Có được điều chỉnh tiêu chí tài chính trong hồ sơ mời thầu?

Ông Trần Văn Hội (tỉnh Bến Tre) phản ánh, theo Mẫu hồ sơ mời thầu (HSMT) xây lắp được ban hành kèm theo Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT ngày 6/5/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT) được quy định như sau:

“Nộp báo cáo tài chính từ năm ___ đến năm___ để chứng minh tình hình tài chính lành mạnh của nhà thầu.

Giá trị tài sản ròng của nhà thầu trong năm gần nhất phải dương”.

Theo tiêu chí này, nhà thầu phải nộp báo cáo tài chính để chứng minh tình hình tài chính lành mạnh của mình nhưng không nêu rõ thế nào là nhà thầu có tình hình tài chính lành mạnh mà chỉ nêu tiêu chí là “Giá trị tài sản ròng của nhà thầu trong năm gần nhất phải dương”. Trong khi đó, có nhiều tiêu chí quan trọng khác để đánh giá tình hình tài chính lành mạnh của nhà thầu như lợi nhuận, hệ số khả năng thanh toán nợ, nghĩa vụ thuế, số dư tiền gửi, hạn mức tín dụng.

Do vậy, để rõ ràng hơn cho nhà thầu trong việc lập HSMT và thuận lợi cho bên mời thầu trong việc đánh giá HSDT cũng như bảo đảm lựa chọn được một nhà thầu có năng lực thực sự, bên mời thầu đã nêu ra một số tiêu chí cụ thể để xác định tình hình tài chính lành mạnh của nhà thầu, bằng cách điều chỉnh lại nội dung trên như sau:

“Nộp báo cáo tài chính từ năm ___ đến năm___ để chứng minh tình hình tài chính lành mạnh của nhà thầu. Nhà thầu được đánh giá đạt tiêu chí này khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về tài chính lành mạnh như sau:

a) Giá trị tài sản ròng (bằng tổng tài sản trừ tổng nợ) mỗi năm phải dương (> 0).

b) Lợi nhuận mỗi năm phải dương (> 0).

c) Hệ số khả năng thanh toán nợ ngắn hạn (bằng tài sản ngắn hạn chia cho tổng nợ ngắn hạn) mỗi năm phải lớn hơn hoặc bằng 1 (≥ 1).

d) Nhà thầu hoàn thành nghĩa vụ thuế đến hết năm… (có xác nhận của cơ quan thuế).

e) Số dư khoản tiền gửi trong vòng… ngày trước thời điểm đóng thầu tối thiểu là… tỷ đồng (có xác nhận của ngân hàng).

f) Nhà thầu hoàn thành đóng BHXH đến hết tháng/năm…(có xác nhận của cơ quan BHXH)”.

Ông Hội hỏi, việc điều chỉnh và đưa ra một số tiêu chí cụ thể để xác định tình hình tài chính lành mạnh của nhà thầu như trên có phù hợp không và có bị xem là vi phạm quy định của Luật Đấu thầu hiện hành không?

Về vấn đề này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có ý kiến như sau:

Theo hướng dẫn tại tiêu chí 3.1 Mục 2.1 Chương III của Mẫu số 01 Mẫu HSMT xây lắp áp dụng phương thực một giai đoạn một túi hồ sơ ban hành kèm theo Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT ngày 6/5/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhà thầu phải nộp báo cáo tài chính từ năm  ___ đến năm___ để chứng minh tình hình tài chính lành mạnh của nhà thầu. Giá trị tài sản ròng của nhà thầu trong năm gần nhất phải dương.

Theo đó, pháp luật về đấu thầu hiện hành quy định một trong các tiêu chí đánh giá về năng lực tài chính là giá trị tài sản ròng trong năm gần nhất phải dương mà không quy định về hệ số thanh toán nợ ngắn hạn, lợi nhuận, nhà thầu phải hoàn thành nghĩa vụ đóng BHXH.

Trường hợp có chỉnh sửa các quy định nêu trong Mẫu HSMT thì tổ chức, cá nhân thực hiện việc lập, thẩm định, phê duyệt HSMT phải bảo đảm việc chỉnh sửa đó là phù hợp, khoa học, chặt chẽ hơn so với quy định nêu trong Mẫu HSMT và không trái với quy định của pháp luật về đấu thầu theo quy định tại Khoản 5, Điều 3 Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT ngày 6/5/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Trong HSMT không được nêu bất cứ điều kiện nào nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng (Khoản 2, Điều 12 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP).