Hướng tới thực thi hiệu quả quyền dân chủ ở cơ sở của người dân

Kết quả nghiên cứu này được chia sẻ tại Tọa đàm chuyên đề "Thực hiện dân chủ cơ sở ở Việt Nam: Một số mô hình thực tiễn tốt và hàm ý chính sách" do Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) phối hợp với nhóm làm việc vì sự tham gia của người dân (PPWG) tổ chức tại Hà Nội, ngày 2/11. 

Tọa đàm nhằm góp phần phần thúc đẩy việc thực hiện dân chủ tại cơ sở thông qua rà soát một số mô hình thực tiễn tốt và rút ra một số hàm ý chính sách, đóng góp một số góc nhìn cho quá trình thảo luận dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở hiện nay.

Nghiên cứu cũng cho thấy để tham gia tích cực và hiệu quả, người dân cần được bảo đảm quyền tiếp cận thông tin một cách minh bạch. Điều này đặc biệt quan trọng với các nhóm công dân như người dân tộc thiểu số, người khuyết tật, và người cao tuổi. 

Bên cạnh đó, cần thể chế hóa trách nhiệm giải trình của cơ quan chính quyền các cấp cũng như bảo đảm quyền tham gia chủ động, tích cực của các tổ chức xã hội và báo chí trong việc hỗ trợ người dân thực thi quyền dân chủ ở cơ sở của mình.

Chia sẻ về kết quả nghiên cứu, ông Lê Quang Bình, Chủ tịch PPWG, cho biết: "Người dân rất quan tâm đến những vấn đề gần, sát với họ, muốn được tham gia giám sát và triển khai các công trình cơ sở hạ tầng ở thôn/bản; tham gia giám sát các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, đặc biệt ở vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số."

Ông Bình chia sẻ, thông qua nghiên cứu cả cán bộ cơ sở và người dân đều cho biết Nhà nước có nhiều chính sách tốt cho dân nhưng đơn vị triển khai lại thiếu trách nhiệm, dẫn đến lãng phí, thậm chí sai lầm. 

Chính vì vậy, người dân cần giám sát thái độ của cán bộ cung cấp dịch vụ công ở địa phương và việc thu chi ngân sách ở cấp xã. 

Nhà nước cần có những quy định pháp lý rõ ràng để đảm bảo quyền của người dân tham gia chủ động và tích cực vào công tác giám sát và chính quyền địa phương phải có trách nhiệm giải trình các lĩnh vực này.

Bà Diana Torres, Trợ lý Trưởng Đại diện thường trú, Trưởng phòng quản trị và tham gia của UNDP Việt Nam, chia sẻ tại tọa đàm: "Chúng tôi hy vọng rằng, những phát hiện từ nghiên cứu  đặc biệt là những mô hình thực tiễn tốt được nêu ra sẽ là dẫn cứ quan trọng và mang nhiều hàm ý chính sách và thực tiễn cho các cấp chính quyền từ Trung ương đến cơ sở, nhất là khi Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở được đưa vào thực thi sau khi Quốc hội phê chuẩn trong kỳ họp này".

Lê Sơn