Cơ quan nào xác định nguồn gốc đất thu hồi?

Theo phản ánh của ông Lê Thành Nhạn (Đắk Lắk), tại điểm a khoản 4 mục IV Phần II kèm theo Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ quy định trình tự, thủ tục thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư quy định:

"4. Điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm:

a) Đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi, các cơ quan có liên quan và người có đất thu hồi thực hiện việc điều tra, khảo sát, ghi nhận hiện trạng, đo đạc, kiểm đếm, thống kê, phân loại diện tích đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi; xác định nguồn gốc đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi;".

Tại điểm a khoản 2 Điều 17 Nghị định số 151/2025/NĐ-CP quy định:

"2. Cơ quan có chức năng quản lý đất đai có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về các nội dung quy định tại các nghị định chi tiết thi hành Luật Đất đai như sau:

a) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quy định tại khoản 3 Điều 3 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP...".

Như vậy, chưa có quy định cụ thể cơ quan nào chủ trì xác định nguồn gốc đất của các hộ gia đình, cá nhân trúng giải tỏa dự án khi Nhà nước thu hồi đất.

Ông Nhạn hỏi, vậy cơ quan nào chịu trách nhiệm xác định nguồn gốc đất của các hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất?

Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường trả lời vấn đề này như sau:

Tại khoản 2 Điều 86 Luật Đất đai (được hướng dẫn tại khoản 2 Điều 5 Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai) quy định:

"2. Đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bao gồm một hoặc các đơn vị, tổ chức sau đây:

a) Tổ chức phát triển quỹ đất;

b) Đơn vị, tổ chức khác có chức năng thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;

c) Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư...".

Tại điểm c khoản 2 Điều 87 Luật Đất đai quy định:

"c) Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi phối hợp với đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, các cơ quan có liên quan và người có đất thu hồi thực hiện việc điều tra, khảo sát, ghi nhận hiện trạng, đo đạc, kiểm đếm, thống kê, phân loại diện tích đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi; xác định nguồn gốc đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi;"

Tại điểm a khoản 4 mục IV Phần II Phụ lục I Nghị định số 151/2025/NĐ-CP quy định:

"a) Đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi, các cơ quan có liên quan và người có đất thu hồi thực hiện việc điều tra, khảo sát, ghi nhận hiện trạng, đo đạc, kiểm đếm, thống kê, phân loại diện tích đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi; xác định nguồn gốc đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi;".

Căn cứ quy định của pháp luật thì đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chủ trì, phối hợp với UBND cấp xã nơi có đất thu hồi, các cơ quan có liên quan và người có đất thu hồi thực hiện việc xác định nguồn gốc đất thu hồi và tài sản gắn liền với đất thu hồi.

Theo quy định tại khoản 5 Điều 21 Luật Đất đai năm 2024 thì UBND cấp xã có trách nhiệm quản lý nhà nước về đất đai tại địa phương nên có trách nhiệm cung cấp thông tin về hồ sơ địa chính liên quan đến thửa đất cho đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định.

Đề nghị ông nghiên cứu các quy định nêu trên và liên hệ với cơ quan có chức năng quản lý đất đai tại địa phương để được hướng dẫn cụ thể.

Chinhphu.vn