Đà Nẵng: Làm gì để hiện thực hóa mục tiêu trở thành Trung tâm Tài chính khu vực

Bộ Chính trị đã ra thông báo về việc xây dựng TTTC khu vực và quốc tế tại Việt Nam, theo đó, thành lập TTTC quốc tế toàn diện tại TPHCM và TTTC khu vực tại TP. Đà Nẵng. Ông đánh gia như thế nào về điều kiện hiện tại của Đà Nẵng để hình thành Trung tâm Tài chính Khu vực?

PGS. TS Bùi Quang Bình: TP. Đà Nẵng có nhiều lợi thế quan trọng để trở thành một trung tâm tài chính khu vực. Trước hết, có sự ủng hộ mạnh mẽ từ Trung ương, thể hiện qua Thông báo Kết luận số 47 ngày 15/11/2024 của Bộ Chính trị, trong đó xác định TPHCM là trung tâm tài chính quốc tế toàn diện và TP. Đà Nẵng là trung tâm tài chính khu vực. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 259 phê duyệt Kế hoạch hành động triển khai xây dựng trung tâm tài chính, tạo điều kiện thuận lợi cho Đà Nẵng phát triển.

Bên cạnh đó, Việt Nam có môi trường chính trị ổn định, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tài chính hoạt động. Đà Nẵng được đánh giá cao về môi trường sống và kinh doanh, là một trong những "thành phố đáng sống", tạo lợi thế lớn trong thu hút các chuyên gia tài chính quốc tế.

Thành phố cũng sở hữu hạ tầng đồng bộ với hệ thống giao thông, viễn thông và năng lượng hiện đại, đáp ứng nhu cầu của các tổ chức tài chính toàn cầu. Vị trí chiến lược của Đà Nẵng tại khu vực miền Trung – Tây Nguyên giúp kết nối dễ dàng với Đông Nam Á và thế giới. Đặc biệt, Đà Nẵng là địa phương đầu tiên thí điểm Khu Thương mại tự do, góp phần tạo ra nhu cầu lớn về dịch vụ tài chính thương mại.

Tuy nhiên, để trở thành một trung tâm tài chính khu vực, Đà Nẵng còn nhiều thách thức. Thị trường tài chính của thành phố còn non trẻ, thiếu chiều sâu và chưa có sự đa dạng về sản phẩm dịch vụ. Khuôn khổ pháp lý về tài chính chưa hoàn thiện, thiếu các cơ chế về quản lý giao dịch tài chính xuyên biên giới, "sandbox" cho "fintech" hay ưu đãi thuế để thu hút định chế tài chính quốc tế.

Bên cạnh đó, nguồn nhân lực tài chính chất lượng cao, có chuyên môn sâu, thành thạo ngoại ngữ và hiểu biết về thị trường quốc tế vẫn còn thiếu.

Với sự ủng hộ từ Trung ương, vị trí chiến lược, môi trường kinh doanh thuận lợi và các giải pháp đồng bộ, Đà Nẵng có tiềm năng lớn để trở thành một trung tâm tài chính khu vực. Tuy nhiên, thành phố cần có lộ trình rõ ràng, chính sách thu hút hợp lý và chiến lược phát triển phù hợp để hiện thực hóa mục tiêu này, góp phần nâng cao vị thế tài chính của Việt Nam trên bản đồ tài chính quốc tế.

Tại hội thảo về phát triển TTTC khu vực và quốc tế tại Việt Nam mới đây, TP. Đà Nẵng đề xuất mô hình, định hướng phát triển TTTC khu vực. Ông đánh giá như thế nào về định hướng phát triển TTTC do TP. Đà Nẵng đề xuất?

PGS. TS Bùi Quang Bình: TTTC tại Đà Nẵng được định hướng phát triển như một hệ sinh thái tài chính đa thành phần, gắn với các xu hướng tài chính hiện đại như tài chính xanh, công nghệ tài chính (fintech), tài chính thương mại và đổi mới sáng tạo.

Khác với TPHCM tập trung vào thị trường vốn, TTTC Đà Nẵng hướng đến các lĩnh vực mang tính chiến lược như tài chính bền vững, hỗ trợ thương mại quốc tế và phát triển fintech.

TPHCM có quy mô kinh tế, thị trường tài chính, các định chế tài chính và nhu cầu tài chính lớn, do vậy TPHCM phát triển theo hướng huy động nguồn lực cho nền kinh tế. Còn mô hình tài chính Đà Nẵng đề xuất hướng đến cung cấp sản phẩm dịch vụ cho các hoạt động giao dịch tài chính quốc tế. Thông qua hoạt động đó, vừa phục vụ cho nền kinh tế, vừa thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu kinh tế thành phố Đà Nẵng theo hướng dịch vụ tài chính có quy mô và chất lượng.

Như vậy, Đà Nẵng chọn mô hình, định hướng xây dựng trung tâm tài chính phù hợp với quy mô kinh tế và điều kiện của thành phố, với mục tiêu tập trung vào cung cấp các dịch vụ tài chính liên quan đến 3 nhóm sản phẩm trên cho thị trường nước ngoài. Còn TTTC quốc tế toàn diện tại TPHCM có mục tiêu hướng đến trở thành TTTC hàng đầu Đông Nam Á, huy động vốn cho nền kinh tế.

TTTC khu vực là nơi có thị trường tài chính phát triển, nơi đặt các trụ sở của các định chế tài chính quốc tế. So với quy mô, sự phát triển thị trường tài chính tại Đà Nẵng hiện nay thì đây thực sự là thách thức. Theo ông, Đà Nẵng cần làm gì để phát triển các dịch vụ tài chính, cũng như thu hút các định chế tài chính trên thế giới?

PGS. TS Bùi Quang Bình: Để phát triển dịch vụ tài chính và thu hút các định chế tài chính quốc tế vào Đà Nẵng, Thành phố cần triển khai các giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần hoàn thiện khung pháp lý và chính sách ưu đãi bằng cách xây dựng cơ chế pháp lý đặc thù, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về quản lý tài chính, thử nghiệm mô hình sandbox cho fintech, tài sản số và giao dịch ngoại tệ nội bộ. Đà Nẵng nên áp dụng chính sách ưu đãi thuế hấp dẫn như giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn thuế giai đoạn đầu cho các định chế tài chính, đồng thời thiết lập cơ chế "một cửa, một đầu mối" để đơn giản hóa thủ tục cấp phép, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tài chính hoạt động.

Bên cạnh đó, Thành phố cần phát triển hạ tầng tài chính và công nghệ bằng cách xây dựng khu tài chính chuyên biệt kết nối với Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng nhằm tạo hệ sinh thái tài chính-logistics đồng bộ. Việc ứng dụng công nghệ tài chính như fintech, blockchain, AI và big data sẽ giúp nâng cao tính minh bạch và hiệu quả giao dịch, đồng thời phát triển sàn giao dịch tài chính chuyên biệt hỗ trợ giao dịch vốn, chứng khoán, ngoại hối và tài sản số.

Để thu hút các định chế tài chính quốc tế, Đà Nẵng cần chủ động hợp tác với các TTTC toàn cầu như Singapore, Hong Kong, Dubai nhằm tạo chuỗi giá trị tài chính liên kết. Thành phố cần đầu tư mạnh vào đào tạo và thu hút nguồn nhân lực tài chính quốc tế bằng cách liên kết với các trường đại học, cung cấp chương trình đào tạo chuyên sâu về tài chính quốc tế, fintech, quản lý tài sản. Đồng thời, việc phát triển môi trường sống chất lượng cao với các khu đô thị cao cấp, dịch vụ quốc tế sẽ giúp thu hút và giữ chân nhân sự tài chính trình độ cao.

Ngoài ra, Đà Nẵng cần nâng cao năng lực quản trị và tăng cường xúc tiến đầu tư bằng cách minh bạch hóa thông tin tài chính, triển khai hệ thống dữ liệu mở, chuẩn hóa báo cáo tài chính theo tiêu chuẩn quốc tế. Tổ chức các hội nghị tài chính quốc tế, mời gọi các tập đoàn tài chính lớn và đẩy mạnh quảng bá hình ảnh TTTC Đà Nẵng. Việc xây dựng cơ chế bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, đảm bảo môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng cũng sẽ góp phần nâng cao niềm tin của các định chế tài chính khi lựa chọn Đà Nẵng làm điểm đến.

Nhìn chung, TTTC Đà Nẵng có tiềm năng trở thành trung tâm tài chính khu vực, nhưng để hiện thực hóa mục tiêu này, Thành phố cần đồng thời hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng công nghệ - tài chính, thu hút nhân lực chất lượng cao và tăng cường hội nhập quốc tế. Việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên sẽ giúp Đà Nẵng không chỉ trở thành trung tâm tài chính của Việt Nam mà còn vươn ra thị trường khu vực và quốc tế.

Thế Phong (thực hiện)