Xây dựng hệ sinh thái số ngân hàng từ liên kết và chuẩn hóa

Không chỉ là câu chuyện công nghệ

Tại Tọa đàm “Tăng tốc phát triển hệ sinh thái ngân hàng số” do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và Vietcombank tổ chức ngày 27/11, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội, nhấn mạnh chuyển đổi số là bài toán tổng thể, gắn với khung pháp lý, quản trị dữ liệu và bảo đảm an ninh.

TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng trong bối cảnh quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân và giao dịch điện tử ngày càng chặt chẽ, hệ sinh thái ngân hàng số không thể phát triển theo từng ngân hàng riêng lẻ. Thay vào đó, cần hướng đến liên kết khu vực và quốc tế để tạo thuận lợi cho khách hàng và hạn chế gian lận, lừa đảo xuyên biên giới.

Đồng thời, hệ thống ngân hàng Việt Nam đang thuộc nhóm chuyển đổi số nhanh trong khu vực với nhiều dịch vụ thuận tiện cho người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, quá trình này vẫn tồn tại điểm nghẽn, đặc biệt trong kết nối kỹ thuật và chuẩn hóa thanh toán quốc tế.

TS Hùng lưu ý, dù hạ tầng đã được đầu tư, vận hành nhưng thực tế vẫn phát sinh vướng mắc do khác biệt về chuẩn kỹ thuật, chi phí và cách phân chia lợi ích. Vì vậy, cần một khung phối hợp thống nhất giữa cơ quan quản lý, hiệp hội và các ngân hàng để hệ sinh thái phát triển bền vững.

Gỡ vướng trong triển khai, tăng tốc xây dựng hệ sinh thái ngân hàng số

Để tháo gỡ các điểm nghẽn trong phát triển hệ sinh thái ngân hàng số, TS. Nguyễn Quốc Hùng đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm cần được thảo luận và sớm triển khai. Thứ nhất, chuẩn hóa tiêu chuẩn kỹ thuật thông qua xây dựng nền tảng số dùng chung nhằm giảm chi phí kết nối và nâng cao trải nghiệm khách hàng. Thứ hai, xây dựng cơ chế chia sẻ dữ liệu phù hợp với Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo đảm vừa khai thác hiệu quả thông tin, vừa giữ vững quyền riêng tư. Thứ ba, coi an ninh mạng là yêu cầu tiên quyết trong mọi dự án số hóa. Thứ tư, thiết lập khung phí minh bạch và cơ chế phân chia lợi ích hợp lý khi triển khai dịch vụ xuyên biên giới. Cuối cùng, tăng cường hợp tác quốc tế, nhất là trong số hóa tài trợ thương mại và phòng chống gian lận, dưới sự phối hợp chặt chẽ giữa Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại và Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam.

Ông Đỗ Việt Hùng, Ủy viên Hội đồng Hiệp hội và Thành viên HĐQT Vietcombank, nhấn mạnh ngành Ngân hàng đang giữ vai trò tiên phong trong Chương trình chuyển đổi số quốc gia, đồng thời là hạ tầng tài chính trọng yếu của nền kinh tế số. Phát triển hệ sinh thái ngân hàng số vì vậy không chỉ là nhiệm vụ của từng tổ chức tín dụng mà còn là yêu cầu cấp thiết nhằm phục vụ người dân, doanh nghiệp, mở rộng tài chính toàn diện và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

Theo ông Đỗ Việt Hùng, mục tiêu tăng trưởng cao từ năm 2025 và định hướng tăng trưởng hai con số các năm tiếp theo đòi hỏi toàn ngành chuẩn bị kỹ lưỡng và hành động đồng bộ. Xây dựng hệ sinh thái ngân hàng số là bước đi chiến lược, phù hợp xu hướng quốc tế, tạo nền tảng hội nhập sâu rộng; trong đó thanh toán xuyên biên giới bằng mã QR được xem là hướng đi quan trọng.

Tại tọa đàm, nhiều tổ chức tín dụng chia sẻ chiến lược phát triển ngân hàng số. Bà Vũ Thị Thúy Minh, Phó Giám đốc Trung tâm Ngân hàng số Vietcombank, cho biết ngân hàng đặt mục tiêu đến năm 2030 hình thành hệ sinh thái số hoàn chỉnh. Vietcombank đang tích hợp đa kênh, kết nối dữ liệu quốc gia, mở rộng thanh toán số trong dịch vụ công và hợp tác với các trung gian thanh toán, nền tảng công nghệ lớn.

Ông Hoàng Minh Tú, Phó Giám đốc Ban Phát triển sản phẩm bán lẻ BIDV, cho hay BIDV định hướng kết nối Chính phủ số và xây dựng hệ sinh thái tín dụng bán lẻ khép kín, tích hợp với các đối tác trong bất động sản, ô tô và chuỗi cung ứng để tự động hóa quy trình.

Đại diện Techcombank, ông Trần Đình Khiêm cho biết ngân hàng triển khai chiến lược “Chuyển đổi nhận thức”, phát triển nền tảng dữ liệu lớn để cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, đồng thời mở rộng hệ sinh thái dịch vụ từ thanh toán đến đầu tư và bảo hiểm. Techcombank cũng chú trọng yếu tố ESG, thể hiện qua sản phẩm EcoCard giúp khách hàng theo dõi và bù đắp khí thải carbon.

Ở góc độ cơ quan quản lý, ông Hoàng Minh Tiến (NHNN) khẳng định NHNN tập trung hoàn thiện hành lang pháp lý, ban hành tiêu chuẩn dữ liệu - kỹ thuật và triển khai Thông tư 64/2024/TT-NHNN về Open Banking, tạo nền tảng chia sẻ dữ liệu thống nhất qua kiến trúc API.

Anh Minh