Sử dụng đất đúng mục đích ghi trong giấy chứng nhận

Đất của gia đình bà Lưu Thị Kim Oanh (Đồng Nai) được cấp sổ đỏ năm 1999, đại diện trên sổ là bố của bà (diện tích 847 m², trong đó 300 m² đất ở nông thôn, 547 m² đất NN-CLN, đất trên mặt tiền đường giao thông với chiều rộng khoảng 21,6 m). Trên sổ không xác định tọa độ, vị trí đất ở nông thôn.

Năm 2009, bố mẹ của bà Oanh cho tặng 2 người con (bằng giấy viết tay), mỗi người 100 m² đất ở để xây nhà.

Năm 2020, bố của bà Oanh và bà Oanh đã cùng xây 1 căn nhà cấp 4 (104,28 m²) và gia đình người em của bà Oanh cũng đã xây 1 căn nhà cấp 4 liền kề (104,28 m²) để ở và sinh sống ổn định đến nay. Có đầy đủ hồ sơ điện, nước riêng và cùng hộ khẩu trên mảnh đất này.

Lúc xây nhà, nguyện vọng của cả gia đình là chỉ xây nhà đủ trên diện tích đất ở 300 m². Trước năm 1999, ngay vị trí gia đình xây nhà cũng đã có 1 căn nhà bằng đất, nhưng theo thời gian đã đổ sập; việc xây nhà đều bảo đảm chừa mốc lộ giới với đường chính mặt tiền; xã cũng xác nhận là không có bất kỳ vi phạm về đất đai, nhà ở.

Năm 2024, bố mẹ của bà Oanh đều xác nhận đã hoàn thành giao đất và xác nhận các con đều xây dựng nhà trên đất ở nông thôn theo đúng diện tích đất ở trên sổ, có biên bản ký xác nhận của bố mẹ, cùng biên bản xác nhận đất đã cho tặng, xây nhà không vi phạm quy định. Hiện trên đất chỉ có 2 căn nhà cấp 4 (1 căn của bà Oanh và bố cùng xây chung), 1 căn của gia đình em bà Oanh, tổng diện tích là 208,56 m². Các công trình như chuồng nuôi gia súc, gia cầm, hồ nuôi cá… và tường bao xung quanh thửa đất, sàn của giàn cây leo là các công trình phục vụ cho mục đích hoạt động nông nghiệp trên đất nông nghiệp của gia đình.

Bà Oanh đề nghị cơ quan chức năng giải đáp một số nội dung sau:

- Căn nhà cấp 4 của em bà với diện tích 104,28 m² có được xác định là đang xây dựng trên đất ở hay không? Việc xây nhà cấp 4 trên đất ở nông thôn như vậy có vi phạm quy định của pháp luật hay không?

- Trên đất có chuồng nuôi gia súc, gia cầm, hồ nuôi cá, tường bao xung quanh thửa đất, sàn của giàn cây leo… thì các công trình mục đích sử dụng cho nông nghiệp này có được xem là đang xây dựng trên đất nông nghiệp, sử dụng đúng mục đích đất nông nghiệp hay không? Có phải đăng ký khi chỉ nuôi 1 con heo và vài con gà không (chủ yếu cho nhu cầu sử dụng của gia đình)?

- Theo giấy cho tặng viết tay năm 2009 và xác nhận của bố mẹ về việc chị em bà Oanh đã xây nhà trên đất ở nông thôn, không có bất kỳ phản đối và hai chị em đang sinh sống ổn định thì chị em bà có được xem là đang có đất và đủ điều kiện để làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không?

Bộ Nông nghiệp và Môi trường trả lời vấn đề này như sau:

Đối với nội dung hỏi thứ nhất, Luật Đất đai qua các thời kỳ đều quy định "sử dụng đúng mục đích sử dụng đất" là một trong các nguyên tắc sử dụng đất. Trường hợp trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không thể hiện sơ đồ thửa đất xác định vị trí cụ thể mà vẫn bảo đảm sử dụng đúng diện tích, đúng mục đích ghi trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì không được coi là vi phạm pháp luật về đất đai.

Về nội dung thứ hai, việc xác định các sự kiện pháp lý như bà đề xuất có đúng quy định của pháp luật không cần căn cứ vào hồ sơ địa chính và hiện trạng sử dụng đất. Do việc xác định này thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương nơi có đất nên Bộ Nông nghiệp và Môi trường không có cơ sở để trả lời cụ thể. Đề nghị bà liên hệ với UBND cấp huyện nơi có đất để được hướng dẫn giải quyết thủ tục hành chính về xác định loại đất.

Về nội dung thứ ba, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu được quy định tại các Điều 137, 138, 139 và 140 của Luật Đất đai.

Pháp luật đất đai đã có quy định trình tự, thủ tục đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp đã chuyển quyền sử dụng đất nhưng chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền theo quy định được thực hiện theo quy định tại Điều 42 Nghị định số 101/2024/NĐ-CP ngày 29/7/2024 của Chính phủ.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường thông tin để bà biết, nghiên cứu, liên hệ với cơ quan có thẩm quyền tại địa phương để được hướng dẫn thực hiện.

Chinhphu.vn