Phê duyệt Kế hoạch triển khai các khuyến nghị của Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc về thực hiện Công ước ICCPR

Mục đích của Kế hoạch nhằm xác định rõ nội dung công việc, lộ trình thực hiện nhằm triển khai hiệu quả các khuyến nghị của Ủy ban Nhân quyền và các quy định của Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (Công ước ICCPR) gắn kết với quá trình hoàn thiện thể chế, pháp luật, nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật về các quyền dân sự và chính trị phù hợp với Hiến pháp và điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam; hướng đến những kết quả cụ thể và thực chất trong công tác bảo đảm và thúc đẩy quyền dân sự và chính trị tại Việt Nam.

Đồng thời, nâng cao hiệu quả điều phối, theo dõi và báo cáo việc thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban Nhân quyền, bảo đảm việc thực hiện đạt kết quả tốt phục vụ công tác báo cáo giữa kỳ và báo cáo quốc gia thực hiện Công ước ICCPR giai đoạn tiếp theo. Thúc đẩy hợp tác quốc tế, bảo đảm các yêu cầu đối ngoại, đối nội, bảo đảm an ninh quốc gia, an ninh chính trị nội bộ và tính chủ động trong quá trình triển khai thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban Nhân quyền.

Tăng cường hiệu quả thực thi các quy định pháp luật về quyền dân sự và chính trị

Kế hoạch đưa ra các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu như sau:

Tiếp tục rà soát quy định pháp luật và đề xuất phương án hoàn thiện nhằm thực hiện tốt hơn các quy định của Công ước ICCPR, trong đó chú trọng đánh giá tính tương thích giữa quy định tại các dự thảo luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội với các quy định của Công ước ICCPR. Nghiên cứu đề xuất hoàn thiện khuôn khổ pháp luật nhằm tiếp tục thực hiện tốt hơn các quy định của Công ước ICCPR, bao gồm các quy định về bảo đảm quyền dân sự và chính trị trong một số lĩnh vực, chống phân biệt đối xử và hạn chế quyền dân sự và chính trị.

Xây dựng và triển khai hiệu quả các Chương trình, Kế hoạch thúc đẩy thực hiện bình đẳng giới, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, Chương trình hành động quốc gia về Phụ nữ, hòa bình, an ninh; xóa bỏ định kiến, phân biệt đối xử với phụ nữ và các nhóm dễ bị tổn thương khác (trong đó lưu ý tới nhóm người khuyết tật, trẻ em, người dân tộc thiểu số, người đồng tính – song tính – chuyển giới – liên giới). Triển khai có hiệu quả các Chiến lược, Kế hoạch quốc gia có liên quan đến bảo đảm các quyền dân sự và chính trị như Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050; Chiến lược quốc gia phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đến năm 2030; Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030; Chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống ma túy đến năm 2030; Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030,...

Nâng cao hiệu quả tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo hướng thuận tiện, an toàn và tăng tỷ lệ giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến các vi phạm quyền dân sự và chính trị của các cá nhân để đảm bảo tốt hơn quyền khiếu nại, tố cáo. Tăng cường và nâng cao hiệu quả thi hành các quyền dân sự và chính trị trong hoạt động tố tụng hình sự, thi hành án hình sự. Thúc đẩy và nâng cao các hoạt động hỗ trợ bảo vệ các quyền dân sự và chính trị. Tăng cường chất lượng hoạt động hỗ trợ cho nạn nhân, bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm quyền dân sự và chính trị gây ra. Tăng cường và nâng cao hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát, thống kê, phân tách số liệu theo các tiêu chí như giới tính, dân tộc, tôn giáo... về tình hình thi hành các quyền dân sự và chính trị.

Thực hiện tuyên truyền, phổ biến tới người dân để nâng cao hiểu biết, nhận thức về các quyền dân sự, chính trị

Triển khai hiệu quả Đề án truyền thông về quyền con người ở Việt Nam (ban hành kèm theo Quyết định số 1079/QĐ-TTg ngày 14/09/2022 của Thủ tướng Chính phủ), trong đó tập trung vào Công ước ICCPR và kết quả thực thi (thành tựu và nỗ lực) ở Việt Nam, kết quả Phiên đối thoại với nội dung và hình thức phù hợp; nghiên cứu xây dựng các đề án, chương trình truyền thông, phổ biến các quy định pháp luật về quyền dân sự, chính trị.

Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến, đào tạo, bồi dưỡng nội dung Công ước ICCPR, các Bình luận chung, Báo cáo quốc gia lần thứ tư và tài liệu liên quan, Bản khuyến nghị của Ủy ban Nhân quyền tới các đối tượng phù hợp. Thực hiện tuyên truyền, phổ biến tới người dân (bao gồm cả người bị tạm giữ, tạm giam, phạm nhân, người đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc) để nâng cao hiểu biết, nhận thức về các quyền dân sự, chính trị.

Tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức về các quy định của Công ước ICCPR cho cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức, viên chức các cấp trong hệ thống chính trị; tiếp tục triển khai các hội nghị, hội thảo, tập huấn trên cơ sở Đề án đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân (ban hành kèm theo Quyết định số 1309/QĐ-TTg ngày 05/9/2017 của Thủ tướng Chính phủ).

Thực hiện cơ chế báo cáo, thông báo định kỳ về tình hình thực hiện Công ước ICCPR và khuyến nghị theo yêu cầu của Ủy ban Nhân quyền. Tăng cường hợp tác quốc tế để triển khai hiệu quả Công ước ICCPR và các khuyến nghị của Ủy ban Nhân quyền, trong đó có tham gia các Phiên họp của Ủy ban Nhân quyền, Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc và các cơ chế nhân quyền khác của Liên hợp quốc.

Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về cơ quan nhân quyền quốc gia (với nguồn lực tài chính và nhân lực phù hợp), làm cơ sở đưa ra các đề xuất phù hợp với điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội của Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong thực hiện Công ước ICCPR, các điều ước quốc tế khác về quyền con người và khả năng gia nhập các điều ước quốc tế có liên quan nhằm đảm bảo tốt hơn các quyền dân sự và chính trị.

Trước ngày 01/3/2026, các bộ, ngành, địa phương và cơ quan liên quan chủ động rà soát, xây dựng Kế hoạch triển khai

Trên cơ sở các nhiệm vụ được phân công, căn cứ phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao, các bộ, ngành, cơ quan liên quan và địa phương chủ động rà soát, xây dựng Kế hoạch thực hiện Quyết định này trước ngày 01/3/2026, gửi về Bộ Tư pháp để tổng hợp, theo dõi.

Trong quá trình thực hiện, các bộ, ngành, cơ quan có liên quan và các địa phương nghiên cứu các bình luận, khuyến nghị của Ủy ban Nhân quyền để thống nhất về nhận thức và khẩn trương triển khai các nội dung hoạt động trong Kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bảo đảm tiến độ đề ra; tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về các thành tựu trong công tác quyền con người cho cán bộ, nhân dân; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý các hành vi vi phạm các quyền con người được quy định tại Công ước ICCPR.

Bộ Tư pháp là cơ quan chủ trì, có nhiệm vụ tham mưu giúp Thủ tướng Chính phủ tổ chức, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện Quyết định này trên phạm vi cả nước; chủ trì tổ chức sơ kết 3 năm và triển khai tổng kết 05 năm việc thực hiện Quyết định này để tiếp tục tham mưu các giải pháp triển khai thực hiện hiệu quả Công ước ICCPR và phục vụ cho việc xây dựng Báo cáo quốc gia giai đoạn tiếp theo.

Tuyết Thư