Phép màu hồi sinh cuộc đời của những bệnh nhân sau ghép phổi

Những lá phổi hồi sinh

Tại cuộc gặp gỡ đặc biệt "Những lá phổi hồi sinh" của 3 người đã từng được ghép phổi và đang sống khỏe mạnh do Bệnh viện Phổi Trung ương tổ chức ngày 23/9, em Nguyễn Anh Thư chia sẻ, cuộc sống mới của em rất tốt. Em tăng 7kg so với thời điểm trước ghép phổi.

Đến nay, sau gần 8 tháng ghép phổi, em đã trở lại với cuộc sống bình thường, tiếp tục học tập năm thứ 2 tại trường Đại học Công nghệ thông tin và truyền thông Thái Nguyên.

Đặc biệt, ước mơ của em sau ca ghép phổi là được chơi bóng rổ như bao bạn bè cùng trang lứa cũng đã trở thành sự thật. Em đã tự phục vụ được bản thân, có thể tự đi bộ, đi xe máy, học tập bình thường.

"Em không thể nào kể được hết công lao của các bác sĩ đã hồi sinh sự sống cho em và sự cho đi cho người đã hiến tạng cho em. Sau đêm 30 Tết ngày đó, cả gia đình nghĩ đây là cái Tết cuối cùng của em nhưng giờ đây hai lá phổi đang sống khỏe mạnh trong lồng ngực của em, em đã được thở, được sống và tiếp tục thực hiện ước mơ cuộc đời mình", Anh Thư nghẹn ngào chia sẻ.

Trường hợp được ghép phổi mới nhất tại Bệnh viện Phổi Trung ương là bệnh nhân Trịnh Thị Hiền (quê Bắc Ninh). Bệnh nhân nhận phổi hiến từ người cho chết não, được điều phối tạng từ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đến Bệnh viện Phổi Trung ương ngày 2/4 vừa qua.

'Còn tia hy vọng nào cũng cố'

Anh Nguyễn Minh Hạnh - chồng chị Hiền cho biết, đầu năm 2024, vợ anh có cảm giác tức ngực, khó thở. Sau đi khám ở Bệnh viện thành phố Bắc Ninh, bác sĩ phát hiện tràn dịch màng phổi. Kết quả này cũng được ghi nhận một lần nữa tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh. Thấy tình trạng vợ không tiến triển, gia đình anh xin chuyển tuyến lên Bệnh viện Phổi Trung ương.

Khi bác sĩ thông báo tình trạng bệnh, cả gia đình anh vô cùng ngỡ ngàng. "Vợ tôi ngoài tràn dịch màng phổi nặng, còn mắc một bệnh hiếm gặp là bệnh Lymphangioleiomatomatosis (LAM)", anh Hạnh cho biết.

Theo các chuyên gia của Bệnh viện Phổi Trung ương, bệnh LAM – bệnh phổi đột lỗ là một sự tăng trưởng không đau của tế bào cơ trơn chung quanh phổi, các mạch máu phổi, mạch bạch huyết và màng phổi. Bệnh hiếm gặp và chỉ xảy ra ở phụ nữ trẻ. Các triệu chứng là khó thở, ho, đau ngực và ho ra máu; tràn khí màng phổi tự phát là phổ biến.

Có 2 phương án được đặt ra với việc điều trị can thiệp cho chị Hiền. Một là vá lại phổi nhưng phương pháp này chỉ được một thời gian ngắn và nguy cơ bục rất cao nếu hoạt động quá công suất lá phổi. Phương pháp thứ hai là ghép phổi nhưng cơ hội này rất mong manh.

Cuối tháng 3, anh đưa vợ về nhà chờ đợi. Đầu tháng 4, nhận được cuộc điện thoại từ Bệnh viện thông tin có lá phổi hiến từ người cho chết não phù hợp với các thông số sức khoẻ của chị Hiền. Anh Hạnh gấp rút đưa vợ nhập viện và ngày 2-3/4, lá phổi mới đã được ghép trong cơ thể vợ của anh.

Kể từ sau lần gặp vợ trước khi được đưa vào ghép tạng, gia đình anh đứng ngồi không yên, chỉ nhận được thông tin từ Bệnh viện vẫn đang theo dõi bệnh nhân. Cho tới vài tháng sau, khi vợ anh dần hồi tỉnh, anh được "gặp vợ" qua cuộc gọi video.

"Nhìn vợ xúc động nghẹn ngào nhưng không nói được, tôi cũng không cầm được nước mắt. Tôi chỉ biết an ủi vợ, tin tưởng vào sự chăm sóc của bác sĩ và cố gắng tuân thủ để nhanh chóng hồi phục", anh Hạnh chia sẻ.

Theo TS. BSCC Đinh Văn Lượng, bệnh nhân Trịnh Thị Hiền có bệnh nền rất phức tạp, quá trình phẫu thuật gặp nhiều khó khăn do cấu trúc giải phẫu khó. Ngay cả khi ghép xong, bệnh nhân có tình trạng phổi trái chưa tiếp nhận máu và dinh dưỡng, khó có thể "sống" được. Phương pháp đặt ra là có thể phải cắt một lá phổi trái.

Tuy nhiên, TS.BSCC Đinh Văn Lượng đã trấn an gia đình người bệnh rằng, còn tia hy vọng nào cũng cố, cứ để lại lá phổi trái. Sự kiên định đó cùng với nỗ lực điều trị của cả ê-kíp đã giúp lá phổi trái hoạt động trở lại bình thường.

Ông Nguyễn Xuân Toại (Thanh Hóa) là trường hợp nhận phổi hiến từ năm 2020. Đây là ca được ghép phổi có thời gian sống sau ghép lâu nhất tại Việt Nam tính đến nay.

"Tôi đã được sống, được chứng kiến con trai tôi cưới vợ, đấy là một niềm sung sướng lớn. Tôi mong có nhiều người được cứu sống như tôi và mong các y, bác sĩ khỏe mạnh để giúp được nhiều người như tôi", ông Toại chia sẻ.

Nâng tầm thành Trung tâm ghép phổi vùng

Theo TS.BSCC Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, đây là 3 ca được ghép phổi thành công tại Bệnh viện Phổi Trung ương, trong đó có 2 ca thực hiện trong năm 2024 với sự tham gia hội chẩn trực tuyến của các chuyên gia hàng đầu tại tại Trung tâm Ghép phổi UCSF – Trường Đại học California, tại San Francisco – một trong những Trung tâm y học uy tín nhất trên thế giới, cùng với các chuyên gia và các đơn vị trong nước.

"Tôi rất cảm động khi nhìn thấy các bệnh nhân khỏe mạnh. Thành công này là dấu mốc và là bước tiến quan trọng của y học nước nhà", TS Lượng bày tỏ.

Hiện nay, trên thế giới, mỗi năm có khoảng 5.000 ca ghép phổi, chủ yếu từ người cho chết não, trong đó, tại Mỹ có khoảng 2.500 ca. Việt Nam có khoảng 1.000 ca có chỉ định ghép phổi nhưng đang thiếu nguồn tạng hiến.

Theo TS Lượng, hiện nay quy trình chẩn đoán, ghép phổi, điều trị trước và sau mổ tại Bệnh viện Phổi Trung ương đã đạt tiêu chuẩn như các nước phát triển ở châu Âu, Mỹ, Nhật Bản…

Vì vậy, cùng với nguồn tạng hiến, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương bày tỏ kỳ vọng, Việt Nam sẽ trở thành quốc gia "có tên tuổi" trên bản đồ thế giới về ghép phổi, trở thành Trung tâm ghép phổi của cả vùng Đông Nam Á.

Hiền Minh