập trung vào việc xây dựng nền tảng, chính sách và công cụ dùng chung", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Ngày 11/9, Bộ KH&CN đã ban hành Quyết định 2618/QĐ-BKHCN về Danh mục và kế hoạch triển khai các nền tảng số quốc gia, nền tảng số dùng chung cho ngành, lĩnh vực, vùng để các cơ quan, bộ, ngành, địa phương triển khai xây dựng, hoàn thiện, dùng chung từ Trung ương đến cấp cơ sở (cấp tỉnh và cấp xã nếu có nghiệp vụ đến cấp xã), tránh đầu tư trùng lặp, chồng chéo, lãng phí.

Theo đó, các nền tảng số dùng chung gồm 4 nhóm: Nền tảng số giải quyết thủ tục hành chính và tương tác với người dân, doanh nghiệp; nền tảng phục vụ quản trị và chỉ đạo, điều hành; nền tảng cung cấp dịch vụ hạ tầng cơ bản, dùng chung; nền tảng phục vụ nghiệp vụ chuyên ngành.

Các nền tảng này sẽ được xây dựng tập trung và dùng chung, sử dụng nguồn vốn Trung ương để đầu tư, mua sắm, thuê, duy trì, vận hành, bảo trì, đồng thời bảo đảm khả năng kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan từ Trung ương đến địa phương.

Thực tế tại Quảng Ngãi và nhiều địa phương cho thấy, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp không thể tách rời chuyển đổi số. Với sự vào cuộc mạnh mẽ từ Trung ương, cùng nỗ lực sáng tạo từ các địa phương, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp gắn với số hóa được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ then chốt, giúp chính quyền gần dân hơn, phục vụ thiết thực hơn và tạo nền tảng cho phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.

Thu Giang